Lise Fizik Öğretmeni ile Yürütülen Grup Mentorluk Uygulamalarının Öğrencilerin Akademik Başarıları Üzerindeki Etkileri

Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin mesleki gelişimi için tasarlanan ve uygulanan mentorluk desteğinin öğrencilerin akademik başarıları üzerindeki etkilerini incelemektir. Öğretimsel mühendislik yöntemi kullanılarak yürütülen çalışmada öğrencilerin akademik başarılarının değişimini belirlemek amacıyla açık uçlu sorulardan oluşan iki akademik başarı testi (ABT1 ve ABT2) geliştirilmiş ve uygulanmıştır. Mentorluk desteği öncesinde uygulanan ABT1 ve mentorluk desteği sonrasında uygulanan ABT2’de yer alan sorular fizik dersi öğretim programında yer alan kazanımlara uygun olarak geliştirilmiş ve Bloom taksonomisine göre sınıflandırılmıştır. Katılımcı öğretmenin sınıfında öğrenim gören toplam 34 dokuzuncu sınıf öğrencisine uygulanan başarı testlerinden elde edilen veriler, anlama seviyelerine göre analiz edilmiş ve elde edilen bulgular grup ve birey bazında karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, öğretmenin mesleki gelişimini hedefleyen mentorluk desteğinin öğrencilerinin akademik başarılarını olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir.

The aim of this study is to examine the effects of mentoring support designed and implemented for the professional development of teachers on students' academic achievement. This study was carried out using the instructional engineering method and within the scope of the study two academic achievement tests (ABT1 and ABT2)- consisting of open-ended questions- were developed. ABT1 (applied before the mentoring support) and ABT2 (applied after the mentoring support) were developed in accordance with the curriculum and classified according to Bloom's taxonomy. The data obtained from the achievement tests were applied to a total of 34 students (9th grade), analyzed according to level of understanding developed by Abraham et al. (1994) and the analyses were evaluated by comparing on a group and individual basis. As a result of the analysis, it was determined that the mentoring support aimed to the professional development of the teacher positively affected the academic success of the students.

___

  • Abraham, M. R., Williamson, V. M., & Westbrook, S., L. (1994). A cross-age study of the understanding of five chemistry concepts. Journal of Research in Science Teaching, 31(2), 147-165.
  • Adıgüzel, A. (2008). Eğitim fakültelerinde öğretmen eğitimi program standartlarının gerçekleşme düzeyi (Yayınlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Akdemir, E. (2015). Okul yöneticilerinin teknolojiye yönelik hizmet içi eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi ve bir hizmet içi eğitim programı önerisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Aksoy, E. (2013). A.B.D. (New York), Finlandiya, Singapur ve Türkiye’de öğretmen eğitimindeki dönüşümler (2000-2010) (Yayınlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Aksu, N. (2014). 2007 kimya dersi öğretim programının uygulamalarından yansımalar: 10. sınıf “gazlar” konusu örneği (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
  • Aktaş-Cansız, M. (2013). Ortaöğretim geometri öğretim programının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28-3), 69-82.
  • Alsubaie, M. A. (2016). Curriculum development: Teacher involvement in curriculum development. Journal of Education and Practice, 7(9), 106-107.
  • Arslan, S., & Sağlam Arslan, A. (2016). Öğretim mühendisliği, öğretim tasarımı ve öğretim deneyi. E. Bingölbali, S. Arslan ve İ. Ö. Zembat (Ed.), Matematik eğitiminde teoriler içinde (s. 917-934). Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Artigue, M. (1988). Ingénierie didactique. Recherches En Didactique Des Mathématiques, 9(3), 281-308.
  • Artigue, M. (1994). Didactical engineering as a framework for the conception of teaching products. R. Biehler, R. W. Scholz, R. StraBer & B. Winkelmann (Eds.), Didactics of mathematics as a scientific discipline, (p. 27-29). Netherlands: Kluwer Academic Publishers.
  • Ayvacı, H. Ş., Bakırcı, H., & Yıldız, M. (2014). Fen bilimleri öğretmenlerinin hizmet içi eğitim uygulamalarına ilişkin görüşleri ve beklentileri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 357-383.
  • Bakioğlu, A., & Hacıfazlıoğlu, Ö. (2000). Eğitim denetmenleri ve mentorluk. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(12), 39-52.
  • Bakioğlu, A. (2015). Eğitimde mentorluk (3. baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. Başar, M., Doğan, M. C., Şener, N., Uzun, Ö., & Topal, H. (2018). İlkokulda öğretmen öğrenci iletişimi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 1-17.
  • Bayraktar, V. H. (2015). Student motivation in classroom management and factors that affect motivation. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(3), 1079-1100.
  • Birgin, O. (2016). Bloom taksonomisi. E. Bingölbali, S., Arslan ve İ., Ö. Zembat (Ed.), Matematik eğitiminde teoriler içinde (s. 839-860). Ankara: Pegem Akademi.
  • Brockbank, A., & McGill, I. (2006). Facilitating reflective learning through mentoring & coaching. London: Kogan Page.
  • Brousseau, G. (1999). Research in mathematics education: observation and mathematics, In I. Schwank (Ed.), European Research in Mathematics Education-I, Proceedings of the First Conference of the European Society for Mathematics Education (pp.34-48), Germany: Osnabrück.
  • Bümen, N. T. (2006). Program geliştirmede bir dönüm noktası: Yenilenmiş Bloom taksonomisi. Eğitim ve Bilim, 31(142), 3-14.
  • Büngül, B. (2015). Öğretmenlikte uygulanan mentörlüğün öğretmen koçluğu ile desteklenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
  • Campbell, D. E,. & Campbell, T. A. (2000). The mentoring relationship: Differing perceptions of benefits. College Student Journal, 34(4), 516-516.
  • Clutterbuck, D. (2014). Everyone needs a mentor (5th ed.). London: Kogan Page.
  • Çiğdemoğlu, C., Tekeli, A., & Köseoğlu, F. (2019). The impacts of a teacher who received mentorship support from a teacher professional development program for ınformal learning on students' reflections-a case study. Kastamonu Education Journal, 27(5), 2311.
  • Demirel, Ö. (2012). Eğitimde program geliştirme (18. baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Erdem, A. R., & Şimşek, S. (2013). Öğretmenlere ve okul yöneticilerine verilen hizmet içi eğitimlerin irdelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(4), 94- 108.
  • Godino, J. D., Batanero, C., Contreras, A., Estepa, A., Lacasta, E., & Wilhelmi, M. (2013). Didactic engineering as design-based research in mathematics education. In B. Ubuz, Ç. Haser & M. A. Mariotti (Eds.), Proceedings of the Eight Congress of the European Society for Research in Mathematics Education (pp. 2810-2819). Turkey: Antalya, Manavgat.
  • González-Martín, A. S., Bloch, I., Durand-Guerrier, V., & Maschietto, M. (2014). Didactic situations and didactical engineering in university mathematics: Cases from the study of Calculus and proof. Research in Mathematics Education, 16(2), 117-134.
  • Gömleksiz, M. N., & Kan, A. Ü. (2007). Yeni ilköğretim programlarının dayandığı temel ilke ve yaklaşımlar. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 5(2), 60-66.
  • Gönen, S., & Kocakaya, S. (2006). Fizik öğretmenlerinin hizmet içi eğitimler üzerine görüşlerinin değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(19), 37-44.
  • Gümüş, E., & Gök, E. (2016). Eğitim fakültelerinde akademik mentorluk ve göreve yeni başlayan öğretim üyelerinin mentorluk ihtiyaçları. Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 6(2), 268-276
  • Hobson, A. J., Ashby, P., Malderez, A., & Tomlinson, P. D. (2009). Mentoring beginning teachers: What we know and what we don't. Teaching And Teacher Education, 25(1), 207-216.
  • Hobson, A. J., & Malderez, A. (2013). Judgementoring and other threats to realizing the potential of school-based mentoring in teacher education. International Journal of Mentoring And Coaching in Education, 2(2), 89-108.
  • Kahraman, M. (2012). Bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının gelişiminde ementörlük (Yayınlanmış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Karacaoğlu, Ö. C., & Acar, E. (2010). Yenilenen programların uygulanmasında öğretmenlerin karşılaştığı sorunlar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 45-58.
  • Kay, D., & Hinds, R. (2009). A practical guide to mentoring: How to help others achieve their goals (4th ed.). Oxford: How To Books Ltd.
  • Kaya, İ. (2017). MEB'in hizmet içi eğitim faaliyetlerinin ve türkçe öğretmenlerinin bu faaliyetlere ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi). Hacı Bektaşi Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
  • Keleşoğlu, S., & Yiğit, E. Ö. (2017). Yenilikçi tarih öğretimi hizmet içi eğitim programının öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. Journal of Faculty of Educational Sciences, 50(1), 161-187.
  • Kılınç, A., Bozkurt, E., & İlhan, H . (2018). Öğretmen özerkliğine ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 9 (18), 77-98
  • Koyuncu, K. (2014). 2007 ortaöğretim fizik öğretim programının ilk dört yıllık uygulamasının öğretmen görüşleriyle değerlendirilmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Kurnaz, M. A. (2011). Enerji konusunda model tabanlı öğrenme yaklaşımına göre tasarlanan öğrenme ortamlarının zihinsel model gelişimine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Üniversitesi, Trabzon.
  • Kurnaz, M. A., & Arslan, A. S. (2011). The effects of'model of model based instruction' teaching model to students' understanding level about energy concept. eUluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 1-16. Kuzu, A., Kahraman, M., & Odabaşı, H. F. (2012). Mentörlükte yeni bir yaklaşım: ementörlük. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(4), 173-184.
  • Lampley, J. H., & Johnson, K. C. (2010). Mentoring at-risk youth: Improving academic achievement in middle school students. Nonpartisan Education Review, 6(1), 1- 12.
  • Orhan, A. T. (2014) Standartize edilmiş ölçme ve değerlendirme. Demir, S. B. (Çev. Ed) Eğitim Araştırmaları (s.130-160) içinde. Ankara: Eğiten Kitap.
  • Özdemir, T. Y. (2012). İl eğitim denetmen ve yardımcılarının mesleki gelişimlerini devam ettirmede e-mentorluk modeli (Yayınlanmamış doktora tezi). Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
  • Özkalp, E., Kırel, Ç., Sungur, Z,. & Cengiz, A., A. (2006). Örgütsel toplumsallaşma sürecinde mentorluk ve mentor’un yeri ve önemi: Anadolu üniversitesi araştırma görevlileri üzerine bir inceleme. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 55-70.
  • Parmaksız, R. Ş., & Kısakürek, M. A. (2013). Türkiye ve bazı AB ülkelerinde öğretmenlere yönelik hizmetiçi eğitim programlarının temel öğeler ve kalite kontrolü/güvencesi açısından karşılaştırılması. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 112-129.
  • Remillard, J. T. (2005). Examining key concepts in research on teachers’ use of mathematics curricula. Review of Educational Research, 75(2), 211–246.
  • Sağlam Arslan, A., Alev, N., Özsevgeç, T., & Şahinoğlu, A. (2016). Investigating physics teachers' classroom practices of physics classroom. In M. Shelley, S. Alan & I. Çelik (Ed.), International Conference on Education in Mathematics, Science and Technology (pp. 1155- 1158). Muğla: Bodrum.
  • Sezer, Ş. (2018). Öğretmenlerin sınıf yönetimi tutumlarının öğrencilerin gelişimi üzerindeki etkileri: Fenomenolojik bir çözümleme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 534-549.
  • Sezgin, F., Koşar, S., & Er, E. (2014). Öğretmenlerin öğrenciye yönelik metaforlarının belirlenmesine ilişkin nitel bir araştırma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3), 600-611.
  • Sockett, H. (1993). The Moral base for teacher professionalism. New York: Teachers College Press.Şahin, A. (2011). Öğretmen algılarına göre etkili öğretmen davranışları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,12(1), 239-259.
  • Şahinoğlu, A. (2020). Fizik öğretmenlerinin yenilenen öğretim programına uyumunu geliştirmeye yönelik mentörlük uygulamalarının tasarlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Trabzon Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
  • Tomlinson, P. D., Hobson, A. J., & Malderez, A. (2010). Mentoring in teacher education. B. McGaw, P. L. Peterson, and E. Baker (Eds.), International encyclopedia of education (3rd ed.) (pp. 749-756). Oxford: Elsevier.
  • Vanderlinde, R., & Van Braak, J. (2011). A new ICT curriculum for primary education in flanders: Defining and predicting teachers' perceptions of innovation attributes. Educational Technology & Society, 14 (2), 124–135.
  • Vural, A. R., & Ceylan, V. K. (2014). Fatih projesi eğitimde teknoloji kullanım kursunun öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. M. Akgül, U. Çağlayan, E. Derman, A. Özgit, A. Koltuksuz ve M. Komesli (Ed.), INETTR'1419Türkiye'de İnternet Konferansı. İzmir: Yaşar Üniversitesi.
  • Yaşar, M. D. (2012). 9. sınıf kimya öğretim programındaki yapılandırmacılığa dayalı öğelerin öğretmenler tarafından algılanışı ve uygulamasına yönelik bir inceleme: Erzurum örneği (Yayınlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Yirci, R., & Kocabaş, İ. (Ed.). (2012). Dünyada mentorluk uygulamaları. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Zachary, L. J., & Fischler, L. A. (2009). The mentee's guide: Making mentoring work for you. New Jersey, USA: John Wiley & Sons.