EĞİTİM BİLİMLERİ ÖRNEKLEMİNDE LİSANSÜSTÜ EĞİTİMİN NİTELİKSEL BOYUTUNA İLİŞKİN GÖRÜŞLER (NİTEL BİR ÇALIŞMA)

Bu çalışmada; lisansüstü eğitiminin sürece ilişkin işleyişi gözden geçirilerek, eğitim bilimleri alanındaki katılımcıların bakış açısıyla sorunları ve bu sorunlara ilişkin çözüm önerilerinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma tarama modelinde yapılmış olup nitel araştırma deseni kullanılmıştır. Çalışma grubunu Türkiye’de bulunan 7 Coğrafi bölge içerisinden her bölgeden lisansüstü eğitim yapan köklü ve geleneksel kültürü oluşmuş üniversitelerden en az bir üniversite olması koşuluyla belirlenen 15 lisansüstü ve 15 öğretim üyesi olmak üzere 30 katılımcı çalışma grubunu oluşturmaktadır. Verilerin toplanması amacıyla katılımcılara; yarı yapılandırılmış olarak hazırlanan; eğitim bilimlerinde lisansüstü eğitim çalışmalarının bilim adamı yetiştirmedeki rolü ve eğitim hedeflerine katkısı, lisansüstünde görülen genel aksaklıklar, lisansüstü eğitim geliştirilmesine yönelik çözüm önerilerinin belirlenmesini amaçlayan 4 adet soru yöneltilmiştir. Soruların içerik ve frekans analizi yapıldıktan sonra NVİVO paket programı kullanılarak şema halinde görselleştirilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; lisansüstü eğitime girişte yapılan öğrenci seçiminde, danışman ve öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeylerinde, öğrenme ortamlarının öğretimsel boyutunda, ders içerikleri ve yapılan tezlerin genel nitelikleri üzerinde bazı aksaklıkların olduğu tespit edilmiştir. Bu sorunların çözümüne yönelik olarak öğretim üyelerinin ders sayısının azaltılması, lisansüstü eğitimde öğretim üyelerinin niteliklerini arttırıcı tedbirlerin alınması, çalışma koşullarının gözden geçirilmesi, lisansüstü eğitime giriş sınavı olan ALES’ in içerik olarak yeniden yapılandırılarak, öğrencilerin kişisel özellikleriyle alana ilişkin özelliklerini örtüştürerek ölçen bir sınav aracı haline getirilmesi gibi öneriler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Eğitim bilimleri, lisansüstü eğitim, nitelik, eğitim, öğretim, program

Vıews on The Qualıtatıve Dımensıon of Graduate Educatıon in The Sample of Educatıonal Scıences (A Qualitative Study)

In this study; The aim of this course is to review the problems of the graduate education in the process and to develop solutions to the problems in the field of educational sciences.The research was conducted in the screening model and the qualitative research design was used. The working group identified 7 located in Turkey, provided that at least one university in each of the geographical regions constitute 15 graduate and 30 participants, including 15 faculty members. For the purpose of collecting the data; prepared semi-structured; The aim of this course is to investigate the role of graduate education studies in educational sciences and their contribution to the educational objectives, the general problems seen in the licensing, and the solution suggestions for the development of graduate education. After the content and frequency analysis of the questions were done, they were visualized in a schematic form using NVİVO package program. According to the findings of the study; It has been determined that there are some deficiencies on the general characteristics of the theses, course contents and the instructional dimensions of the learning environments in the selection of the students at the entrance to graduate education, the level of readiness of the counselors and students. In order to solve these problems, reducing the number of courses of faculty members, taking measures to increase the qualifications of faculty members in the graduate education, reviewing the working conditions, ALES, which is the entrance examination for the graduate education, has been restructured as content, and it has become an examination tool that measures the characteristics of the students by overlapping the characteristics of the field with the personal characteristics of the students.

Keywords:

Educational sciences, graduate education, qualification, education, teaching, program,

PDF

___

Aslan, C. & Karagül, S. (2017). Türkçe eğitimi programında lisansüstü öğrenim gören öğrencilerin bilimsel araştırma yapmaya yönelik kaygı düzeyleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, (201-217).
Ayvacı, H. Ş, Ünal, S. vd. 2014). lisansüstü öğrencilerinin zihinlerinde oluşturdukları öğretim modelinin belirlenmesi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 11-22, (95-112).
Âdem, M. (2005). Demokratik, laik, çağdaş eğitim politikası. Ankara: Şafak Matbaacılık.
Alkan, C. (1984). Sosyal bilimlerin öğretiminde yenileşme eğilimleri. Eğitim ve Bilim, (49), (3-9).
Andiç, C. (1998). Üniversitelerin sorunları, (Cumhurbaşkanlığı 1997 Rektörler Konferansı- 2. Cilt). Ankara: Başbakanlık Basımevi.
Arıcı, H. (1997). Sosyal bilimler alanında bilim adamı yetiştirmelisansüstü eğitim, bilim adamı yetiştirme-lisansüstü eğitim. Ankara: TÜBA Yayını, Bilimsel Toplantılar Serisi No 7, pp 53-64.
Aslan, G. (2007), Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü’ne kayıtlı doktora öğrencilerinin lisansüstü öğretime ilişkin sorunları, Milli Eğitim Dergisi,174, 250-270.
Batur. B. ( 2007). Bilgi toplumu üniversiteler ve Türkiye. 10.08. 2009 tarihinde adresinden alınmıştır. (ttp://Behçetbatur.Blogcu.Com/43289/).
Başer, N., Narlı, S., & Gürhan, B. (2005). Öğretmenlerin lisansüstü eğitim almalarında yaşadığı sorunlar ve çözüm önerileri. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(17), s.415
Bozan, M. (2012). Lisansüstü eğitimde nitelik arayışları. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(2), 177-187.
Can, Ş., & Ceyhan, B. (2015). Eğitim Bilimleri Enstitüsü Lisansüstü Öğrencilerinin Bilimsel Rapor Yazma Ve Yayınlama Konusundaki Görüşleri. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 16 (35), 43-53.
Eskici M. Çayak, S. (2017). Eğitim bilimleri anabilim dalında yapılan yüksek lisans tezlerine genel bir bakış. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (19), 211-226.
Demirel, Ö., & Kamile Ü. (1987). Eğitim Terimleri. Sözlüğü
Eskici, M; Aktaş, R. (2014). Üniversite öğrencilerinin Öğrenci kulüplerine yönelik görüşleri Aslan Journel Instaction 2(1) Özel ISSN 2148 2659
Güven, M. (2007). Lisansüstü sempozyumu lisansüstü sorunlar ve çözüm önerileri bildiri özetleri, 17-20 Ekim Anadolu Üniversitesi Eskişehir.
Güven, B, (2007). Lisansüstü sempozyumu lisansüstü sorunlar ve çözüm önerileri bildiri özetleri 17–20 Ekim Anadolu Üniversitesi Eskişehir.
İyi, S, (2007). Lisansüstü sempozyumu lisansüstü sorunlar ve çözüm önerileri bildiri özetleri 17-20 Ekim Anadolu Üniversitesi Eskişehir.
İşeri, A, (2007). Lisansüstü sempozyumu lisansüstü sorunlar ve çözüm önerileri bildiri özetleri 17-20 Ekim Anadolu Üniversitesi Eskişehir.
Karaman, S. Bakırcı, F.(2010) Türkiyede Lisansüstü Eğitim Sorunları ve Çözüm Önerileri Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2-94-114
Karakütük, K.(1989). Türkiyede Lisansüstü Eğitim Sorunları ve Çözüm Önerileri, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, Cilt, 22 Sayı.1. s.505
Karakütük, K, (2007). Lisansüstü sempozyumu lisansüstü sorunlar ve çözüm önerileri bildiri özetleri 17–20 Ekim Anadolu Üniversitesi Eskişehir.
Karakütük, K. (2009). Türkiye lisansüstü öğretim sistemi. K. Karakütük (Ed.), Lisansüstü öğretim sistemleri (ss. 521-545). Ankara: Pegem A.
Karagöz, S. (1997). Program geliştirme. Konya: Kuzucular Ofset.
Karasar, N. (2010) Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayın Dağıtım,
Lisansüstü Eğitim-Öğretim Enstitülerinin Teşkilât ve İşleyiş Yönetmeliği. (1983). Ankara: Yükseköğretim Kurulu (YÖK). 10279/17628
Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) (1997). Türk öğrencilerin yabancı ülkelerde öğrenimleri hakkında yönetmelik (Rg: 22.02.1993 - 21504), Ankara.
Sevinç, B. (2001). Türkiye'de lisansüstü eğitim uygulamaları, sorunlar ve öneriler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 34(1), 125-137).
Şahin, İ. Zoraloğlu, Y. R., Fırat, N.(2011). Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Amaçları ve Eğitsel Hedefleri,Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi,(429-450).
Tavşancıl, E., Çokluk, Ö., Çıtak, G. G., Kezer, F., Yıldırım, Ö. Y., Bilican, S., Büyükturan, E.B., Şekercioğlu, G., Yalçın, N. Erdem, D. ve Özmen, D.T. (2010). Eğitim bilimleri enstitülerinde tamamlanmış lisansüstü tezlerin incelenmesi (2000–2008). Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi Kesin Raporu.Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA). (2006). Türkiye’de doktora eğitiminin durumu üzerine görüşler. Ankara: TÜBA Yayını.
Terzioğlu, T. (1997). Açılış konuşması, bilim adamı yetiştirme-lisansüstü eğitim. Ankara: Tüba Yayını.
Timur,T. (2000). Toplumsal değişme ve üniversiteler. Ankara: İmge Kitapevi.
Toprak, E. Taşğın, Ö. (2017). Öğretmenlerin lisansüstü eğitim yapmama nedenlerinin incelenmesi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(7).
Tun, B. (2007) Lisansüstü sempozyumu lisansüstü sorunlar ve çözüm önerileri bildiri özetleri 17–20 Ekim Anadolu Üniversitesi Eskişehir.
Tonbul, Y. (2017) Sosyal Bilimler Enstitülerinin Lisansüstü Eğitimin Niteliğini Artırmadaki Rolü Yükseköğretim ve Bilim Dergisi/Journal of Higher Education and Science DOI: 10.5961/jhes.2017.193
Tuzcu, G. (2003). “Lisansüstü Öğretim İçin Yurtdışına Öğrenci Göndermenin Planlanması”, Milli Eğitim Dergisi, (160), 1 (3), sayfa:161-169. 2547 Sayılı Yasa, (1981). Rg: 06.11.1981 – 17506 Sayılı Yükseköğretim yasası.
Yıldız, A. (2004). Türkiye’deki Yetişkin Eğitimi Araştırmalarına Toplu Bakış. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(1), 78-97
Yükseköğretim Kurulu (YÖK) (2003). Türk yükseköğretiminin bugünkü durumu. Ankara.
Varış, F. (1984). Lisansüstü düzeyde eğitim elemanı yetiştirme. Eğitim Bilimleri Sempozyumu, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, 136, 49-54.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 10. baskı. Ankara: Seçkin Yayınları.