Kafkasya’dan Ön Asya’ya Kimmer-İskit Göçleri

M.Ö. 2 binlere gelindiğinde Proto-Türk olarak kabul edilen kavimlerden Kimmerler ve sonrasında İskitler Kafkasya bölgesine gelmişlerdir. Kimmerler M.Ö. 2. bin yılbaşlarından M.Ö.8. yy’a kadar Karadeniz’in kuzeyinde, Avrasya bozkırlarında ve Kafkasya bölgesinde görünmektedirler. M.Ö. 8. yy sonlarında doğudan batıya doğru gelen İskitlerin baskısı sonucu Kimmerler yurtlarını terk ederek güneye ve batıya doğru hareket etmişlerdir. İskitler ise Kimmerlerin ardından Kafkaslar üzerinden Ön Asya’ya kadar ilerleyebilmişlerdir

Kimmer-Scythian Immigrations to Asia Minor from Caucasia

In 2000 BC, of the tribes Kimmers accepted as proto-Turk and then Scythians came to the region of Caucasian. From the early 2000 BC to 8th century BC, Kimmers were seen in the North of Black Sea, Eurasian Moor and Caucasian region. In the end of 8th century, Kimmers moved away South and West by leaving their homeland as a result of the suppress of Scythians coming from east to the west. Scythians went forward Asia Minor through Caucasians after Kimmers

___

  • A.İ. Melyukova, “İskitler ve Sarmatlar”, Erken İç Asya Tarihi, (Çev. Prof. Dr. İsenbike Togan), İstanbul, 2002, s.141-147.
  • Anıl Çeçen, Türk Devletleri, İstanbul, 1986.
  • Bahtiyar Tuncay, Sakların Tarihi, Dili ve Edebiyyatı, Bakı, 2009.
  • Cemal Reşid Ahmet, Ataların Karşılaşması, İstanbul, 1998.
  • Ekrem Memiş, İskitlerin Tarihi, Konya, 1987.
  • Fahrettin Kırzıoğlu, “Eski Kartel/Gürcistan Tarihinde Miladdan Önceleri Anılan Türk Urugları”, I. Milletlerarası Türkoloji Kongresi, İstanbul, 1973, s.155- 175.
  • Fahrettin Kırzıoğlu, Yukarı Kür ve Çoruh Boylarında Kıpçaklar, Ankara, 1992.
  • Firidun Ağasıoğlu, Azer Halkı, Bakı, 2005.
  • Fuzuli Bayat, “Saka Etnoniminin Etimolojisi Üzerine”, KAD, Çorum, 2004, s.1-9.
  • Herodotos, Herodotos Tarihi, (Çev. Müntekim Ökmen), İstanbul, 1973.
  • İbrahim Tellioğlu, “Kimmer ve İskit Göçlerinin Doğu Anadolu Bölgesindeki Etkileri”, AÜ Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (Prof. Dr. Şinasi Tekin Özel Sayısı), 11/27, Erzurum, 2005, s.237-245.
  • İlhami Durmuş, “Anadolu’da Kimmerler ve İskitler”, Belleten, LXI/18, Ankara, 1997, s.273-286.
  • İlhami Durmuş, “Siraklar”, Türkoloji ve Türk Tarihi Araştırmaları Özel Sayısı I, 8/43, Ankara, 2002, s.181-190.
  • İlhami Durmuş, İskitler, Ankara, 2008.
  • İsmail Mehmetov, Türk Kafkasında Siyasi ve Etnik Yapı, İstanbul, 2009.
  • K. Kretchmer, “Scythae”, RE, II, A1, (1921), s.923.
  • Kabil Eliyev, Kafkaz Tarihi, Bakı, 2009.
  • Kadriye Tansuğ, “Kimmerler’in Anadolu’ya Girişleri ve M.Ö. 7. yy’da Asur Devleti’nin Anadolu İle Münasebetleri”, AÜDTCFD, VII/4, Ankara, 1949, s.535- 550.
  • M. Taner Tarhan, “Eski Anadolu Tarihinde Kimmerler”, I. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Ankara, 1984, s.109-120.
  • M. Taner Tarhan, “İskitlerin Dini İnanç ve Adetleri”, İÜTD, S.23, İstanbul, 1969, s.145-171.
  • M. Taner Tarhan, “Ön Asya Dünyasında İlk Türkler Kimmerler ve İskitler”, Türkler, C.I, Ankara, 2002, s.598-611.
  • Mirfatih Z. Zekiyev, Türklerin ve Tatarların Kökeni, İstanbul, 2007.
  • Mustafa Öztürk, 16. Yüzyılda Kilis Urfa Adıyaman ve Çevresinde Cemaatler- Oymaklar, Elazığ, 2004.
  • Oya San, “Bazı Bulgular Işığında Anadolu’da Kimmer ve İskit Varlığı Üzerine Gözlemler”, Belleten, LXIV/239, Ankara, 2000, s.1-21.
  • Ramazan Şeşen, İslam Coğrafyacılarına Göre Türkler ve Türk Ülkeleri, İstanbul, 1985.
  • Solmaz M. Kaşkay, “Skitlerin Yakın Şarka Müdahale Yolları vә Azerbaycan”, Elmi Eserler, C.19, Bakü, 2007, s.5-8.
  • Şevket Dönmez, “Ön Asya’da İskitler”, Türkler, C.4, Ankara, 2002, s.33-44.
  • Takiyüddin Ahmed bin Ali el-Makrizî, Kitâbü’s-Sulûk li-Maʻrifeti Düveli’l- Mulûk, (Yay. Dr. Said Abdülfettah Aşur), Kulliyetü’l-Edeb Câmiʻatü’-Kahire.
  • Yelda Demirağ, “Önasya Dünyasında Kimmer ve İskitler”, (Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara, 2003.
  • Yuri Siharulidze- Alexandre Manvelişvilivd, Trabzon’dan Abhazya’ya Doğu Karadeniz Halklarının Tarih ve Kültürleri, (Nşr. H. Hayrioğlu), İstanbul, 1998.