MODERN ANLATIDA GELENEĞİN İZLERİ VE "BİN BEYAZ TURNA"

Kültür, toplumların tarihsel ve toplumsal gelişme süreçleri içinde yarattıkları maddi ve manevi değerler ile bunları yaratmada ve gelecek kuşaklara aktarmada kullanılan araçların bütünü olarak tanımlanmaktadır. Gelenek ise kültürün önemli yapı taşlarından biridir. Maddi olmayan ve kuşaktan kuşağa aktarılan kültür öğeleri şeklinde tanımlanabilen gelenek, aslında dar anlamıyla bir toplumun belli konulardaki görüşleridir ve toplumsal yaşamın düzenlenmesinde rol oynar. Genellikle aile, hukuk ve din gibi toplumsal kurumlar üzerinde etkilidir. Ancak zaman zaman bilim ve sanat üzerinde de etkili olmaktadır. Geleneğe ait kimi öğeler geçmişten günümüze uzanır, farklı kültürlerde farklı biçimde yaşar ya da modern anlatıya damgasını vurur. Kimi zaman da geleneksel olan ile modern olanın çatıştığı görülür. Geleneksel öğelerin modern dünyanın baş döndüren hızı içerisinde yeni durumlara büyük bir uyumla varlığını sürdürdüğü de bilenen bir gerçektir. Bu çalışmada halk kültürünün bir parçası, sözlü geleneğin küçük bir öğesi olan turna motifinin Batıdan Doğuya ve geleneksel olandan modern anlatıya yansımasının sonuçları, bir edebî metin üzerinden irdelenmeye çalışılacaktır. Öncelikle Batı ve Doğu kültürlerinde genelinde kuş, özelinde ise turna ve buna dair inanmalara kısaca değinilecektir. Ardından Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Japon yazar Yasunari Kavabata'nın Bin Beyaz Turna adlı romanında, geleneğin izleri aranacaktır. Geleneksel kültürün bir öğesinin modern anlatının kurgusu içinde yorumlanış biçimi ele alınacaktır.

TRACES OF TRADITION IN THE MODERN NARRATION AND "THOUSAND CRANES"

Culture is defined as material and spiritual values created in the social and historical development process of societies and as the total of elements used in creating them and transferring to future generations. Tradition is one of the important elements of culture. Tradition, defined as an intangible cultural item transferred from generation to generation, in fact, expresses opinions of a society on specific issues in the narrow sense and plays a role in the regulation of social life. Generally it has impact on social institutions such as family, law and religion. However; it occasionally has an impact on science and art. Certain elements of the tradition stretches from past to future, lives distinctly in different cultures or leaves its mark on modern narrative. Sometimes a clash of modern life with traditional elements can be seen. Another fact is that traditional items survive in great harmony with the new situation in the dizzy pace of modern world. In this study; crane motive, a part of popular culture and a small element of oral tradition, whose results of reflection from the traditional to modern, from West to East will be analyzed through a literary text. First of all, birds in Western and Eastern culture in general, and in particular pike and beliefs like that will be mentioned briefly. Traces of the tradition in the Thousand Cranes which is written Nobel Prize winner Japanese author Yasunari Kavabata will be searched. Interpretation mode of a small part of traditional culture in modern narrative fiction form will be discussed.

PDF

___

Akalın, L. S. (1993). Türk folklorunda Kuşlar. Ankara: Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini
Alangu, T. (1993). Türkiye folkloru Elkitabı. İstanbul: Adam Yayıncılık
Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yayınları
Arcan, E. http://dipnotkitap.net/OYKU_ve_NOVELLA/Bin-Beyaz (29.02.2016)
Ergun, M. (1997). Türk Dünyası Efsanelerinde Değişme Motifi (ı. Cilt İnceleme). Ankara: Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dil Kurumu Yayınları: 690
Esin, E. (2006). Türklerde Maddi Kültürün oluşumu. İstanbul: Kabalcı Yay.
Güvenç, B. (1983). Japon Kültürü (Gözden Geçirilmiş 2. Baskı). Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Hunter, J. E. (2002). Modern Japonya'nın Doğuşu 1853'ten Günümüze. Çev.: Müfit Günay. İstanbul: İmge Kitabevi.
Kato, S. (2012). Japon Edebiyatı Tarihi. Çev.: Oğuz Baykara. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
Kavabata, Y. (2005). Bin Beyaz Turna. Almancadan çeviren: Ahmed Arpad. İstanbul: Doğan Kitap.
Özdemir, A. Z. (1994). Öyküleriyle Ağıtlar. Ankara: Kültür Bakanlığı.
Roux, J. P. (1999). Altay Türklerinde Ölüm. İstanbul: Kabalcı.
Samizâde Süreyya (2001). Day Nippon Büyük Japonya. Hazırlayan: Ali Ergun Çınar. İstanbul: Kitabevi.
Saraçoğlu, A. (1999). Ercişli Emrah. Ankara: Kültür Bakanlığı.
Türkçe Sözlük. (1988). Ankara: TDK
http://forum.travian.com.tr/showthread.php?t=40642 (20.03.2016)
http://shkolazhizni.ru/culture/articles/34780/ (30.03.2016)
http://mycalend.ru/c/h/312/ (28.03.2016)
http://www.ruthenia.ru/folklore/thompson/ (31.03.2016)
https://www.japonca.com.tr/origaminin-tarihinden-turna-kusu-hikayesi-ve-yapilisi/ (29.02.2016)