Urfa ve Çevresinde Türk Akınları (MÖ. VII- MS. XIV. Yüzyıl)

Urfa, dünya kültür ve medeniyetinin merkezi olarak kabul edilen bir bölgede kurulmuştur. Bu saha Bereketli Hilal olarak bilinir. Bölgeye ilk Türk akını M. Ö. 7. ve yüzyıl ile M. Ö. 2. yüzyıllarda İskitler ile başladı. 1065-66'de Türkler Horasan Saları idaresinde Urfa'ya saldırdı. Alpaslan 1070 yılında kenti 4 ay kuşattı. Nihayet 1086 yılında Emir Bozan kenti kuşattı. Daha sonra Urfa'ya idareci olarak atandı. Bozan'ın ölümünden sonra kent, farklı Türk grupları tarafından alındı.

The Turc Raids in Urfa and its Surroudings (B.C. VII- A.D. XIV. Century)

Urfa is situated on the area distinguished as the center of world culture and civilisation. This area is known as the "Fertile Crescent". In this area The Turks rush to begined İskits B.C. 7 and 4. era. In 1065-1066 the Turks under Horasan Salar attached Urfa and Alparslan besieged it for fifty days in 1070. In 1086 besieged the emir Bozan. The latter appointed the Emir Bozan governor of Urfa. After deid Bozan Urfa captured diffirent The Turks.

___

  • Abdulhaluk Çay, II. Kılıç Arslan , Ankara 1987
  • Abu'l Farac, Gregory (Bar Habreus), Abu'l Farac Tarihi, I, çev. Ömer Rıza Doğrul, Ankara, 1987
  • Abdullah Ekinci, Urfa ve Çevresindeki Türk Aşiretleri, (YDS) Elazığ, 1999
  • Ahmed Refik, Anadolu'da Türk Aşiretleri, İstanbul 1930
  • Ahmed b. Mahmud, Selçukname, Haz. Erdoğan Mercil, I, İstanbul 1972
  • A. Zeki Velidi Togan, Umumi Türk Tarihine Giriş, İstanbul, 1981
  • Akdes Nimet Kurat, IV ve XVIII. Y.Y.'da Karadeniz Kuzeyinde Türk Kavimleri, TTKY., Ankara 1972
  • Ali Sevim, Anadolu'nun Fethi Selçuklular Dönemi, Ankara, 1993
  • ..... , Suriye Selçukluları, Ankara, 1965
  • ..... , Anadolu'nun Fethi Selçuklular Dönemi, Ankara, 1993
  • ..... , Suriye ve Filistin Selçukluları Tarihi, Ankara 1989
  • Aşıkpaşazade, Aşıkpaşaoğlu Tarihi, Haz. N. Atsız, Ankara 1985
  • Bahaddin Çelik, "An Early Neolithic Settlement in the Center of Şanlıurfa" Neo-lithics. Berlin 2000, s. 4-6
  • Bahaddin Çelik, "A New Early-Neolithic Settlement: Karahan Tepe, Neolithics, Berlin 2000, s.6-8
  • Coşkun Alptekin, The Reing of Zangi (521-541 /1127-1146) Erzurum 1978
  • Cl. Cahen, Türklerin Anadolu'ya İlk Girişi (XI. yüzyılın İkinci Yarısı ) çev. Y. Yücel-B.Yediyıldız, Belleten, Sayı 201, Ankara 1988
  • Erdoğan Merçil, "Selçukluların Anadolu'ya Gelişlerinde Haçlı Seferlerinin Başlangıcına Kadar Urfa'nın Durumu" Tarihi ve Kültürel Boyutları İçinde Şanlıurfa ve GAP Sempozyumu, İstanbul 1988
  • ..... , İlk Müslüman Türk Devletleri Tarihi, Ankara 1993
  • E. Honigmann, "Urfa" İA, XIlI, İstanbul 1986, s. 50-57
  • E. Honigman, Bizans Devletinin Doğu Sınırı, İstanbul 1970
  • Ebubekr-i Tahrani, Kitab-ı Diyarbekriyye, Yay. Necati Lugal-Faruk Sümer, Ankara 199?
  • Faruk Sümer, Oğuzlar, İstanbul 1963
  • ..... , "Döğer" DİA., IX, İstanbul 1994, s. 514
  • ..... , "Döğer" EI2 II, s. 613-614
  • ..... , "Oğuzlara Dair" TM., X, s. 1951-53
  • Gülçin Çandarlıoğlu "Türklerin Müslümanlığı Kabullerinden Önce Orta Asya'dan Güneydoğu Anadolu'ya Yapılan Göçler ve Bunların Yer Adlarına Tesiri" Tarihi ve Kültürel Boyutları İçerisinde Şanlıurfa ve GAP Sempozyumu. İstanbul, 1988
  • Hakkı Dursun Yıldız, İslamiyet ve Türkler, İstanbul 1976
  • Harald Haupmann, "Tarihöncesi Urfa" Uygarlıklar Kapısı Urfa, Yapı Kredi Yayınları, 2003
  • Halep Vilayet Salnamesi, 1324
  • Işın Demirkent, Urfa Haçlı Kontluğu Tarihi (1098-1146) II, Ankara 1990-94
  • İbrahim Kafesoğlu, Türk Milli Kültürü, İstanbul, 1995
  • ..... , Melikşah Dönemi Büyük Selçuklu İmparatorluğu , İstanbul, 1953
  • İbrahim Kafesoğlu, Selçuklular, İstanbul 1992
  • İbn Esir, el-Kamil Fi't-Tarih, Tere. Abdülkerim Özaydın-Mertol Tulum, VIII, IX, X , İstanbul 1987
  • İbnü'l Furat, Tarihü İbnü'l Furat, Beyrut, Trz., IX,
  • İbni Tağriberdi, en-Nucumü'z-Zahire, VI, VII, neşr. W. Popper, Berkley 1909-1965
  • İzzi, İzzi Tarihi, İstanbul 1299
  • J. B. Segal, Edessa The Blesed City, Oxford, 1970
  • Kaşgarlı Mahmud, Divanü Lugati't Türk Tercümesi, I, çev. Besim Atalay, Ankara 1998
  • M. Özbaşaran, S. Harmankaya, O. Tanındı, "Göbekli Tepe", Nevali Çöri", Gürcütepe Höyükleri", "Kumartepe", "Tavuk Çay", Tileilet", "Küçük Hedbe" TAY, II
  • M. Beşir Aşan , Elazığ, Tunceli ve Bingöl İllerinde Türk İskan İzleri, Ankara, 1992
  • M. Halil Yinanç, Türkiye Tarih, Selçuklular Devri Anadolu Selçukluları, İstanbul 1944
  • Mar-Yeuşa, Mar-Yeusa Vekainamesi, Çev. Mualla Yanmaz, Eklemeler, M. Fahrettin Kırzıoğlu, İstanbul 1958
  • Mateos (Urfalı), Mateos Vekainamesi ve Papaz Gregor'in Zeyli, çev. Hrant D. Andreasyan, Ankara 1987
  • Müverrih Vardan, "Türk Fütuhatı Tarihi", çev. H. D. Anderesyan, Tarih Semineri Dergisi 1/2, İstanbul 1937
  • Makrizi, Kitabü's-Sülük, nşr. A. Aşur, Kahire 1970
  • Ramazan Şeşen, Harran Tarihi, Ankara 1993
  • ..... , "Harran ve Türk İslam Tarihindeki Yeri" Tarihi ve Kültürel Boyutları İçinde Şanlıurfa
  • ve GAP Sempozyumu, İstanbul 1988
  • ..... , Selahaddin Eyyubi ve Devleti, İstanbul 1987
  • ..... , Salahaddin Devrinde Eyyubi Devleti, (569-589/1174-1193)
  • ..... , "Haçlı seferleri sırasında Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin Siyasi ve Sosyal Durumu, Haçlılarla yapılan Mücadeleye Katkısı", Uluslararası Haçlı Seferleri Sempozyumu, İstanbul 1997, s. 33-45
  • Osman Turan, Selçuklular Zamanında Türkiye, İstanbul 1993
  • ..... , Selçulular Tarihi ve Türk İslam Medeniyeti, İstanbul 1993
  • ..... , Türkiye Selçukluları, Ankara 1988
  • ..... , Doğu Anadolu Tarihi, İstanbul 1993
  • Zeki Velidi Togan, Umumi Türk Tarihine Giriş, İstanbul 1981