Örgüt Çalışmalarında Kadın: Araştırmacı Yaklaşımlarının Toplumsal Cinsiyet Temelinde Karşılaştırılması

Bu çalışmada, Türkiye’de Türkçe yayınlanmış örgüt çalışmalarında kadın odaklı çalışmaları, araştırmacıların toplumsal cinsiyet rollerine göre karşılaştırılmıştır. Çalışma kapsamında karşılaştırma yapabilmek için çalışmaları seçerken Tranfield vd. (2003) tarafından geliştirilen sistematik tarama prosedürü benimsenmiştir. Tarama sonucunda seksen dokuz yayını araştırmaya dahil edilmiştir. Örgüt çalışmalarında kadın odaklı olanlar, yönetim, kadın sorunları ve toplumsal cinsiyet başlıkları altında gruplanmıştır. Kadın çalışanların örgüt içerisinde karşılaştıkları sorunları değerlendiren çalışmaların ağırlıklı olarak kadın araştırmacılar tarafından yürütüldüğü tespit edilmiştir. Diğer gruplarda da kadın araştırmacıların sayısı yüksek olmakla birlikte, erkek araştırmacıların sayısı da görece fazladır. Ancak, genel olarak, araştırma kapsamındaki çalışmalarda, araştırmacıların konuya ve araştırmaya mesafeli kaldıkları değerlendirilmiştir.

Women in Organizational Studies: Comparison of Researcher Approaches on Gender Basis

In this study, I compared publications within the scope of organizational studies according to the gender roles of the researchers. In order to make comparisons, I adopted the systematic review procedure developed by Tranfield et al. (2003). In the organization studies, women-oriented ones could be grouped under the headings of management, women’s problems and gender roles. I found that the studies evaluating the “problems” faced by women employees within the organization were mainly carried out by female researchers. In other groups, the number of female researchers was high, but the number of male researchers was relatively high. However, in general, in research studies, I found that researchers remain distant to the topic and research.

___

  • Acker, J. (1990). Hierarchies, jobs, bodies: a theory of gendered organization. Gender and Society, 4 (4), 139–158.
  • Acker, J. (2006). ‘Gender and organizations’, pp. 177–195. İçinde, Salzman Chafetz, J. (ed). Handbook of the Sociology of Gender. New York: Springer.
  • Acker, J. (2011). ‘Theorizing gender, race and class in organizations’, pp. 65–81. İçinde, Jeanes, E. L., Knights, D. and Martin, P. Y. (eds) Handbook of Gender, Work and Organization. Chichester: Wiley.
  • Acker, J. (1990). Hierarchies, bodies, and jobs: a theory of gendered organizations. Gender & Society, 4(1), 139–58.
  • Acker, J. (1998). The future of ‘gender and organizations’: connections and boundaries. Gender, Work & Organization, 5(4), 195–206.
  • Al-Amoudi, I., ve Willmott, H. (2011). Where constructionism and critical realism converge: Interrogating the domain of epistemological relativism. Organization Studies, 32(1), 27-46.
  • Aliefendioğlu, H. ve Özbilgin, M. F. (2001). Kadın, toplumsal cinsiyet ve cinsellik araştırmalarında araştırmacı ve katılımcı ilişkisi: Yeni arayışlar ve yönelimler. Kadin/Woman 2000, 2(2), 87-106.
  • Alvesson, M. ve Billing, Y. D. (2009). Understanding gender and organizations. Sage.
  • Alvesson, M., Hardy, C. ve Harley, B. (2008). Reflecting on reflexivity: Reflexive textual practices in organization and management theory. Journal of management studies, 45(3), 480-501.
  • Ayaz, N. (1993). Türkiye'de Çalışan Kadınların Sorunlarına Yönelik Bir Inceleme: Tekstil Işkolundan Örneklerç. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8 (1), 175-191.
  • Calás, M. B. ve Smircich, L. (1999). From the ‘woman’s point of view’: Feminist approaches to organization studies. Studying organization: Theory and method, 212-251.
  • Cunliffe, A. L. (2003). Reflexive inquiry in organizational research: Questions and possibilities. Human relations, 56(8), 983-1003.
  • Çitçi, O. (1979). Türk Kamu Yönetiminde Kadın Görevliler. N. Abadan-Unat,(Der.), Türk Toplumunda Kadın. Ankara: Türk Sosyal Bilimler Derneği, 241-270.
  • Dameron, S. ve Durand, T. (Eds.). (2017). The Future of Management Education: Volume 2: Differentiation Strategies for Business Schools. Springer.
  • Fernando, W. D. A., ve Cohen, L. (2014). Respectable femininity and career agency: Exploring paradoxical imperatives. Gender, work & organization, 21(2), 149-164.
  • Fleetwood, S. (2005). Ontology in organization and management studies: A critical realist perspective. Organization, 12(2), 197-222.
  • Fletcher, A. J. (2017). Applying critical realism in qualitative research: methodology meets method. International Journal of Social Research Methodology, 20(2), 181-194.
  • Fletcher, J. K. (2004). The paradox of postheroic leadership: An essay on gender, power, and transformational change. The leadership quarterly, 15(5), 647-661.
  • Francis, B. (2002). Relativism, realism, and feminism: An analysis of some theoretical tensions in research on gender identity. Journal of gender studies, 11(1), 39-54.
  • Gergen, M. ve Jones, K. (2008). A conversation about performative social science. In Forum: Qualitative Social Research, 9(2), 1-12. Bournemouth University, Fern Barrow, Poole, Dorset, BH12 5BB, UK.
  • Gherardi, S. (2003). Feminist theory and organization theory: A dialogue on new bases. In The Oxford handbook of organization theory.
  • Grosser, K. ve Moon, J. (2019). CSR and feminist organization studies: Towards an integrated theorization for the analysis of gender issues. Journal of Business Ethics, 155(2), 321-342.
  • Gunnarsson, L., Martinez Dy, A. ve Van Ingen, M. (2016). Critical realism, gender and feminism: Exchanges, challenges, synergies.
  • Gutek, Barbara A. ve Cohen, A. (1987) Sex ratios, sex-role spillover, and sex at work. Human Relations, 40(2), 97–115.
  • Hardy, C., Phillips, N. ve Clegg, S. (2001). Reflexivity in organization and management theory: A study of the production of the researchsubject. Human relations, 54(5), 531-560.
  • Harris, H. (1995). Organizational influences on women′ s career opportunities in international management. Women in Management Review, 10(3), 26-31.
  • Heilman, M. E. (1983). Sex bias in work settings: The lack of fit model. Research in Organizational Behavior, 5, 269–298.
  • Heilman, M. E. (1995). Sex stereotypes and their effects in the workplace: What we know and what we don’t know. Journal of Social Behavior and Personality, 10, 3–26
  • Holmes, J. ve Schnurr, S. (2006). ‘Doing femininity’at work: More than just relational practice 1. Journal of Sociolinguistics, 10(1), 31-51.
  • Johnson, P. ve Duberley, J. (2003). Reflexivity in management research. Journal of management studies, 40(5), 1279-1303.
  • Johnson, P. ve Duberley, J. (2003). Reflexivity in management research. Journal of management studies, 40(5), 1279-1303.
  • Kutal, G. Sosyal Politika Açısından Çalışan Kadının Sorunları. Kiplas Dergisi, 12.
  • Koray, M. (1993). Çalışma Yaşamında Kadın Gerçekleri (23). Banka, Sigorta İşçileri Sendikası.
  • Lewis, P. (2014). Postfeminism, femininities and organization studies: Exploring a new agenda. Organization Studies, 35(12), 1845-1866.
  • Lordoğlu, K. (1987). Yüksek Öğretim Gören Kadın İşgücü Adayları ve Çalışma Eğilimleri. ODTÜ Gelişme Dergisi, 14.
  • Maier, F., Meyer, M. ve Steinbereithner, M. (2016). Nonprofit organizations becoming business-like: A systematic review. Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly, 45(1), 64-86.
  • Meyerson, D. E. ve Kolb, D. (2000). ‘Moving out of the ‘armchair’: developing a framework to bridge the gap between feminist theory and practice’. Organization, 7, 553.
  • Nogueira, C., Saavedra, L. ve Neves, S. (2007). Critical (feminist) psychology in Portugal: Will it be possible?. Annual Review of Critical Psychology.
  • Noor, K. B. M. (2008). Case study: A strategic research methodology. American journal of applied sciences, 5(11), 1602-1604.
  • Oliver, M. (1997). Emancipatory research: realistic goal or impossible dream. Doing disability research, 2, 15-31.
  • Ozbilgin, M. F. (2009). From journal rankings to making sense of the world. Academy of Management Learning & Education, 8(1), 113-121.
  • Özbilgin, M. F. ve Erbil, C. (2019). Yönetim Çalışmaları Alanındaki Kısır Yöntem İkilemlerini Dışaçekimsel ve Geçmişsel Yaklaşım ve Eleştirel Gerçekçilikle Yöntem Yelpazesine Dönüştürmek (Transforming the Barren Dichotomies of Method in the Field of Management Studies into a Spectrum with Abductive and Retroductive Approaches and Critical
  • Realism). Yönetim ve Çalışma Dergisi, 3(1), 1-24. Özen, Ş. (2000). Türk Yönetim/Organizasyon Yazininda Yöntem Sorunu: Kongre Bildirileri Üzerine Bir Inceleme. DAÜ Turizm Arastirmalari Dergisi, 1(1), 89-118. Özen, Ş. (2000). Türk Yönetim/Organizasyon Yazininda Yöntem Sorunu: Kongre Bildirileri Üzerine Bir Inceleme. DAÜ Turizm Arastirmalari Dergisi, 1(1), 89-118. Özen, Ş. (2002). Türkiye’deki Örgütler/Yönetim Araştirmalarinda Törensel Görgülcülük Sorunu. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(Ekim). Özen, Ş. (2002). Türkiye’deki Örgütler/Yönetim Araştirmalarinda Törensel Görgülcülük Sorunu. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(Ekim). Sayer, A. (2004). Why critical realism. Critical realist applications in organisation and management studies, 6-20. Schein, E. H. (1996). Culture: The missing concept in organization studies. Administrative science quarterly, 229-240. Shaw, S. J. (2010). What a woman ought to be and to do: Black professional women workers during the Jim Crow era. University of Chicago Press. Sinclair, A. (1998), Doing Leadership Differently: Gender, Power and Sexuality in a Changing Business Culture, Melbourne University Press, Melbourne. Sinclair, A. (2000). Teaching Managers about Masculinities: Are You Kidding? Management Learning, 31(1), 83–101. Smirthwaite, G. ve Swahnberg, K. (2016). Comparing critical realism and the situated knowledges approach in research on (in) equity in health care: An exploration of their implications. Journal of Critical Realism, 15(5), 476-493. Tranfield, D., Denyer, D. ve Smart, P. (2003). Towards a methodology for developing evidence-informed management knowledge by means of systematic review. British Journal of Management, 14, 207-222. Willmott, H. (2011). Journal list fetishism and the perversion of scholarship: reactivity and the ABS list. Organization, 18(4), 429-442. Wilson, F. (1996). Research note: Organizational theory: Blind and deaf to gender?. Organization studies, 17(5), 825-842. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Kitabevi.