Tekerlek dinamik yarıçapı değişiminin çeki kuvvetine etkisi

Bu deneysel çalışmada; üç farklı taşıt, dinamometre üzerinde değişik tekerlek basıncı ve taşıt hızlarında denenmiştir. Yapılan deneylerde, değişik tekerlek hava basınçlarında tekerleğin dinamik yarıçapı değişiminin etkileri incelenmiştir. Hız artışına bağlı olarak tekerlek dinamik yarıçapında artma tespit edilmiştir. Ancak, belirli bir hızdan sonra yarıçaptaki artış sabit kalmaktadır. Meydana gelen dinamik yarıçap artışı yuvarlanma direnci katsayısını, buna bağlı olarak da yuvarlanma direnci kuvvetini azaltmaktadır. Tekerlek çeki kuvveti, dinamik tekerlek yarıçapına bağlı olarak değiştiğinden, elde edilen deneysel veriler kullanılarak çeki kuvvetindeki değişiklikler hesaplanmıştır.

The effect of wheel dynamic radius on the longitudinal force

In this experimental study; three different vehicles were tested on the dynamometer for various vehicle speeds and tire inflations. The experiments was aimed at investigating the effects of tire inflation on the wheel dynamic radius. It was determined that the wheels dynamic radius is increased as the vehicle speed increases. But after a critical speed, increase in dynamic radius stays constant. Increase in dynamic radius causes to decrease the coefficient of rolling resistance and the longitudinal force. Since the traction depends on tire dynamic radius, changes of longitudinal forces were calculated by using experimental results.

___

1.Staudt, W., "Motorlu Taşıt Tekniği", ISBN-975-11-1011-4, 2. Baskı, Milli Eğitim Basımevi-İstanbul, 2000.
2.Çetinkaya, S., "Taşıt Mekaniği", Nobel Yayın Dağıtım Ltd. Şti., ISBN-975-591-103-0, Ankara, 1999.
3.Heisler, H.,; "Advanced Vehicle Technology", ISBN-0-7131-3660-X, London 1989.
4.Dixon, J.C., "Tires, Suspension and Handling", Second Edition, SAE, ISBN-1-56091-831-4, USA, 1996.
5.Heisler, H., "Vehicle and Engine Technology" Second Edition, SAE, ISBN-0-7680-0237-0, London, U.K., 1999.
6.Siegert, E., von Glassner, E.C, "Driving-Safety Systems", Second Edition, ISBN-0-7680-0511-6, Robert Bosch GmbH, Stuttgart, 1999.
7.Birgül, N., "Motorlu Taşıtlarda Frenleme Metodu ile Patinajı Önleyen Bir Sistemin (ASR) Tasarımı ve Modellenmesi", Y. Lisans Tezi, G.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Aralık 1999.
8.Göktan, A.G., Güney, A., Ereke, M., "Taşıt Frenleri", İTÜ Makine Fakültesi Otomotiv Anabilim Dalı, İstanbul, 1995.