Altun yaruk sudur x. tegzinç, xxx. bölök [r–m. 657/18–661/12]1

Altun Yaruk Sudur, Beş Balıklı Şiŋko Şeli Tutuŋ tarafından Çinceden Uygurcaya çevrilmiştir. Uygurca çevirinin iki versiyonu vardır: St. Petersburg yazması ve Berlin versiyonu. St. Petersburg nüshası Altun Yaruk’un mevcut en sağlam ve tam yazması olarak kabul edilir. Makalede, Altun Yaruk’un XXX. bölümünün yazıçevrimi yapılıp Türkçeye çevrildikten sonra metin açıklamalarla incelenmiştir.

Altun yaruk sudur book x, chapter xxx [r–m. 657/18–661/12]

Altun Yaruq Sudur is translated from Chinese to Uigurish by Šiŋko Šeli Tutuŋ. There are two versions of Altun Yaruq: St. Petersburg manuscript and Berlin fragments. St. Petersburg manuscript is regarded as almost complete text. Both of versions are transcripted in XXX. Chapter of Altun Yaruk. It is transliterated to Turkish and analyzed in terms of explaining.

___

  • Anm.: Anmerkung. AYKaya: Bk. KAYA (1994). Bk.: Bakınız. dip.: Dipnot. EhlersKat: Bk. EHLERS (1987). EtymDic: Bk. CLAUSON (1972). G: Bk. GILES (1964). Hirakawa: Bk. HIRAKAWA (1997). Krş.: Karşılaştırınız. NobelChin: Bk. NOBEL (1958). r.: Recto (ön). RaschmKat: Bk. RASCHMANN (2000–2005). R–M: Bk.: RADLOV–MALOV (1913–1917). SH: Bk.: SOOTHILL (1937). Skr.: Sanskritçe. UW: Bk. RÖHRBORN (1977–1998). v.: Verso (arka).
  • AWQALIY, E. (1999) “Huihuwen Jinguangming Zuishengwangjing Disanshipin Yanjiu” [Research on the 30th Section of Suvarnaprabhasa], Geng Shimin Xiansheng 70 Shouchen Jinian Wenji, Beijing: 17–34.
  • BARUTÇU, F. S. (1987) Uygurca Sadāprarudita ve Dharmodgata Bodhisattva Hikâyesi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Ankara (Yayınlanmamış Doktora Tezi).
  • BARUTÇU, F. S. (1992) “Eski Türkçede Buddha’nın 32 LAKSANASI”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1987, Ankara: 11–33.
  • BECHERT, H. (2003) Sanskrit–Wörterbuch der buddhistischen Texte aus den Turfan–Funden und der kanonischen Literatur der Sarvāstivāda–Schule, Band II, k–dh, Begonnen von Ernst Waldschmidt, im Auftrage der Akademie der Wissenschaften zu Göttingen herausgegeben von Heinz Bechert, Verantwortlicher Redaktor: Michael Schmidt, Bearbeitet von: Andreas Bock–Raming, Sven Bretfeld, Jin–il Chung, Siglinde Dietz, Petra Kieffer–Pülz, Michael Schmidt, Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht in Göttingen.
  • BEER, R. (2003) The Handbook of Tibetan Buddhist Symbols, Chicago: Serindia Publications.
  • CLAUSON, SIR G. (1972) An Etymological Dictionary of Pre–Thirteenth Century Turkish, Oxford: Oxford University Press.
  • EDGERTON, F. (1953) Buddhist Hybrid Sanskrit, Grammar and Dictionary, Vol. II. New Haven, Yale University Pres, London: Geoffrey Cumberlege, Oxford University Press.
  • EHLERS, G. (1987) Alttürkische Handschriften, Teil 2: Das Goldglanzsūtra und der buddhistische Legendenzyklus Daśakarmaparhāvadānamālā, Depositum der Preußischen Akademie der Wissenschaften (Staatsbibliothek Preußischer Kulturbesitz, Berlin), Verzeichnis der Orientalischen Handschriften in Deutschland, Band 13/10, Stuttgart: Franz Steiner Verlag Wiesbaden GMBH.
  • EITEL, E. J. (1888) Handbook of Chinese Buddhism Being a Sanskrit–Chinese Dictionary with Vocabularies of Buddhist Terms in Pali, Singhalese, Siamese, Burmese, Tibetan, Mongolian and Japanese, Second Edition, London.
  • ERDAL, M. (1991) Old Turkic Word Formation, a functional approach to the lexicon, Vol. I–II, Wiesbaden: Harrassowitz Verlag.
  • ERDAL, M. (2004) A Grammar of Old Turkic, Leiden–Boston: E. J. Brill.
  • FINCH, R. (1988) “Chapter XXX of the Uighur Suvarna-prabhāsottama Sūtra (Altun Yaruq)”, Waseda daigaku gogaku kyōiko kenkyūjo kiyō [Bulletin of the Institute of Language Teaching, Waseda University], Vol. 38: 37–91.
  • GILES, A. H. (1964) A Chinese–English Dictionary. Vol. I–II, Second Edition, Revised&Enlarged, Shanghai–London 1912: Paragon Book Reprint Corp. New York.
  • HIRAKAWA, A. (1997) A Buddhist Chinese–Sanskrit Dictionary, Tokyo: The Reiyuka.
  • KAYA, C. (1994) Uygurca Altun Yaruk, Giriş, Metin ve Dizin, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • KRAMRISCH, S. (2005) “Iconography: Hindu Iconography”, Encylopedia of Religion, Vol. 7, Editor in Chief: Lindsay Jones, Second Edition, Thomson Gale, USA: 4323b–4327a.
  • LURKER, M. (2005) The Routledge Dictionary of Gods and Goddesses, Devils and Demons: Routledge & Kegan Paul Ltd.
  • MONIER–WILLIAMS, S. M. (1899) A Sanskrit–English Dictionary, Etymologically and Philologically Arranged with Special Reference to Cognate Indo–European Languages, Oxford.
  • MÜLLER, F. W. K. (1908) Uigurica [I], 1. Die Anbetung der Magier, ein christliches Bruchstück; 2. Die Reste des buddhistischen ‚Goldglanz–sūtra‘, ein vorläufiger Bericht, AKPAW. Phil.–hist. Cl. 1908: 2, Berlin.
  • NADALYAEV, V. M.; D. M. NASILOV; E. R. TENIŞEV; A. M. ŞÇERBAK (1969) Drevnetyurkskiy Slovar’, Leningrad: Akademiya Nauk SSSR, Institut Yazıkoznaniya.
  • NOBEL, J. (1958) Suvarnaprabhāsottama–Sūtra, das Goldglanz–Sūtra, ein Sankrittext des Mahāyāna–Buddhismus, I–Tsing’s Chinesische Version und Ihre Tibetische Übersetzung, I–Tsing’s Chinesische Version übersetzt, eingeleitet, erläutert und mit einem Photomechanischen Nachdruck des Chinesischen Textes Versehen, Erster Band, Leiden: E. J. Brill.
  • RADLOFF, Wilhelm (1970). Suvarnaprabhāsa (Das Goldglaz-Sūtra), aus dem Uigurischen ins Deutsche Übersetzers von Dr. W. RADLOFF, nach dem Tode des Übersetzers mit Einleitung von S[ergey] [Efimoviç] MALOV Herausgegeben, I–III, Neudruck des Ausgabe 1930, Osnabrück: Biblio Verlag.
  • RADLOV, V. V. ve S. E. MALOV (1913–1917) Suvarnaprabhāsa, (Sutra zolotogo bleska), tekst’ uygurskoy redaktsii, izdali V. V. Radlov i S. E. Malov, I–IV, Bibliotheca Buddtica: XVII, St. Petersburg; XV+723. I–II: 1913, III–IV: 1914, V–VI: 1915, VII–VIII: 1917.
  • RASCHMANN, S. (2000–2005) Alttürkische Handschriften, Teil 5–6–7. Berliner Fragmente des Goldglanz–Sūtras, Verzeichnis der Orientalischen Handschriften in Deutschland, Band 13–14–15, Stuttgart: Franz Steiner Verlag Wiesbaden GMBH. [Teil 1: Vorworte und Erstes bis Drittes Buch. Teil 2: Viertes und Fünftes Buch. Teil 3: Sechstes bis Zehntes Buch Kolophone, Kommentar und Verifizierungen Gesamtkonkordanzen].
  • RASCHMANN, S. und A. SEMET (2006) “Kommentierte Bibliographie von ausgewählten chinesischen und uigurischen Arbeiten zum Altun Yaruk Sudur”, UAJ Neue Folge, Band 20, Wiesbaden: 233–240.
  • RÖHRBORN, K. (1977–1998) Uigurisches Wörterbuch, Sprachmaterial der Vorislamischen Türkischen Texte aus Zentralasien, Lieferung 1–6, Wiesbaden: Franz Steiner Verlag.
  • RÖHRBORN, K. (2010) Uigurisches Wörterbuch, Sprachmaterial der Vorislamischen Türkischen Texte aus Zentralasien. Neubearbeitung, I. Verben, Band 1: ab– – äzüglä–, Stuttgart: Franz Steiner Verlag.
  • SEMET, A. (2005) Lexikalische Untersuchungen zur uigurischen Xuanzang–Biographie, Wiesbaden: Harrassowitz Verlag.
  • ŞEN, S. (2010) Eski Türkçenin Deyim Varlığı, Samsun: Uğur Ofset Matbaacılık.
  • SERTKAYA, O. F. (1982) Eski Türkçede Musiki Terimleri ve Musiki Alet İsimleri, İstanbul (Yayınlanmamış Doçentlik Tezi).
  • SHIMIN, G. ve H. J. KLIMKEIT (1988) Das Zusammentreffen mit Maitreya, die ersten fünf Kapitel der Hami–Version der Maitrisimit, in Zusammenarbeit mit Helmut Eimer und Jens Peter Laut herausgegeben, übersetzt und kommentiert, Band I–II, Asiatische Forschungen 103, Wiesbaden. Skr. Sanskritçe.
  • SONG LI, Y. (1999) Türk Dillerinde Akrabalık Adları, İstanbul: Simurg Yayınları.
  • SOOTHILL, W. E. and L. HODOUS (1937). A Dictionary of Chinese Buddhist Terms with Sanskrit and English Equivalents and a Sanskrit–Pali Index, London: Kegan Paul. Trench, Trubner & Co.
  • TAISHŌ (1925). Takakusu JUNJIRŌ; Watanabe KAIKOKU. Taishō Shinshū Daizōkyō [大正新修大蔵經], Vol. 16, Taishō issaikyō kankōkai [大正一切經刊行会]: Tokyo. [No. 665: 金光明最勝王經 jin guang ming zui sheng wang jing]
  • UÇAR, E. (2012a) “Eski Türkçe Hapakslar”, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, C. 9/1 Mart: 73–100.
  • UÇAR, E. (2012b) “Altun Yaruk Sudur, X. Tegzinç, XXIX. Bölök”, [Makale] (Baskıda).
  • UÇAR, E. (2013a) “Altun Yaruk Sudur, X. Tegzinç, XXVII. Bölök”, [Makale] (Baskıda).
  • UÇAR, E. (2013b) “Altun Yaruk Sudur, IX. Tegzinç, XXII. Bölök”, [Makale] (Baskıda).
  • UÇAR, E. (2013c) “Altun Yaruk Sudur, X. Tegzinç, XXVIII. Bölök”, [Makale] (Baskıda).
  • WILKENS, J. (2001) Die drei Körper des Buddha (trikāya), das dritte Kapitel der uigurischen Fassung des Goldglanz-Sūtras (Altun Yaruk Sudur) eingeleitet, nach den Handschriften aus Berlin und St. Petersburg herausgegeben, übersetzt und kommentiert, Berliner Turfantexte: 21, Turnhout (Belgien): Brepols Publishers.
  • WILKENS, J. (2007) Das Buch von der Sündentilgung, Edition des alttürkisch–buddhistischen Kšanti Kilguluk Nom Bitig, Teil I–II, Berliner Turfantexte: 25, Turnhout (Belgien): Brepols Publishers.
  • ZIEME, P. (1992) “TWYNY = töni, eine bisher verkannte Postposition des Alttürkischen”, Altorientalische Forschungen 19: 160–165.