PARİS BARIŞ KONFERANSINDA ERMENİLER VE KÜRTLER

Birinci Dünya Savaşı sonunda toplanan Paris Barış Konferansında; savaşın galibi ve o zamanın güçlü devletleri yenidünya düzeni kurma düşüncesi içinde bugünün dünyasındaki pek çok problemin de temelini atmışlardır. Yenidünya düzeni kurmada; fikir ayrılıkları olan bu ülkeler, Paris Barış Konferansı ile gizledikleri düşüncelerini gerçekleştirmeye çalışmışlardır. Bu makalede, Konferansta ve konferans sırasında Ermeni ve Kürt Sorununu nasıl ele alınmış, kendi çıkarları için bu sorunu dönemin dominant güçleri nasıl kullanmışlar bunlar incelenmiştir. Sevr’e giden yolda; devrin güçlü devletleri çıkarlarını korumak için ne gibi faaliyet göstermişler, belgelerle ortaya konulmuştur. Osmanlı Devleti’ni bölme hatta yok etme gayretleri ve bu faaliyetler karşısında Türk Milli Mücadelesini yürüten devrin önderleri ne gibi tedbirler almışlardır, bunlara da kısaca değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Paris Barış Konferansı, Ermeniler, Kürtler, İngiltere, Amerika Birleşik Devletleri

In the Paris Conference for Peace gathered at the end of the World War I, the winners planning to form a new world order lay the foundations of many problems of the present day as well. The winners in disagreement to found the new world order take the Paris Conference as an opportunity in order to reach their secret ambitions. This paper studies how the Armenian and Kurdish questions are handled at the Conference and how the then super powers exploit the related questions for their own interests. Again this paper reveals via documents that the super powers pursue activities for their own benefit on the way to Sevres Treaty. The paper also refers briefly to the efforts to divide or terminate the Ottoman State as well as the countermeasures taken by the pioneers executing the Turkish National Struggle.

Keywords:

Paris Conference for Peace, Armenians, Kurds, England, the USA,

PDF

___

Arşiv Belgeleri
ATASE Arşivi, Kls.,71, Dos.,238, Fih.,5-8
ATASE Arşivi, Kls.62, Dos.107–242, Fih.19–5,6
ATASE Arşivi, Kls.75, Dos.282, Fih.33–23
ATASE Arşivi, Kls.75, Dos.282, Fih.33–32
ATASE Arşivi, Kls.78, Dos.290, Fih.6–4
ATASE Arşivi, Kls.89, Dos.327, Fih.11–1
Tetkik Eserler, Hatıratlar ve Makaleler
Akgün, Seçil, General Harbord’un Anadolu Gezisi ve (Ermeni Meselesine Dair) Raporu, İstanbul 1981
Akyüz, Yahya, Türk Kurtuluş Savaşı ve Fransız Kamuoyu (1919–1922), Ankara 1975
Atatürk, M. Kemal, Nutuk Belgeler III, Ankara 1984
Mc. Dowall, David, Modern Kürt Tarihi, Ankara 2004, s. 240
Bayur, Yusuf Hikmet, Türk İnkılâbı Tarihi III/1, Ankara 1983
Belgelerle Ermeni Sorunu, Gnkur. ATASE Başkanlığı Yayınları, Ankara 1982
Chester, Arthur Tremaine, “Angora And The Turks”, The New York Times Current History, 17 Februarry 1923
Erendil, Muzaffer, İlginç olaylar ve Anekdotlarla Atatürk, Gnkur. Basımevi, Ankara 1988
Erol, Mine, Türkiye’de Amerikan Mandası, Giresun 1972
Gökbilgin, Tayyip, “1919’da Anadolu’da Yabancı İşgal ve Tahriklerinin Doğurduğu
Problemler”, VII. Türk Tarih Kongresi, Ankara 1973
Kasalak, Kadir, Milli Mücadele Manda ve Himaye Meselesi, Genelkurmay Basımevi, Ankara 1993
Kürkçüoğlu, Ömer, Türk İngiliz İlişkileri (1919–1926), Ankara 1978
McDowall, David, Modern Kürt Tarihi, Ankara 2004
Öke, M.Kemal, İngiltere’nin Güneydoğu Anadolu Siyaseti ve Binbaşı E.W.C. Noel’in
Faaliyetleri (1919), Ankara 1988
Sonyel, Salahi, Türk Kurtuluş Savaşı ve Dış Politika I, Ankara 1973.
Şimşir, Bilal, İngiliz Belgelerinde Atatürk (1919–1920) I, Ankara 1973
Tr.wikipedia.org/wiki/ Edward_William_Charles_Noel
Tunaya, Tarık Zafer, Türkiye’de Siyasal Partiler II, İstanbul 1986
Uras, Esat, Tarihte Ermeniler ve Ermeni Meselesi, İstanbul 1987