Androidler Elektrikli Koyun Düşler mi?: Risk Toplumu ve Distopya

Bu çalışmada, 1968 yılında Philip K. Dick tarafından yazılmış Bilimkurgu türünde kült bir eser olan Androidler Elektrikli Koyun Düşler mi? adlı eserin, Ulrich Beck’in “Risk Toplumu” kuramı açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Temel amaç bu olmakla birlikte, eserde “Distopya” özelliklerini taşıyan unsurların, bu bağlamda geçen olayların ve kavramların yorumlanması ve değerlendirilmesi çalışmanın bir diğer amacıdır. Çalışmada, son III. Dünya Savaşı sonrası Postmodern çağda oluşan küresel felaketlerin yol açmış olduğu olaylar ve olgular Risk Toplumu kuramı kapsamında ele alınarak, bahsedilen savaş sonrasında ortaya çıkan risklerin doğal çevrede yol açtığı hasarlar; toplumsal alana yansıyan korkular, endişeler ve gelecek kaygıları irdelenmiştir. Eserin taşıdığı Distopik özellikler incelenmiş, eserde yazarın hayal gücü ve kurgusunun gelecekte gerçekleşmesi beklenen bir kurgu olup olmadığı ayrıca tartışılmıştır. Elde edilen bulgular sosyolojik açıdan yorumlanmış, Bilim-kurgu türüne yansıtılmış öğeler Distopik kurgu ve edebi açıdan değerlendirilmiştir. Ayrıca bu çalışmada, Distopik kurgu ve Ulrich Beck’in Risk Toplumu kuramı açısından elde edilen bulguların karşılaştırılmalı analizleri ortaya konulmuştur.

Do Androids Dream of Electric Sheep?: Risk Society and Distopia

This study seeks to investigate the work titled “Do The Androids Dream of Electric Sheep?”, a cult science fiction work written by Philip K. Dick in 1968, in terms of Ulrich Beck's “Risk Society” theory. Although the overall aim is to analyse the work based on the relevant theory, another aim of the study is to interpret and evaluate the elements that have the characteristics of “Dystopia”, the events and concepts in this context. In the study, the events and phenomena caused by the global disasters that occurred in the Postmodern era during the post third Terminus World War were discussed within the scope of Risk Society theory along with examination of the damages caused by the risks that emerged after the mentioned war in the natural environment, fears, uneasiness and future concerns reflected in the social sphere. The dystopian characteristics of the work and whether the author’s imagination and fiction is an expected fiction in the future were examined. The findings were interpreted sociologically, and the elements reflected in the science-fiction genre were evaluated in terms of dystopian fiction and literature. This study includes comparative analyzes of the findings in terms of dystopian fiction and Ulrich Beck’s Risk Society theory.

___

  • Adam, B., Beck, U., ve Lune, J. V. (2000). The risk society and Beyond. London: SAGE Publications.
  • Alan Irwin, S. A. (2000). Nuclear Risks: Three Problematics. Ulrich Beck, Barbara Adam Joost Van Lune içinde, The Risk Society And Beyond Critical İssues For Social Theory (s. 78-104). London: Sage Publication.
  • Esgin, A. (2013). “İmal Edilmiş Belirsizlikler Çağının Sosyolojik Yönelimi: Ulrich Beck ve Anthony Giddens Kaynaklı Risk Toplumu Tartışmaları”, Gaziantep University Journal of Social Sciences, Vol. 12, No. 3.
  • Bayhan, V. (2006). Küresel Risk Toplumunda Sosyal Hizmetlerin Önemi, T.C Başbakanlık Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu, Küreselleşen Dünyada Sosyal Hizmetlerin Konumu Hedefleri ve Geleceği Sempozyum Sunum Kitabı.
  • Beck, U. (2017). Risk Toplumu: Yeni Bir Moderniteye Doğru. (G. Altaylar çev.), A. Giddens, (Ed.), Sosyoloji Başlangıç Okumaları içinde (558-564). İstanbul: Say.
  • Beck, U. (2005). Siyasallığın İcadı, (Çev. Nihat Ülner), İstanbul: İletişim.
  • Beck, U. (2011). Risk Toplumu Başka Bir Modernliğe Doğru, 1. Baskı, (Çev. K. Özdoğan ve B. Doğan), İstanbul: İthaki.
  • Claeys, G. (2017). Dystopia: A Natural History A Study of Modern Despotism, Its Antecedents, and Its Literary Diffractions. Oxford: Oxford University Press.
  • Çelik, H. (2014). Ulrich Beck: Küresel Risk ve Kozmopolitan Politika. Marmara Sosyal Araştırmalar Dergisi, Sayı 5, 82-100.
  • Çuhacı, A. (2004) Ulrich Beck’in Risk Toplumu Kuramı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Delibaş, K. (2017). Risk Toplumu. İstanbul: Ayrıntı .
  • Dick, P. K. (1996). Androidler Elektrikli Koyun Düşler Mi?. (Çev. Damla Işık), İstanbul: Kavram.
  • Dick, P. K. (2020). Androidler Elektrikli Koyun Düşler Mi?. (Çev. Nur Yener), İstanbul: Alfa .
  • Giddens,A. (2014). Modernite ve Bireysel-Kimlik (Çev. Ü. Tatlıcan), İstanbul: Say.
  • Giddens, A. (1999). Elimizden Kaçıp Giden Dünya, (Çev. O. Akınhay). İstanbul: Alfa.
  • Giddens, A. (2000). Elimizden Kaçıp Giden Dünya, (Çev. Osman Akınhay), İstanbul: Alfa .
  • Giddens, A. ve Pierson, C. (2001). Modernliği Anlamlandırmak, (Çev. Serhat Uyurkulak, Murat Sağlam), İstanbul: Alfa.
  • Giddens, A. (2017). Sağ ve Solun Ötesinde, (Çev. Müge Sözen), Sabir Yücesoy, İstanbul: Metis.
  • Koşmak, F. (2019). Ütopya Dünyası Karşılaştırmalı Bir İnceleme. İstanbul: Kriter.
  • Levine, R. S. (1945). The Norton Anthology Of Amerıcan Literature Ninth Ed. Volume E. Newyork: Norton Company.
  • Rosa, E. (2003). The Logical Structure of the Social Amplification of Risk Framework (SARF): Metatheoretical Foundations and Policy Implications içinde The Social Amplification of Risk. Cambridge: Cambridge University Press, 47-49.
  • Soydemir, S. (2014). Küreselleşme Ekseninde Sosyal Risklerin Kurumsallaşması, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, Sayı 6(2), 44-63.
  • Sungur, Z. (2013). Kendisiyle Yüzleşlen Toplum: Risk Toplumu. S. Uğur, & G. Baran içinde, Sosyoloj’de Yakın Dönem Gelişmeler (s. 78-98). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
  • TDK 2021: Risk Sözcüğü, https://sozluk.gov.tr/ Erişim Tarihi:06.06.2021.
  • Virilio, P. (2003). Enformasyon Bombası, 1. Baskı, (Çev. K. Şahin), İstanbul: Metis.
  • Yalçınkaya, T. ve Özsoy, E. (2003). Risk Toplumu: Bilgi Toplumunun Evriminde Yeni Boyut. II. Uluslararası Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, Kocaeli Üniversitesi İİBF, Kocaeli, 1-10.