İsahocalı fluoritlerinin nadir toprak elementi (NTE) jeokimyası ve jenetik yorumlamada kullanılması

İnceleme alanındaki fluoritier İsahocah Köyü KB'sındaki Baklale Tepe eteklerinde mostra vermektedir. Fluorit oluşumları nefelin siyenit ve siyenitlerin kınk çatlaklarında yer alır. Bu fluoritier 3-15 cm genişliğinde damarlar şeklinde bulunur. Mor, pembe-mor ve yeşil renkler sunan fluoritler çoğu zaman özşekilli kristaller halinde izlenir. İsahocah fluorit örneklerinin nadir toprak elementi (NTE) içerikleri 1-200 ppm arasında değişmektedir. Tüm örneklerde hafif nadir toprak elementleri (HNTE) ağır nadir toprak elementlerine (ANTE) göre daha fazla zenginleşmiştir. Örneklerde negatif Ce, Nd ve Ho anomalileri ile pozitif Pr, Tm ve Eu anomalileri görülür. Jenetik yorumlamalarda Y/Ho, log Yb'a karşı log Y ve Tb/Ca' a karşı Tb/La oranlan kullanılmıştır. Y karşı Yb grafiğinde tüm örnekler A tipi alanda yer almışlardır. Yine Tb/Ca'a karşı Tb/La grafiğinde hidrotermal alanda yer almıştır. Bu sonuçlar sıvı kapanım çalışmaları ile de desteklenmiştir.

Interpretation their genesis and the rate earth element geochemistry of İsahocalı fluorites

İsahocalı fluorite crops out NW of at the foot Baklale hill. The fluorite occurences are exposed cracks of syenite and nepheline syenite rocks. The width is changed between 3 and 15 cm as weins. The fluorites are purple, pink-purple and green in colour and mostly are observed as euhedral. The Rare Earth Element (REE) contents of İsahocah fluorite samples have changed between 1 and 200 ppm. The light REE contents enriched more the heavy REE within all the fluorite samples. Ce, Nd and Ho elements show negative anomalies and Pr, Tm and Eu elements show positive anomalies. In order to investigate the genesis of İsahocalı fluorite Y/Ho contents diagram, Log Yb versus Log Y and Tb/La versus Tb/Ca diagram have been used. The samples are ploted on the Epithermal field using the Log Y versus Log Yb diagram. The samples are also ploted on Ihe hydrothermal area by using theTb/La versus Tb/Ca diagram. The temperature data which from the fluid inclusion are supported the results of the diagram.

___

1-BUCHARDT, W., 1953-1954. Orta Anadolu Jeolojisi. M.T.A. Raporu, No: 2675, Ankara.
2-TÜRKÜNAL, S., 1955. Baymdır-Yeniyapan Mollaosman köyleri arasında kalan bölgenin sahreleri ve fluorit damarlan hakkında rapor. M.T.A. Raporu, No: 12,26 s., (Basılmamış), Ankara.
3-ZESCHKE, G.,1956. Kaman kazası radyoaktif fluorit zuhuru hakkında rapor. M.T.A. Raporu, No: 3,17s., (Basılmamış rapor), Ankara.
4-AYTÜĞ, G., 1964. Kaman, Bayındır, Yeniyapan köyleri fluorit damarlan hakkında rapor. M.T.A. Raporu, No: 215, 14 s., (yayınlanmamış), Ankara.
5-CÜNDÜBEYOĞLU, C, 1966. Kaman Bayındır köyü Muazzez Akdeniz fluorit sahası hakkmda ön rapor. M.T.A. Raporu, No: 3625, Ankara.
6-İSKİT, M., 1966. Bayındır-Kaman Radyoaktif Fluorit zuhurlan ve civar kayaçlann petrografik etüdü. M.T.A. Dergisi, 66, s. 149-166, Ankara.
7-BÜYÜKKINACI, A., 1966. Karahdır-Bozada Tepe Fluorit sahası hakkında rapor. M.T.A. Raporu, No: 4003, Ankara.
8-TÜMER, T., 1973. Orta Anadolu, Kaman ve Kırşehir civarının fluorit sahalarını kapsayan bölgenin prospeksiyon raporu. M.T.A. Enst, 73 (yayınlanmamış), Ankara.
9-YAMAN, S., 1984. Bayındır fluorit filonlaraun termo-optik analizi. Yerbilimleri, 11, s. 23-33.
10-YAMAN, S., 1985. Bayındır fluorit filonlarmm nadir toprak elementleri jeokimyası. Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 25, s. 39-45.
11-TÜMENBAYAR, B., 1996. REE in the different types of fluorite. 30th International geological congress Volume 2 of 3, Beijing, CHINA.
12-SCHNEİDER, H.J., MÖLLER, P. and PAREKH, P.P., 1975. Rare earth elements distribution in fluorites and carbonate sediments of the East-Alpine mid-Triassic sequences in the Nordliche Kalkalpen. Mineralium Deposita, vol. 10, pp. 330-344.
13-MÖLLER, P., PAREKH, P.P. and SCHNEIDER, H.-J., 1976. The application of Tb/Ca-Tb/La abundance ratios to, problems of fluorspar genesis. Mineralium Deposita, vol. 11, pp. 111-116.
14-MÖLLER, P. and MORTEANI, G., 1983. On the chemical fractionation of rare earth elements durumg the formation of Ca-minerals and its application to problems of the genesis of ore deposits. In: August-itthis SS (ed) The significance of trace elements in solving petrogenetic problems and controversies. Theopharastos, Athens, pp 747-791.
15-CONSTANTOPOULOS, J., 1988. Fluid inclusion and rare earth element geochemistry of fluorite from south-central idaho. Economic Geology, vol. 83, pp. 626-636.
16-BAU, M., and DULSKI, P., 1995. Comparative study of yttrium and rare- earth element behaviors in fluorine-rich hydrotnermal fluids. Contrib Mineral Petrol, 119: 213-223.
17-CHESLEY, JT., HALLIDAY, AN., and SCRIVENER, RC, 1991. Samarium-neodymium direct dating of fluorite mineralization. Science, 252: 949-951.
I8-WAKITA, EL, REY, P. and SCHMITT, R.A., 1971. Abundances of the 14 rare-earth elements and 12 other trace-elements in Apollo 12 samples: five igneous and one breccia rocks and four soils. Proc. 2 . Lunar Sci. Conf.,pp. 1319-1329.