FAKİR BAYKURT’UN TIRPAN ADLI ROMANININ SİMGESEL ŞİDDET AÇISINDAN İNCELENMESİ

Pierre Bourdieu (1930-2002), öne sürdüğü görüşler ve kuramlarla günümüzde sosyolojibiliminin önemli isimlerinden biridir. Pierre Bourdieu, oyun metaforu ve alan, habitus, simgeselsermaye ve simgesel şiddet gibi pek çok yeni kavramı sosyolojiye kazandırmıştır. PierreBourdieu’nun yapmış olduğu araştırmalar ve ortaya koyduğu görüşler, sadece sosyolojide değildiğer sosyal bilimlerin araştırmalarında da önemli birer kaynak haline gelmiştir. Özellikle desimgesel şiddet konusundaki saptamalarının sosyal bilimlerin pek çok araştırmasında önemli biryer tuttuğu görülmektedir. Simgesel şiddet, var olan düzenin devamının sağlanması için fizikselnitelik taşımayan bir baskı biçiminin ifadesi olarak tanımlanabilir. Bu baskı biçiminde, birtoplumsal eyleyici üzerinde kendi suç ortaklığıyla uygulanan şiddetten söz edilmektedir.Bir edebî eser incelemesi olan bu çalışmada Fakir Baykurt’un (1929-1999) Tırpan adlıromanı Pierre Bourdieu’nün simgesel şiddet kavramından hareket ile değerlendirilmiştir. FakirBaykurt, Türk edebiyatında toplumcu gerçekçi bir sanat anlayışıyla romanlarını kaleme alanönemli bir yazardır. Fakir Baykurt, eserlerinde toplumu ve onu türlü yönlerden ayakta tutan,etkileyen dinamikleri kendi sanat anlayışı ve yaşam felsefesi ile birleştirerek ele almaktadır. 1970Yılı TRT Roman Ödülüne değer bulunan Tırpan da zengin ve yaşlı adamların çocuk denilecekyaştaki kızlarla evliliği ve bunun yarattığı sonuçlar gibi son derece önemli bir sorunu konuedinmektedir. Romanın olay örgüsü, bu önemli konuya insanların bakış açılarının ve bu durumunyarattığı infiallerin anlatımı üzerine kuruludur. Konusu ve yazarının konuya bakış açısı nedeniyleTırpan bu çalışma için seçilmiş, eser simgesel şiddet öğeleri açısından incelenmiştir.

___

  • Aytaç, G. (2005). Edebiyat ve Kültür. Ankara: Hece Yay.
  • Baykurt, F. (1971). Tırpan (2. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Bourdieu, P. (1999). Sanatın Kuralları: Yazınsal Alanın Oluşumu ve Yapısı. Çev.: Necmettin Kâmil Sevil: İstanbul: Yapı Kredi Yay.
  • Bourdieu, P. (2000). Televizyon Üzerine (2. Baskı). Çev.: Turhan Ilgaz. İstanbul: Yapı Kredi Yay.
  • Bourdieu, P. (2006). Pratik Nedenler (2. Baskı). Türkçesi: Hülya Uğur Tanrıöver. İstanbul: Hil Yayın.
  • Bourdieu, P., Wacquant, L. (2012). Düşünümsel Bir Antropoloji İçin Cevaplar (6. Baskı). Çev.: Nazlı Ökten. İstanbul: İletişim Yay.
  • Swartz, David (2013). Kültür ve İktidar: Pierre Bourdieu’nün Sosyolojisi (2. Baskı). Çev.: Elçin Gen. İstanbul: İletişim Yay.