Süreğen hastalığı olan çocuklara sahip annelerin tutumları, kaygı düzeyleri ve diğer değişkenler açısından incelenmesi

Araştırmada üç-altı yaşlarında süreğen hastalığı olan annelerin tutumları ve durumluk kaygı düzeyleri ile süreğen hastalığı olmayan çocuklara sahip annelerin tutumları, durumluk kaygı düzeyleri karşılaştırılmış, ayrıca süreğen hastalığı olan çocuklara sahip anneler ile eşlerinin eğitim düzeylerine, hastanede sık yatmak durumunda kalmalarına göre tutumlarında bir değişme olup olmadığına ve bazı ihtiyaçlarına bakılmıştır. Örneklemi toplam 230 anne oluşturmaktadır. Verilerin toplanması amacıyla Kişisel Bilgi Formu, Durumluk Kaygı Envanteri ve Anne Baba Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde t- testi, Tek Yönlü Varyans Analizi, Mann-Witney U Testinden yararlanılmıştır. Süreğen hastalığı olan ve olmayan çocuklara sahip annelerin tutum düzeyleri arasında anlamlı bir fark olduğu, durumluk kaygı düzeyleri açısından aralarında anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur. Annelerin eğitim düzeylerine göre çocuklarına karşı tutumlarının değişmediği, babaların eğitim düzeylerinin annelerin tutumlarını belirlediği, çocuklarında süreğen hastalık olan annelerin yarısından fazlasının psikolojik desteğe ihtiyaç duyduğu saptanmıştır. Bulgular, süreğen hastalığı olan çocuklara sahip annelerin istenmedik tutum düzeylerinin yüksek ve psikososyal desteğe ihtiyaçları olduğunu göstermektedir.

A study on the attitudes, anxsiety and demogafics variables of mothers having a child with diagnosed chronic illness

In this study, the attitudes of mothers of 3-6 years old children who are diagnosed and not diagnosed with chronic illness and their state anxiety levels were compared. Education levels of mothers and fathers of children with chronic illnesses, their attitudes toward long-stay hospitalization, and some of their necessities were examined. The sample was consisted of 230 mothers. Personal Information Form, State Anxiety Inventory, and Mother Father Attitude Instrument were used in order to gather the data. T-test, One-way Analysis of Variance, and Mann-Witney U-test were utilized. A significant difference was found between the adverse attitudes levels, but not found between state anxiety levels of mothers of children diagnosed and not diagnosed with chronic illness. It is found that mothers' attitudes toward their children were not varied according to their education levels; fathers' education levels were affective in determining mothers' attitudes; and more than half of the mothers of children with chronic illness were found to be in need of psychological support. The findings indicated that the adverse attitudes levels of mothers of children with chronic illness were high and these mothers were in need of psychosocial support.

___

  • Aydoğmuş, K. (2001). Çocuklarda Uyum ve Davranış Bozuklukları (9. bOaskı). Ana-Baba Okulu. İstanbul: Remzi Yayıncılık.
  • Balcı, A. (2001). Sosyal Bilimlerde Araştırma. (6. baskı). Ankara: Pegem A Yayıncıluk.
  • Baumrind, D. (1966). The effects of authoritative parental control on child behaviors. Child Development, 37, 887- 907.
  • Baysal, B. (1996). Süreğen Hastalıklar ve Hastaneye Yatış: Çocuk, Aile ve Tedavi Ekibi. Katkı Pediatri Dergisi, 17,912-918.
  • Brown, R.T., Kaslow N. J., Madan-Swain, A., Doepke, K. J., Sexson, S. B. & Hill, L. J.(1993).Parental Psychopathology and Children's Adjustment to Leukemia. Journal of the American Academy of Child Adolescent Psychiatry, 32, 554-561.
  • Budak, S. (2000). Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Bükülmez, A., Taşdelen, M., Melek, H., Köken, R., Kır, G. ve Geçici, Ö. (2007). Kronik Hastalığı Olan Çocuklarda Anksiyete Düzeyi ve Ebeveynlerinin Tutumlarını Karşılaştırma. http://.millipediatri.org.tr/bildiriler/PP-021.htm 12.2.2007
  • Çağdaş, A ve Seçer, Z. (2004). Anne Baba Eğitimi. Konya: Eğitim Kitabevi.
  • Çakaloz, B. ve Kurul, S. (2005). Duchenne Muskuler Distrofıli Çocukların İşlevlerinin ve Kongresi, Hemşire Programı, 184-185. Annelerinde Depresyon ve Kaygı Düzeylerinin Araştırılması. Klinik Psikiyatri Dergisi, 8, 24-30.
  • Çavuşoğlu, H. (1996). Kronik Hastalıklı Çocuğu Olan Ailenin Yaşadığı Güçlükler. Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı Dergisi, 3(3), 130-138.
  • Çavuşoğlu, H. (2002). Çocuk Sağlığı Hemşireliği. (7. baskı). Ankara: Sistem Ofset Basım Yayıncılık.
  • Davis, H. & Fallowfield, L. (1991). Counseling and Communication in health Care: CounsellingFamilies of Children with Disabilities. Chichester: John Wiley, 223-238.
  • Er, M.(2006). Çocuk, Hastalık, Anne-Babalar ve Kardeşler. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 49(2), 155-168.
  • Freedman, J. L., Sears, D. O. ve Carlsmith, J. M. (1989).Sosyal Psikoloji. (Çev. A.Dönmez). İstanbul: Ara Yayıncılık.
  • Futcher, J. A. (1988). Chronic illness and Family Dynamics. Pediatric Nursing, 14, 381-386.
  • Gaffhey, K. F. (1994). New Focus for Family Assesment. Pediatric Nursing, 20, 36-38.
  • Gallo, A. M., Breitmayer B. J., Knafl, K. A. & Zoeller, L. H. (1991). Stigma in Childhood Chronic illness: A Well Sibling Perspective. Pediatric Nursing, 17, 21-25.
  • Gül, E. ve Bayat, M. (2005). Diyabetli Çocukların Yaşadıkları Güçlüklerin Belirlenmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi, 14, 7-12.
  • Hentinen, M. & Kyngas, H. (1998). Factors Associated with the Adaptation of Parents with a Chronically ill Child. Journal of Clinical Nursing, 7,316- 324.
  • Iovchhuk, N. M. (2003). The Rehabilitative Help for Family with Mentally ill Child. European Child Psychiatry, Supplement 2, 12, 63.
  • İnanç, Y. B. (1995). Fiziksel Sakatlığı ve Kronik Hastalığı Olan Çocuklara ve Ailelerine Psikolojik Yaklaşım. Ben Hasta Değilim. (Ed: A. Ekşi). İstanbul: Tıp Kitabevi.
  • Kaya, Ö. (1994). Annelere Verilen Eğitimin Çocuklarına karşı İstenmedik Tutumlarına Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi
  • Kazak, A. E. (1989). Families of Chronically İli Children: A System and Social-Ecological Model of Adaptation and Challenge. Journal Consulting Clinical Psychol, 57: 25-30.
  • Karakavak, G. ve Çırak, Y. (2006). Kronik Hastalıklı Çocuğu Olan Annelerin Yaşadığı Duygular. Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(12), 95-112.
  • Koninjnenber, A.Y., Uiterwaal, C. S. P. M., Kimpen, J. L. L., Van der Hoveven, J., Buitelaar, J. K.& Graeff-Meeder, E.R. (2003). Parental Psychopatology in Children WİTH Chronic Pain of Unknown Origin. European Child and Psychiatry, Supplement 2, 12,127.
  • Kramer, R. F. (1981). Living with Childhood Cancer: Healthy Siblings Perspective. Issues Comprehensive Pediatric Nursing, 5, 155-165.
  • Kupst, M. J., & Schulman, J. L. (1988). Long-term coping with Pediatric Leukemia:A Six Year Follow up study. Journal Pediatric Pschology, 13(1), 7-22. Follow up Study. Journal Pediatr Psychology, 13(1), 7-22.
  • McHale, S.M., & Gamble, W.C. (1989). Sibling Relationships of Children with Disabled and non- Disabled Brothers and Sistprs. Developmental Psychology, 25(3), 421-429.
  • Millî Eğitim Bakanlığı Özel, Özel Eğitim Kursları Yönetmeliği Resmî Gazete: 22.7.2005/25883
  • Melnyk, B. (1994). Coping with Unplanned Childhood Hospitalization: Effects of information interventions on Mothers and Children. Nursing Research, 43, 50-55.
  • Orr, D. P., Weller, S. C., Satterwhite, B. & Pless, I. B. (1984). Psychosocial implications of Chronic illness in Adolescence. Journal Pediatric, 104, 152-157.
  • Öner, N. ve Le Compte A. (1983). Durumluk, Sürekli Kaygı Envanteri El Kitabı. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Matbaası.
  • Özgüven, İ.E. (1994). Psikolojik Testler. Ankara: Psikolojik Danışma, Rehberlik ve Eğitim Merkezi (PDREM).
  • Özgüven, D., Özgüven, H. & Ünlüoğlu, G. (1998). Kanser Hastaları ve Yakınlarında Psikiyatrik Morbidite. 3P Dergisi, 6(3), 196-206.
  • Pejovic-Milovancevic, M., Popovic-Deusic, S., Aleksic, O. & Garibovic, E. (2003). Personality Characteristics of Parents in Hospitalized Children. European Child and Psychiatry, Supplement 2, 12, 125.
  • Riddle, I. I., Hennessey, J., Eberly, T. W., Carter, M. C. & Miles, M. S. (1989). Stressors in the Pediatric intensive Care Unit as Perceived by Mothers and Fathers. MCN Am; Maternal Child Nursing, 18, 221- 233.
  • Semerci, B. (2006). Birlikte Büyütelim: Çocuğun Ruhsal Gelişimi. İstanbul: Melisa Yayıncılık.
  • Taanila, A. (2002). Well-presented First information Supports Parents'ability to Cope with a Chronically ill or Disabled Child. Acta Paediatrica, 91(12), 1289 -1291.
  • Tabar, E. (2006). Hasta Yakını Olmak. Istanbul: Pan Yayıncılık.
  • Toros, F., Tot, Ş. ve Düzovalı, Ö. (2002). Kronik Hastalığı Olan Çocuklar, Anne ve Babalarmdaki Depresyon ve Anksiyete Düzeyi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 5(4), 240-247.
  • Uzuner, Y. (2003). Çocukta Ruh Sağlığı, Uyum Bozukluğu. Eskişehir: Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
  • Yavuzer, H. (2004). Çocuk Psikolojisi (26. Baskı). İstanbul: Remzi Kitapevi Yayıncılık.
  • Van Dongen-Melman, J. E. (1997). Information Booklet for Parents of Children Surviving Cancer. Leukemia, 11(11), 1799-1806.
  • Whitsett, S. F., Pelletier, W. & Scott-Lane, L. (1999). Meeting Imposibble Psychosocial Demends in Pediatric Oncology: Creative Solutions to Universal Challenges. Med Pediatr Oncol, 32,289-291.
  • Yeh, C. H., Lee T. T. & Chen, M.L. (2000). Adaptational Process of Parents of Pediatric Oncology Patients. Pediatric Hematology Oncology, 17 (2), 119-131.
  • Yörükoğlu, A. (1998). Çocuk Ruh Sağlığı: Özel Sorunlar. İstanbul: Acar Yayıncılık.