Yaşar Şâdi Efendi’nin “Hutût-ı Meşâhir” İsimli Hatıra Defteri ve Muhtevası

“Hutût-ı Meşâhir” mecmuaları bir nevi hatıra defterlerini andıran çalışmalardır. Hatıra defterlerinden farkı, çok çeşitli kimselerin, kendilerine sunulan deftere, el yazıları ile o an akla gelenleri, şiirleri, özlü sözleri yazmaları veya maharetlerini aktarmalarıdır. Şimdiye kadar ancak baskılarını görebildiğimiz bazı hutût-ı meşâhir mecmuaları içerisinde en kapsamlı olanı Yaşar Şâdi’nin hazırladığı sözünü ettiğimiz mecmua gibi görülüyor. Yaşar Şâdi, 1336/1920 ile 1338/1923 yılları arasında kültür, sanat, edebiyat, müzik ve ricâl-i devletten ulaşabildiği geniş bir kesimden defterine hatıra yazdırmıştır. Çok değişik kesimden ve geniş bir yelpazeden isimler bu defterde bir araya gelmiş görünmektedir. Devrin kültür, sanat ve edebiyat anlayışının da yansıdığı bu defterde birçok isim şiirleri, görüşleri ve sanat eserleri ile yer almaktadır.

A Study of the Journal of Yaşar Şâdi Efendi’s “Hutût-ı Meşâhir”

The periodicals of “Hutût-ı Meşâhir” can be considered as a type of journal. (Hutût-i meşâhir: The writings of celebrities) Many different people may be offered to write on these journals with their handwriting and they are expected to express themselves via anything like poems, aphorism or any other artistic skills spontaneously. The most comprehensive journal among the reprints of “Hutût-ı Meşâhir” that are discovered up to now, is the one that belongs to Yaşar Sadi. In the period covering 1336/1920 to 1338/1923, many people from cultural life, art, literature, music and people including the leading administrators of the time wrote on this journal. The journal includes a very wide range of writers. The writers contributed to the journal with their work of art that reflects the understanding of culture, art and literature of the time.

___

  • Âsaf Hâlet Çelebi’nin Defter-i Meşâhir’i, haz. İsmail Kara, E. Nedret İşli, Yusuf Çağlar, İstanbul, Zaman Kitap, 2006.
  • Ayvazoğlu, Beşir, Yahya Kemal: Ansiklopedik Biyografi, İstanbul, Korpus Yayıncılık, 2007.
  • Bediüzzaman Saîd Nursi, Tarihçe-i Hayat, Ankara, 1958.
  • _________, Mektûbat, İstanbul, Envar Neşriyat, 1986.
  • Beyatlı, Yahya Kemal, Bütün Şiirleri, İstanbul, İstanbul Fetih Cemiyeti, 2009.
  • Bir İnsan Bir Devir İbnülemin Mahmud Kemal’in Hutût-i Meşahir Defteri, haz. Şemseddin Şeker, İsmail Kara, İstanbul, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Müdürlüğü, 2010.
  • Devellioğlu, Ferit, Osmanlıca- Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara, Aydın Kitabevi, 2004.
  • Ersoy, Mehmed Âkif, Safahat, İstanbul, İnkılâb ve Aka, 1977.
  • Evren, Burçak, “Dünyanın En Yaşlı Adamı Bir Garip Zaro Ağa”, VI. Eyüpsul- tan Sempozyumu (10- 12 Mayıs 2002): tebliğler, İstanbul, Eyüp Belediyesi, 2003.
  • Gürlek, Dursun, Ayaklı Kütüphâneler, İstanbul, Kubbealtı Neşriyatı, 2003.
  • _________, Kültür Dünyamızdan Manzaralar, İstanbul, Kubbealtı Neşriyatı, 2010.
  • Hüsünbeyi, Cengiz, “Fâtih Cami’i Avlusundaki Türbe ve Mezar Kitâbeleri”, (Yayımlanmamış Mezuniyet Tezi), İstanbul Üniversitesi Tarih Bölümü, 1969.
  • İnal, Mahmud Kemal (İbnülemin), Son Asır Türk Şâirleri, cilt 5, Atatürk Kül- tür Merkezi Yayınları, 2013.
  • _________, Son hattatlar, İstanbul, Maârif Vekaleti, 1955.
  • Kanter, Beyhan, “Birinci Dünya Savaşı’nda İki Kadın Yazarın Duyarlılıkları Fatma Aliye ve Emine Semiye”, Türk Edebiyatı Dergisi, sayı 492, Ekim 2014.
  • Karataş, Ahmet, “Âlim”den “Aydın”a Geçiş Sürecine Bir Örnek: “Hattat” Abdülkadir Saynaç Efendi ve “Yazı Ustası” Oğlu Sait Yada Bey”, Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, sayı 44, 2013.
  • Toros, Taha, Mazi Cenneti I, İstanbul, İletişim Yayınları, 1998.
  • Şemseddin Sâmi, Kâmûs-ı Türkî, İstanbul, Çağrı Yayınları, 1995.
  • Tâhirü’l-Mevlevî, Şâir Anıtları, haz. Mehmet Atalay, Erzurum, 2005.
  • Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, cilt 8, İstanbul, Dergâh Yayınları, 1998.
  • “Rıza Tevfik Hayatı, Edebî Şahsiyeti ve Eserleri: Serâb-ı Ömrüm”, haz. Ab- dullah Uçman, İstanbul, Çağrı Yayınları, 2014.
  • Unat, Faik Reşit, “Hicrî Tarihleri Milâdî Tarihe Çevirme Kılavuzu”, Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayını, 1988.
  • Ünver, A. Süheyl, “El Yazılarınâme”, Süleymaniye Kütüphanesi Süheyl Ün- ver Arşivi, Defter No. 153.