Muş İlinde Mera Dönemindeki Koyunların Serumlarında Bazı Mineral Madde Düzeylerinin Tespiti

Bu çalışmanın amacı, Muş bölgesinde toprak, mera otu ve koyun serumlarında kalsiyum (Ca),magnezyum (Mg), bakır (Cu), demir (Fe) ve çinko (Zn) düzeylerini belirlemektir. Muş ilinin merabesisinin yapıldığı merkez köyleri başta olmak üzere tüm ilçelerinden alınan toprak, mera otu vekoyun kan serum örneklerinin mineral madde düzeylerinin ölçümü atomik absorbsiyonspektrometresinde yapıldı. Muş merkez ve ilçelerinden alınan toprak ve mera otu örneklerintamamında analizi yapılan mineral maddeler yönünden literatürlerde bildirilen değerler ileuyumluluk belirlenmiştir. Koyunlardan alınan serum örneklerinde ise Zn ve Cu düzeyleriliteratürlerde belirtilen standart değerin altında tespit edilirken diğer mineral maddeler (Ca, Mg veFe) bakımından literatür verilerine uygunluk söz konusudur.Sonuç olarak Muş bölgesindeki koyunlardan alınan serum örneklerindeki Ca, Mg ve Fe mineraldeğerleri koyunlar için bildirilen standart değerlerle benzer olduğundan koyunların rasyonlarına buminerallerin ilavesine gerek olmadığına, ancak serum Zn ve Cu düzeylerinin normal standartdeğerlerin altında tespit edildiğinden hayvanların rasyonlarına bu minerallerin ilavesinin uygunolacağı kanaatindeyiz.

Determination of Levels of Some Minerals in Blood Serum of Sheep during Pasturing in Muş

The aim of this study was to determine the levels of calcium (Ca), magnesium (Mg), copper (Cu), iron (Fe) and zinc (Zn) in soil, pasture and sheep serum in Muş province. The analysis of mineral levels of soil, pasture and sheep serum samples taken from all districts, especially the central villages where the pasture fattening of the province of Muş was carried out, was performed using Atomic Absorption Spectrometer. In the soil and pasture analysis, it was determined that all samples taken from Muş center and districts were compatible with the values reported in the literature in terms of minerals analyzed. In the serum samples taken from sheep, Zn and Cu levels were determined below the standard value reported in the literature, while other minerals (Ca, Mg and Fe) were similar in the literature. In conclusion, since the values obtained in this study were similar to the reported values for Ca, Mg and Fe minerals in sheep samples taken from sheep in the province of Muş, it was not necessary to add these minerals to the rations of sheep, but since the serum Zn and Cu levels were determined below the normal standard values, we think that it is appropriate to add this minerals to the rations of the animals.

PDF

___

1. Yurdakul O, Ören N. Türkiye Hayvancılığına Uygulanan Ekonomi Politikaları. Türkiye Hayvancılığının Yapısal ve Ekonomik Sorunları Sempozyumu, 27-29 Eylül 1995, İzmir, 1995.
2. Paksoy M, Özçelik A. Kahramanmaraş ilinde süt üretimine yönelik keçi yetiştiriciliğine yer veren tarım işletmelerinin ekonomik analizi. Tarım Bilimleri Dergisi 2008; 14: 420- 427.
3. Kaymakçı M, Eliçin A, Işın F. Türkiye küçükbaş hayvan yetiştiriciliği üzerine teknik ve ekonomik yaklaşımlar. VI. Türkiye Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi, 3-7 Ocak 2005, Ankara.
4. Kalaycıoğlu L, Serpek B, Nizamlıoğlu M, Başpınar N, Tiftik AM. Biyokimya. 2. Baskı, Ankara: Nobel Yayıncılık, 2000.
5. Kaneko JJ, Harvey JW, Bruss ML. Clinical Biochemistry of Domestic Animals. 5th Edition, London: Academic Press, 1997.
6. Devlin TM. Textbook of Biochemistry with Clinical Correlations. USA: Wiles-Liss, Inc, 1997.
7. Erdoğan S, Ergün Y, Erdoğan Z, Kontaş T. Hatay bölgesinde merada yetiştirilen koyun ve keçi serumlarında bazı mineral madde düzeyleri. Turk J Vet Anim Sci 2002; 26: 177-182.
8. Ünal EF. Küçük ruminantlarda infertilite. In: Alaçam E. (Editor) Evcil hayvanlarda doğum ve infertilite. Ankara, Medisan Yayınevi, 1997: 77-87.
9. Anonim. Perkin-Elmer, Analytical methods for atomic absorption Spectropfometry. Laboratuar El Kitabı, 2000.
10. Zengin M. Toprak ve bitki analiz sonuçlarının yorumlanmasında temel ilkeler. In: Karaman MR (Editor). Bitki besleme “sağlıklı bitki, sağlıklı üretim”. Gübretaş Rehber Kitaplar Dizisi 2, Pelin Ofset Matbaacılık 1. Baskı, Ankara, 2012: 837-959.
11. Sümbüloğlu K, Sümbüloğlu V. Biyoistatistik. 9. Baskı, Ankara: Hatipoğlu Yayınları, 2000.
12. Kelling KA, Bundy LG, Combs SM, Peters JB. Optimum soil test levels for Wisconsin. http://counties.uwex.edu/outagamie/files/2012/04/Optimu m-soil-test-levels.pdf/25.06.2019.
13. Özçelik M, Kabadayı B, Güler O, Orak U, Çiftçi M. Elazığ ilinde koyunlarda mera öncesi, mera dönemi ve mera sonrası kan serumlarında bazı mineral madde düzeylerinin tespiti. FÜ Sağ Bil Vet Derg 2015; 29: 167- 173.
14. Hoodaa PS, Henryb CJK, Seyoumb TA, Armstrongb LDM, Fowler MB. The Potential impact of soil ingestion on human mineral nutrition. Sci Total Environ 2004; 333: 75- 87.
15. Sönmez S, Kaplan M, Sönmez NK. Kaya H. Topraktan yapılan bakır uygulamalarının toprak pH’sı ve bitki besin maddesi içerikleri üzerine etkisi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 2006; 19: 151-158.
16. Lindsay WL, Norvell WA. Development of a DTPA Soil test for zinc, iron, manganese and copper. Soil Sci Soc Am J 1978; 42: 421-428.
17. Church DC. Livestock feeds and feeding, Second Ed. A Reston Book Prentice-Hall, Englewood Cliffs, New Jersey, 1991: 67-69.
18. McDonald P, Edwards RA, Greenhalgh JFD. Animal nutrition, Fifth Ed., Longman Scientific & Technical Longman Group UK Ltd, Longman House, Burnt Mill, Harlow, Essex CM20 2JE, England, 1995: 97.
19. Alp M, Kahraman R, Kocabağlı N, Özçelik D, Eren M, Türkmen İ, Yavuz M, Dursun Ş. Marmara Bölgesi’ndeki yem bitkilerinin mineral madde düzeylerinin saptanması ve koyunlarda beslenme bozuklukları ile ilişkisi. Turk J Vet Anim Sci 2001; 25: 511-520.
20. Aiello SE. The Merck Veterinary Manual. 8 th ed. Philadelphia: National Publishing, Inc. 1998.
21. Lorenz PP, Gibb FM. Ceruloplasmin Activity as an indication of plasma copper levels in sheep. N Z Vet J 1998; 23: 1-3.
22. Faye B, Kamil M, Labonne M. Teneur en oligo-elements dans les fourrages et le plasma des ruminants domestiques en republique de djibouti. Rev Elev Med Vet Pays Trop 1990; 43: 365-373.
23. Alonso ML, Benedito JL, Miranda M, et al. Interactions between toxic and essential trace metals in cattle from a region with low levels of pollution. Arch Environ Contam Toxicol 2002; 42: 165-172.
24. Altıntaş A, Fidancı UR. Evcil hayvanlarda ve insanda kanın biyokimyasal normal değerleri. Ankara Univ Vet Fak Derg 1993; 40: 173-186.
25. Patterson HH, Adams DC, Klopfenstein TJ, Clark RT, Teichert B. Supplementation to meet metabolizable protein requirements of primiparous beef heifers: II. Pregnancy and economics. J Anim Sci 2003; 81: 563-570.
26. Georgievskii VI. The physiological role of microelements, mineral nutrition of animals, eds: Georgievskii, VI, Annenkov BN, Samokhin VT., Butterworths, London, UK, 1982:72-73.