Sosyal bilgiler ders kitaplarında kullanılan harita ve şekiller üzerine bir değerlendirme

2005 yılından itibaren yapılandırmacı yaklaşım ilkelerine göre hazırlanan sosyal bilgiler dersi öğretim programı ders kitaplarının da değişmesine sebep olmuştur. Ders kitaplarında içerik ve görsellik son derece değiştirilmiş ve önceki yıllarda hazırlanan ders kitaplarından farklı bir tarzda ders kitapları oluşturulmuştur.Yeni Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında çok sayıda görsel materyallere yer verilmiştir. Ders kitaplarında kullanılan görsel materyallerin içerisinde haritalarda yer almaktadır. Haritalar 'hem coğrafya hem de tarih ağırlıklı konular için vazgeçilmez materyallerdir. Sosyal bilgiler 4., 5., 6. ve 7. sınıf ders kitaplarında ve öğrenci çalışma kitaplarında yeterinde harita kullanılmamıştır. Fakat "şekil" olarak bahsedilen haritaya benzeyen ama harita unsurlarının bir veya daha çok özelliğini taşımayan görseller çok sayıda kullanılmıştır.Doküman inceleme yöntemi kullanılarak hazırlanan bu çalışmada sosyal bilgiler ders kitaplarında ve öğrenci çalışma kitaplarında harita ve şekillere ne kadar ve niçin yer verildiği tespit etmek amaçlanmıştır.

A review on the maps and figure which use in social studies lesson books

The instructional curriculum of Social Sciences prepared through the principles of the constructivist approach since 2005, has led to the change of the course boks as well. The contents and visuality at the course books have been excessively changed, and a different style course book different from that of the ones prepared in the past, has been developed.A great number of visual materials are put into the New Social Sciences course book. Among the visual materials used in the course books, maps take place as well. Maps are the indispensible materials both for the geography and history centred subjects. In the 4th, 5th, 6th and 7th grade course books and student workbooks enough amount of maps are not used. Yet, visuals that can be called "figure" look likes a map but which do not have the either one or more features of a map are used in great numbers as well.This study ,prepared via using the document investigating technique, aims to find out the reason why and at which amounts the maps and the figures are put into the Social Sciences course books and student workbooks.

___

  • BEK, S. (2005).İlköğretim Okulları 7.Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Yer Alan Harita-Metin İlişkisi. Ankara. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • ÇETİN, A., VAROĞLU, U., vd. (2009). İlköğretim Sosyal Bilgiler Ders Kitabı 5. Başarı Yayınları, Ankara.
  • ÇETİN, A., VAROĞLU, U., vd. (2009). İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğrenci Çalışma Kitabı 5. Başarı Yayınları, Ankara.
  • DUMAN,B. (2007). Etkili Vatandaşlık İçin Düzey Düşünme Becerilerinin Öğretimi. PegemA Yayıncılık, Ankara.
  • ERDEN, M. (1996). Sosyal Bilgiler Öğretimi. Alkım Yayın Evi. Ankara.
  • GENÇ, E., BAŞOL, S., vd. (2007). İlköğretim Sosyal Bilgiler Ders Kitabı 6. MEB Yayıncılık, Ankara.
  • GENÇ, E., BAŞOL, S., vd. (2007). İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğrenci Çalışma Kitabı 6. MEB Yayıncılık, Ankara..
  • KAYA, N., KOYUNCU, M., vd. (2009) İlköğretim Sosyal Bilgiler Ders Kitabı 7. MEB Yayıncılık, Ankara.
  • KAYA, N, KOYUNCU, M., vd. (2009) İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğrenci Çalışma Kitabı 7. MEB Yayıncılık , Ankara.
  • KAYA, N., TEKEREK, M., vd. (2007) İlköğretim Sosyal Bilgiler Ders Kitabı 4. MEB Yayıncılık, Ankara.
  • KAYA, N., TEKEREK, M., vd. (2007) İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğrenci Çalışma Kitabı 4. MEB Yayıncılık, Ankara.
  • KARAGÖZ, D., TEKEREK, M., vd. (2007) İlköğretim Sosyal Bilgiler Ders Kitabı 5. MEB Yayıncılık, Ankara.
  • KARAGÖZ, D., TEKEREK, M., vd. (2007) İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğrenci Çalışma Kitabı 4. MEB Yayıncılık, Ankara.
  • KISAKÜREK, M. A. ve PAYKOÇ, F. (1987).Sosyal Bilgiler Öğretimi. Meteksan Yayınları. Ankara, Ankara.
  • KOLUKISA, E. A.,ORUÇ, Ş., vd. (2006) İlköğretim Sosyal Bilgiler Ders Kitabı 4. A Yayınları, Ankara.
  • KOLUKISA, E. A.,ORUÇ, Ş., vd. (2006) İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğrenci Çalışma Kitabı 4. A Yayınları, Ankara.
  • MEB (2005). Sosyal Bilgiler Öğretim Programı (4., 5., 6. ve 7. sınıf). Ankara
  • ŞAHİN, C. (1998). Coğrafyaya Giriş. Gündüz Eğitim Yayınları. Ankara
  • ŞAHİN, Y., T., YILDIRIM, S. (1999). Öğretim Teknolojileri ve Materyal geliştirme. Anı Yayıncılık. Ankara.
  • TOKCAN, H., DEMİRKAYA,H., vd. (2009) Sosyal Bilgiler Öğretimi. Pegem Akademi. Ankara.
  • UÇAR, M. (1998). İlköğretimde Ders Araç Gereçleri Kullanımı Konusunda Öğretmen Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 3.
  • UZUN, E., ALTUN, A., vd. (2006). İlköğretim Sosyal Bilgiler Ders Kitabı 6. Altın Kitapları Yayıncılık. İstanbul.
  • UZUN, E., ALTUN, A., vd. (2006). İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğrenci Çalışma Kitabı 6. Altın Kitapları Yayıncılık. İstanbul
  • YALIN, H. İ. (2006). Öğretinm Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankra: Nobel Yayın Dağıtım.
  • YALÇINKAYA, E. (2004). İlköğretim Okulu 7. Sınıf Sosyal Bilgiler ders Kitaplarında Yer Alan Haritaların Nitelikleri ve Kullanılabilirlik Düzeylerine İlişkin Öğrenci ve Öğretmen Görüşleri (Kayseri Örneği/. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).