Türkiye’nin insani gelişme endeks değerinin 2011-2012 karşılaştırması

Bir ülkenin milli gelirinin yüksek oluşu o ülkenin gelişmiş bir ülke olarak değerlendirileceğini anlamına gelmez. Nitekim, ekonomik açıdan kalkınmış birçok ülkede sosyal sorunların çözümlenememesi ekonomik büyüme ile insani gelişme arasındaki ilişkinin sorgulanması gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Bu amaçla 1990 yılından itibaren her yıl Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından “İnsani Gelişme Raporu (İGR)” yayımlanmaktadır. Bu raporlarda ülkelerin insani gelişim düzeyleri karşılaştırılmakta ve detaylı global İGR’lerin yanı sıra ülkelerin ulusal İGR’lerine de yer verilmektedir. Bu çalışmada; Büyüme ve kalkınma arasındaki fark kavramsal bazda irdelenerek insani gelişme kavramının ortaya çıkışına değinilmiş ve İnsani Gelişme Endeksi’ni (İGE) oluşturan alt bileşenler 2011 ve 2012 yılı için karşılaştırılarak endeks hesaplaması yapılmıştır. Buna göre,2011 yılında 0,699’luk İnsani Gelişme Endeksi (İGE) ile sıralamada 187 ülke ve bölge içinde 92’nci sırada olan ülkemiz,2012 yılında kişi başına düşen gelirde, doğumda beklenen yaşam süresinde ve beklenen okullaşma yaşındaki artışlarla sıralamasını bir önceki yıla göre artırarak 0,722 İGE değeri ile 90.sıraya yerleşmiştir.

A comparison of human development index value of Turkey 2011-2012

Having a high ratio of national income of a country should not be considered as a developed country. As it’s seen that most of the social problems could not be solved in developed countries as economically, the relation between economic growth and human development has revealed the need for better establishment. In this respect "Human Development Report (HDR)" has been published every year by the United Nations Development Programme (UNDP) since 1990. In these reports levels of human development countries are compared . A detailed global HDR’s and national HDR’s are also available on these reports. In this study, the difference between the growth and development are examined , the concept of human development is mentioned and the Index calculation is made by comparing the sub-components of the Human Development Index (HDI) for the year 2011 and 2012.Accordingly,Turkey ranks 92nd with the HDI value of 0,699 in 2011.In contrast,It has increased its ranking to 90th compared the previous year,with the increase in per capita income,life expectancy at birth and expected enrollment age.

___

  • Acar,Yalçın. İktisadi Büyüme ve Büyüme Modelleri, Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı, Bursa, 2002
  • Anand S.ve Sen A. Human Development Index: Methodology and Measurement. Human Development Report Office Occasional Paper 12.UNDP,New York,1994.
  • Demir, Sırma. T.C. Başbakanlık DPT, Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı İnsani Gelişme Endeksi ve Türkiye Açısından Değerlendirme, Ankara,2006
  • Ekonomik Yaşam,http://ekonomikyasam.blogspot.com.tr,erişim tarihi:03.03.2014
  • Ertek, Tümay .Makro Ekonomiye Giriş, Beta yayınevi ,İstanbul,2010.
  • Günsoy,Güler. İnsani Gelişmenin İller Bazında Farklılaşması:Eskişehir Üzerine Bir İnceleme, Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya,2005
  • Gürses,Didem. “ İnsani Gelişme ve Türkiye”, Balıkesir Üniversitesi S.B.E Dergisi, 2009
  • Han,Ergül ve Ayten Ayşen Kaya.Kalkınma Ekonomisi,Teori ve Politika,Nobel Yayınevi, Ankara, 2008
  • Karakayalı, Hüseyin ve İlkay Dilber, Ekonomik Büyüme ve Kalkınma Teorileri, Emek Matbaacılık, Manisa, 2013
  • TUİK, www.tuik.gov.tr
  • UNDP, Human Development Report, http://hdr.undp.org/en/reports/global/hdr1990
  • UNDP, Human Development Report, http:// hdr.undp.org/en/content/human-development-report-2011, erişim tarihi:01.03.2014
  • UNDP, Human Development Report, http:// hdr.undp.org/en/content/human-development-report-2012, erişim tarihi:01.03.2014
  • UNDP, Human Development Report, http:// hdr.undp.org/en/content/human-development-report-2013, erişim tarihi: 03.03.2014
  • UNDP, http://www.tr.undp.org/content/dam/turkey/docs/Publications/hdr/faq_mpi-TR_ece%20FU.pdf, erişim tarihi:28.02.2014
  • Zümrüt Vakfı, http://zumrutvakfi.org/files/03_Turk_toplumsal_yapisinin_yeniden_insasi.pdf, erişim tarihi: 07.03.2014.