ERZURUM İLİNİN COĞRAFİ İŞARET (Cİ) ALMIŞ ÜRÜNLERİNİN GASTRONOMİ TURİZMİ KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ

Sınai mülkiyet haklarından birisi olarak bilinen Coğrafi İşaret (Cİ) tescili son yıllarda önemi giderek anlaşılan ve üzerinde durulan bir konu olmaya başlamıştır. Coğrafi işaret uygulamaları, yöresel olarak da isimlendirilen bir ürünün orijinini/menşeini belirtmekle birlikte sahip olduğu karakteristik özellikleri ile benzerlerinden ayrıldığını onaylayan tescilleme veya işaretlemedir. Çalışma Erzurum ilinin Cİ potansiyelini gastronomi turizmi açısından değerlendirebilmek için nitel araştırma kapsamında literatür ve doküman incelemesine dayalı analizlerle gerçekleştirilmiştir. Erzurum ilinin gastronomi turizmi kapsamında çekicilik unsuru olarak değerlendirilebilecek coğrafi işaret tescili alan ve alabilecek ürünleri tespit edilmiştir. Ayrıca Türkiye’nin güncel coğrafi işaretli ürün durumu tablo ve grafiklerle yorumlanmıştır. Buradan hareketle Cİ tescili almış gıda ürünlerinin gastronomi turizmi kapsamında değerlendirilmesi için ilgili paydaşlara çeşitli öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

gastronomi, coğrafi işaret, Erzurum

Evaluation of The Products That Have A Geographical Indication (GI) of the Province of Erzurum in the Scope of Gastronomy Tourism

Registration of geographical indications (GI), known as one of the industrial property rights, has become a subject that has been increasingly understood and emphasized in recent years. Geographical indication practices are registration or marking that indicates the origin / origin of a locally named product but confirms that it is distinguished from its similar characteristics with its characteristics and protects the product, the producer and the consumer. The study was carried out in the context of qualitative research with analyzes based on literature and document analysis in order to evaluate the GI potential of Erzurum province in terms of gastronomy tourism. The province of Erzurum has 13 products with GI registration that can be considered as an element of attraction within the scope of gastronomy tourism and 12 different products that have been applied for and are still in process. Interestingly, in the study, it was determined that there were applications from two different institutions for a product (İspir Kurun Cheese) and that the application information for a product was not found in the application document. However, Turkey, as of March 2021 has been introduced with the current state of proprietary products available tables and graphs GI for Erzurum Turkey and for the number of proprietary products are still considered as not having the desired level. From this point of view, ten different flavors produced and consumed by lovingly owned by the region have been suggested for GI registration, and various suggestions have been made to the relevant stakeholders in order to evaluate the food products that have received GI within the scope of gastronomy tourism.

Keywords:

Erzurum, Gastronomic Indication, Gastronomy,

PDF

___

Alyakut, Ö. (2016). Kültürel ürünlerde coğrafi işaretleme konusunun medyaya yansıması. Journal of International Social Research, 9(45), 675-687.
Albayrak, M., & Güneş, E. (2010). Traditional foods: Interaction between local and global foods in Turkey. African Journal of Business Management, 4(4), 555-561.
Babcock, B. A., & Clemens, R. L. (2004). Geographical indications and property rights: protecting value-added agricultural products. MATRIC Briefing Paper 04-MBP 7.
Bayoğlu, A. (2014). Erzurum’da lavaş (Acem ekmeği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:53, 163-186.
Durlu, F. Ö., Sünnetçioğlu, S., & Can, A. (2013). Sürdürülebilir gastronomi turizmi hareketliliğinde coğrafi işaretlemenin rolü. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 1 (1), 13-20.
Işkın, M. & Genç, K. (2020). Gastronomi turizmi açısından geleneksel ürün adı tescilinin önemi: Çakallı menemeni. Akademik Gastronomi Çalışmaları, Konya Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları: 42, 267-281.
Kan, M., Gülçubuk, B., & Küçükçongar, M. (2012). Coğrafi işaretlerin kırsal turizmde kullanılma olanakları. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(22), 93-101.
Kantaroğlu, M., & Demirbaş, N. (2018). Türkiye’de coğrafi işaretli gıda ürünleri üretim potansiyelinin değerlendirilmesi. IBANESS Kongreler Serisi, 514-520.
Kezer Ş.T. (2013). AB ve Türkiye’de coğrafi işaretler, Uzman Gözüyle, Aylık Avrupa Birliği Bülteni, Haziran, 1(4), 9-14.
Kiremitçi, A.R., Turan, S., Özdemir, G., Engin, S., Altınörs. V., Songur, M. (2017). Doğu Anadolu’nun gastronomi kalesi: Erzurum mutfak kültürü. Erzurum’un turizm potansiyeline gastronomi kültürü ile katkı sağlama projesi, Erzurum Büyükşehir Belediyesi Yayınları No: 5, Zafer Medya, Erzurum.
Mil, B., & Denk, E. (2015). Erzurum mutfağı yöresel ürünlerin otel restoran menülerinde kullanım düzeyi: Palandöken örneği. International Journal of Social and Economic Sciences, 5(2), 01-07.
MTEGM. (2016). Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü Yayınları, Bölgelerden Seçmeler Yöresel Türk Mutfağı Çorbalar ve Et Yemekleri, Cilt 1. Ankara.
Serçeoğlu, N., Boztoprak, F., & Tırak, L. (2016). Gastronomi turizmi ile şehir markalaşması ilişkisi: Atatürk üniversitesi öğrencileri. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(2), 94-114.
Şahin, G. G., & Ünver, G. (2015). Destinasyon pazarlama aracı olarak gastronomi turizmi: İstanbul’un gastronomi turizmi potansiyeli üzerine bir araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3(2), 63-73.
Şengül, S. (2017). Türkiye’nin gastronomi turizmi destinasyonlarının belirlenmesi: Yerli turistler üzerine bir araştırma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(37), 375-396.
Tekelioğlu, Y. (2019). Coğrafi işaretler ve Türkiye uygulamaları. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl:8, Sayı:15, 47-75.
Tekelioğlu, Y. (2021). Coğrafi işaretlerde gelişmeler sorunlar ve çözümler Avrupa Birliği ve Türkiye’de bal. PPT Sunumu, Yöresel Arıcılık Ürünlerinde Coğrafi İşaretleme Paneli, 27 Ocak 2021.
UNWTO, (2016). Second Global Report on Gastronomy Tourism. https://www.e-unwto.org/doi/pdf/10.18111/9789284418701 (Erişim: 23.09.2020).
Üzümcü, T. P., Alyakut, Ö., & Akpulat, N. A. (2017). Coğrafi işaretleme kapsamında Kocaeli gastronomik ürünlerinin değerlendirilmesi. KMÜ Sosyal ve Ekonomi̇k Araştırmalar Dergi̇si, 19(28), 132-140.
Üzümcü, T. P., & Denk, E. (2019). Erzurum ile özdeleşmiş bir lezzet: Oltu cağ kebabı Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7/1, 463, 483.
https://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/resources/temp/68EA9618-BA4A-49C8-A1B5-0DC9A5BCDF36.pdf (10.02.2021).
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin yayıncılık. Ankara.
http://www.yucita.org/uploads/pop/25-26_Kasim.pdf (14.02.2021).
Yazıcıoğlu, İ., Işın, A., & Yalçın, E. (2019). Coğrafi İşaretli ürünlerin gastronomi turizmi kapsamında değerlendirilmesi: Akdeniz bölgesi örneği. Gastroia: Journal of Gastronomy And Travel Research, 3(4), 861-871.