Abdulkadir ÖZDEMİR, Abdulvahap Onur BAMYACI

KUZEYBATI ANADOLU’DA (KIYI TROAS BÖLGESİ) KIRSAL HAYVANCILIK VE ARAZİ KULLANIMI: ETNOARKEOLOJİK BİR BAKIŞ

Son yıllarda günümüzde yaşanılan ya da yakın zamanda terk edilmiş kırsal yerleşmeleri kapsayan etnografik araştırmalar, arkeolojik araştırmaların ilgi çekici bir alanı haline gelmiştir. Bu çalışma modern materyal kültür kalıntıları üzerinde arkeolojik hipotezler için etnografik açıdan incelemeyi amaçlamıştır. Çanakkale’nin Kıyı Troas bölgesinin kırsal karma ekonomik aktiviteleri arasında hayvancılık ön plana çıkmaktadır. Bugün hâlâ kullanılmaya devam eden bölgeye has hayvan ağılları gibi etnografik veriler ışığında, aynı coğrafyada ve benzer çevresel etkenler karşısında, bölge insanının Prehistorik dönem toplulukları ile benzer arazi kullanım alışkanlıkları ve üretim tekniklerini sürdürdükleri düşünülmektedir. Bölgenin yakın geçmişine ait kırsal arazi kullanımı, kırsal ekonomik unsurlar ve geleneksel üretim süreçlerine ait etnografik verilerin, arkeolojik problemlerin çözümüne katkı sağlayacağı göz önüne alındığında, Troas kıyı bölgelerinde yer alan hayvancılık ile ilgili yapıların ve ekonomik faaliyet alanlarının etnografik yöntemlerle incelenmesi, aynı bölgede yaşayan prehistorik köy toplumların geçim ekonomilerini anlama konusunda fikirler sunabilir.

Anahtar Kelimeler:

Kuzeybatı Anadolu, Etnoarkeoloji, Hayvancılık, Kırsal Arazi Kullanımı, Hayvan Ağılları

Rural Stock-breeding and land-use at Northwestern Anatolia (Coastal Troad): An Ethnoarchaeological View

In recent years, ethnographic research, which includes modern pastoral sites or recently abandoned, has become a curious field of archaeological research. The aim of this study was to investigate the modern material culture ethnographically as a source of archeological hypotheses about the past behaviors. Rural mixed economic activities at the coastal Troad region of Çanakkale are mainly dominated by stock-breeding. In the light of the ethnographic data such as the animal-related structures that still continue to be used today, in the same area and similar environmental factors, it is thought that the people of the region continue their similar economic exploitation of the rural land use habits like as prehistoric communities. Considering that the ethnographic data on rural land-use, rural economic factors and traditional agrarian practices of present-day behavior will contribute to our understanding of past mode of the rural economy of prehistoric societies.

Keywords:

Northwestern Anatolia, Ethnoarchaeology, stock-breeding, rural land-use, animal-related structures,

PDF

___

Blitzer, Harriet (1990), “Pastoral life in the mountains of Crete,” Expedition 32 (3): pp. 34-41.
Chang, C.; P.A. Tourtellotte (1993) “Ethnoarchaeological survey of pastoral transhumance sites in the Grevena Region, Greece,” Journal of Field Archaeology 20: pp. 249-264.
Murray, P.; C. Chang (1981), “An ethnoarchaeological study of contemporary herder’s site.” Journal of Field Archaeology 8: pp. 372-381.
Murray, P.; P.N. Kardulias (1986), “A modern-site survey in the Southern Argolid, Greece,” Journal of Field Archaeology 13: pp. 21-41.
Murray, P.; P.N. Kardulias (2000), “The present as past: an ethnoarchaeological study of modern sites in the Pikrodhafni Valley,” Contingent Countryside: Settlement, Economy, and Land Use in the Southern Argolid since 1700, edited by S. B. Sutton. Stanford, pp. 141-168.
Riehl, Simone; Elena Marinova (2008), “Mid-Holocene vegetation change in the Troad (W Anatolia): Man-made or natural?”, Vegetation History and Archaeobotany, 17, 3, pp. 297-312.
Sampson, Adamantios (2002), The Neolithic Settlement at Ftelia, Mykonos, University of the Aegean, Rhodes.
Takaoğlu, Turan (2006a), “The Late Neolithic in the eastern Aegean: Excavations at Gülpınar in the Troad,” Hesperia 75: pp. 289-315.
Takaoğlu, Turan (2006b), “Patterns of Dairying in Coastal Northwestern Anatolia”, Ethnoarchaeological Investigations in Rural Anatolia, Volume 3, T. Takaoğlu (ed.), Ege Yayınları, İstanbul, pp. 23-44.
Takaoğlu, Turan (2007), “Modern Site Surveys in Ethnoarchaeology: The Case of North-Western Anatolia”, Ethnoarchaeological Investigations in Rural Anatolia, Volume 4, T. Takaoğlu (ed.), Ege Yayınları, İstanbul, pp. 87-97.
Takaoğlu, Turan; A.O. Bamyacı (2005), Ethnoarchaeological Investigations in Rural Anatolia 2: pp. 115-137.
Takaoğlu, Turan; Göksel Sazcı; Devrim Çalış-Sazcı (2008), “Patterns Of Troy I Period Settlements On The Coastal Troad", The Aegean Early Bronze Age: New Evidence, C. Doumas, A. Giannikouri, O. Kouka (derl.), International Conference April 11th-14th 2008, Archaeological Institute of Aegean Studies, Yunanistan, pp. 1-12.
Uerpmann, M. (2003), “Environmental aspects of economic changes in Troia,” Troia and the Troad. Scientific Approaches, G.A. Wagner, E. Pernicka, H.-P. Uerpmann (derl.), Berlin, pp. 251-262.
Whitelaw, T.M. (1991), “The ethnoarchaeology of recent rural settlements and land use in northwest Kea,” Landscape Archaeology as Long-Term history: Northern Keos in the Cycladic Islands from Earliest Settlemnt to Modern Times, J.F. Cherry, J.L. Davis, and E. Mantzourani (derl.), Los Angeles, pp. 403-454.