Aylin AKTAŞ ÖZAKGÜL, Türkinaz ATABEK AŞTI, Merve ATAÇ, Kübra MERCAN

Lise Son Sınıf Öğrencileri Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarına Sahipler mi?

Adolesan dönem, sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının kazanılması ve bu davranışların yetişkinlikte devam ettirilmesi açısından önemli bir yaşam dönemdir. Bu araştırma, lise son sınıf öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını ve etkileyen etmenlerin incelenmesi amacıyla tanımlayıcı ve ilişki arayıcı türde gerçekleştirildi. Araştırmanın örneklemini, bir ortaöğretim kurumunda 2010-2011 eğitim-öğretim yılı 2. döneminde eğitim-öğrenim gören 160 öğrenci oluşturdu. Verilerin toplanmasında Bilgi Formu ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği-II kullanıldı. Bu çalışmada lise son sınıf öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının orta düzeyde olduğu, ölçeğin fiziksel aktivite ve sağlık sorumluluğu alt boyutlarından düşük puan aldıkları belirlendi. Kız öğrencilerin sağlık sorumluluğu, beslenme ve kişilerarası ilişki davranışlarının erkek öğrencilere göre, erkek öğrencilerin ise fiziksel aktivite davranışlarının kız öğrencilere göre daha iyi olduğu saptandı. Yaşamını ilçede geçiren, ailelerinin geliri yüksek olan, yakın çevrelerinde sağlık personeli olan öğrencilerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları gösterdiği belirlendi. Bu araştırmadaki lise öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının yeterli düzeyde olmadığı saptanmıştır. Bu sonuç, lise son sınıf öğrencilerine yönelik eğitim programlarının planlanması ve uygulamaya geçirilmesinin gerekliliğini ortaya koymaktadır

Do Senior High School Students Have Health-Promoting Lifestyles?

Adolescence is an important time to acquire a health-promoting lifestyle so that it can be maintained in adulthood. This is a descriptive and correlational study. The aim of the study is to analyze the health-promoting lifestyles of senior high school stu dents and the factors that aff ect this lifestyle. The study sample included 160 high school students. It was conducted in the spring semester of the 2011 academic year. The study data was collected using an information form and the Health-promoting Lifestyle Scale 2. The study found that the senior high school students had a moderately healthpromoting lifestyle. They obtained low scores on the physical activity and health responsibility subdimensions of the scale. The female students had better health responsibility, nutrition and interpersonal relationships than the male students, while the male students were better in physical activities than the female students. The study also found that the students who lived in city, came from a high-income family and had health professionals in their immediate environment had more health-promoting lifestyles. According to the study results, the senior high school students did not have suff iciently healthpromoting lifestyles. This indicates that training programs addressed to senior high school students should be planned and implemented

PDF

___

Aksungur, A., Göktaş, B., Önder, Ö. R., Cankul, İ. H. (2011). Öğ- rencilerin sağlıklı yaşam davranışlarının değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Dergisi, 10(1): 1-12.
Alıcı, S. A., Sarıkaya, Ö. (2009). Sağlık davranışlarının geliştirilmesinde yaşantılayarak öğrenme uygulaması. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2(3): 95-101.
Bahar, Z., Beser, A., Gordes, N., Ersin, F., Kıssal, A. (2008). Sağ- lıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II' nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(1): 1-13.
Carlson, E. D. (2000). A case study in translation methodology using The Health-Promotion Lifestyle Profile-II. Public Health Nursing, 17(1): 61-70.
Chen, M. Y., Shiao, Y. C., Gau, Y. M. (2007). Comparison of adolescent health-related behavior in diff erent family structures. Journal of Nursing Research, 15(1): 1-10.
Cihangiroğlu, Z., Deveci, S. E. (2011). Fırat Üniversitesi Elazığ Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranış- ları ve etkileyen faktörler. Fırat Tıp Dergisi, 16(2): 78-83.
Dağdevire, Z., Şimşek, Z. (2013). Şanlıurfa il merkezindeki lise öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışları ve ilişkili faktörler. TSK Koruyucu Hekim Bülteni, 12(2): 135-142.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Kütüphanesi Kataloğu (2011). Dünya Sağlık Örgütü bulaşıcı olmayan hastalıklara ilişkin küresel durum raporu 2010, http://beslenme.gov.tr/content/files/home/kuresel_durum_raporu.pdf (21.01.2015)
Ergün, A., Erol, S. (2007). Lise öğrencilerinin sağlıklı yaşam bi- çimi davranışları. Hemşirelik Forumu, Ocak-Şubat/Mart-Nisan: 46-51.
Esin, N. (1997). Endüstriyel alanda çalışan işçilerin sağlık davranışlarının saptanması ve geliştirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Geçkil, E., Yıldız, S. (2006). Adolescent health behaviors and problems. Journal of Hacettepe University School of Nursing,13(1): 26- 34.
Güler, N., Güler, G., Ulusoy, H., Bekar, M. (2009). Lise öğrencileri arasında sigara, alkol kullanımı ve intihar düşüncesi sıklığı. Cumhuriyet Tıp Dergisi, 31: 340-345.
Hulme, P. A. ve ark. (2003). Health-promoting lifestyle behaviors of Spanish-speaking Hispanic adults. Journal of Transcultural Nursing, 14(3): 244-254.
Irmak-Vural, P., Bakır, N. (2015). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(1): 36-42.
Karadeniz, G., Uçum, E. Y., Dedeli, Ö., Karaağaç, Ö. (2008). Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 7(6): 497-502.
Koçoğlu, D., Akın, B. (2009). Sosyo-ekonomik eşitsizliklerin sağ- lıklı yaşam biçimi davranışları ve yaşam kalitesi ile ilişkisi. Dokuz Eylül Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 2(4): 145-154.
Özyazıcıoğlu, N., Kılıç, M., Erdem, N., Yavuz, C., Afacan, S. (2011). Hemşirelik öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranış- larının belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2): 277-332.
Pınar, R., Çelik, R., Bahçecik, N. (2009). Reliability and construct validity of the Health-Promoting Lifestyle Profile II in an adult Turkish population. Nursing Research, 58(3): 184-193.
Sayan, A., Tan, M., Uğurlu, N., Çevirme, H. (2001). Üç farklı sosyoekonomik düzeydeki lise son sınıf öğrencilerinde olumlu sağ- lık davranışları, olumlu kendilik algısı ilişkisi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 4(2): 2-31.
Ulla Dı´Ez, S. M., Pe´ Rez-Fortıs, A. (2009). Socio-Demographic predictors of health behaviors in Mexican college students. Health Promotion International, 25(1): 85-93.
Ünalan, D., Şenol, V., Öztürk, A., Erkorkmaz, Ü. (2007). Meslek yüksekokullarının sağlık ve sosyal programlarında öğrenim gören öğrencilerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve öz-bakım gücü düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 14(2): 101-109.
Von Ah, D., Ebert, S., Ngamvıtroj, A., Park, N., Kang, D. H. (2004). Predictors of health behaviours in college students. Journal of Advanced Nursing, 48(5): 463-474.
Walker, S. N., Kerr, M. J., Pender, N. J., Sechrist, K. R. (1990). A Spanish language version of the Health Promoting Lifestyle Profile. Nursing Research, 39(5): 268-273.