TARİHSEL BİR DENEYİM OLARAK SANAT

Bu çalışma, sanat eserinin kökenine ilişkin tartışmadan hareketle, sanatın nasıl bir deneyim olduğunu incelemeyi amaçlamaktadır. Buna iki açıdan yaklaşan, bu çalışma, ilk olarak, sanatçının yaratma deneyimiyle sınırlandığında, sanat deneyiminin nasıl göründüğüne odaklanmaktadır. Bu bakımdan Heidegger’in sanatın özüne ilişkin tartışmasına gönderimlerde bulunmaktadır. İkinci olarak alımlama deneyiminin, sanatsal bir deneyim olup olmadığı sorusuna yanıt aranmaktadır. Bu bölümde de Dewey ve ağırlıklı olarak Adorno’ya referansla, bu soruya olumlu yanıt verilmektedir. Bu çalışma, Hegel’in sanatın kökeni konusunda, onun öz-bilinci yükselten ve başkasının öz-bilinciyle ortaklaştıran iki farklı boyuta sahip olduğu iddiasına dayanmaktadır. Buradan hareketle, sanatın bu kökeninin, yaratma deneyiminde, öz-bilinci yükselten bir işlevle; alımlama deneyimindeyse öz-bilinçleri ortaklaştıran bir işlevle ortaya çıktığı gösterilmektedir. Sanat deneyiminin bu ikili işlevinin dayandığı köken, durağan bir şeye canlılık verdiğinden tarihsel; gizli olan bir şeyin açığa çıkmasını sağladığından mitseldir. Son olarak, sanatsal deneyimin, yeniden üretim biçimine dönüşmenin, sanat ile kökeni arasındaki ilişkiyi nasıl bozduğu ele alınmaktadır

Anahtar Kelimeler:

Heidegger, Dewey, Adorno, yaratma deneyimi, alımlama deneyimi, öz-bilinç, yaşam.

Art as a Historical Experience

In this study, moving from discussion about the origin of the work of art, it is dealt with the art as an experience. This is approached in two respects. Firstly, it is focused that how seen art when it is restricted with the creative experience of artist. In this respect, it is referenced to Heidegger’s discussion about the essence of art. Secondly, it is tried to answer whether the receptive experience is artistic. In this respect, it is referenced to Dewey and particularly Adorno. This study, in terms of the origin of art, is based on Hegel’s assertion that the art has two distinct forms as an experience. In his the first form, art enhances to the self-consciousness and in the second, it collectivizes self-consciousness of individuals. Moving from this assertion, this study tries to show that the origin of art is raised in the creative experiences with his first form and in the receptive experiences with his second form. The origin of art, which those two forms of the experience of art based on, is historical because it gives a life to a constant thing and is mythical because it exposes a hidden thing. In conclusion, this study deals with how the transformation of the experiences of art to the experiences of reproduction, is effected the relation between art and his origin

Keywords:

Heidegger, Dewey, Adorno, creative experience, receptive experience, self-consciousness, life.,

PDF

___

Adorno, T. W., “Music, Language, and Composition”, (Trans., Susan Gillespie), The Musical Quarterly, Vol. 77, No. 3., Autumn, 1993, pp.401-414.
Adorno, T. W., Aesthetic Theory, (Trans., Robert Hullot-Kentor and Ed., Gretel Adorno&Rolf Tiedemann), Continuum, London, New York, 2002.
Adorno, T. W., Minima Moralia Reflections on a Damaged Life, (Trans., E. N. F. Jephcott), Verso, London, New York, 2005.
Benjamin, W., Illuminations, (Trans., Harry Zohn and Ed., Hannah Arendt), Schockenbooks, New York, 1969.
Benjamin, W., The Work of Art in the Age of Its Technological Reproducibility and Other Writings on Media, (Trans., Edmund Jephcott, Rodney Livingstone, Howard Eiland, and Others, Trans., Michael W. Jennings, Brigid Doherty and Ed., Thomas Y. Levin), The Belknap Press of Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts, London, 2008.
Dewey, J., Art as Experience, Perigee Books, New York, 1980.
Dilthey, W., Poetry and Experience, Selected Works, Volume V, (Trans., Louis Agosta, Rudolf A. Makkreel, Michael Neville, Christopher Rodie, Joseph Ross, Trans., and Ed., Rudolf A. Makkreel, Frithjof Rodi), Princeton University Press, New Jersey, 1985.
Gadamer, H. G., Philosophical Hermeneutics, (Trans. and Ed., David E. Linge), University of California Press, Berkley, Los Angeles, London, 1977.
Gadamer, H. G., Truth and Method, (Trans., Joel Weinsheimer and Donald G. Marshall), The Continuum, New York, 1989.
Hegel, G. W. F., Phenomenology of Spirit, (Trans., A. V. Miller, Oxford University Press, Oxford, New York, 1977.
Heidegger, M., Poetry, Language, Thought, (Trans., Albert Hofstadter), Harper&Row Publishers, New York, London, 1975.
Heidegger, M., Being and Time, (Trans., Joan Stambaugh), State University of New York Press, Albany, 1996.
Kant, I., Critique of Judgement, (Trans., James C. Meredith), Oxford University Press, Oxford, New York, 2007.
Lukacs, G., Estetik I, (Çev., Ahmet Cemal), Payel Yayınevi, İstanbul, 1999.
Marcuse, H., The Aesthetic Dimension, Toward a Critique of Marxist Aesthetics, (Trans. and Ed., Herbert Marcuse, Erica Sherover), Beacon Press, Boston, 1978.
Marcuse, H., Art and Liberation, (Ed., Douglas Kellner), Routledge, London, New York, 2007.
Marx, K. 1844 El Yazmaları, (Çev., Kenan Somer), Sol Yayınları, Ankara, 1976.