Anlamsal Web Kullanılarak İlaç Ontolojisi Çıkarılması

Web sitelerinde bulunan veriler insanlar için okunması ve anlaşılması çok kolay olacak şekilde hazırlanmaktadır. Anlamsal web ile beraber web siteleri içerisinde bulunan verilere anlamlar yüklenerek insan-bilgisayar etkileşimi ileri seviyeye taşınması amaçlanmıştır. Anlamsal web, kullanıcılar tarafından anlaşılan bilgileri, makineler tarafından da anlaşılır hale getirmektedir. Ontoloji ile ilişkilendirilen verilerden çıkarım yapılması daha kolay olmaktadır. Makinenin anlayacağı bir formata dönüştürülen veriler birçok alanda işlenerek kullanılmaktadır. Anlamsal web ve ontoloji bilimi sağlık, eğitim ve iktisat gibi birçok alanda bilgi çıkarım için uygulanabilmektedir. Bu çalışmada hastaların kullandığı ilaçları azaltmaya yönelik bir ontoloji geliştirilmiştir. Semptomlara uygun ilaçların tercih edilmesinde kullanılan ilaçların sayısı, hasta sağlığı açısından büyük bir önem arz etmektedir. Bu sayıyı azaltmaya yönelik yapılacak olan çalışmalar hastanın maruz kaldığı yabancı madde oranını düşürecektir. En çok rastlanan 6 farklı semptom için kullanılan 25 farklı etken madde üzerinden bir ontoloji modeli ortaya koyulmuştur. Çalışma ile önerilen model, Protege ortamında geliştirilerek hastalara uygulanan ilaç sayısını azaltılması hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Anlamsal Web, Ontoloji, Protege, OWL, Kişiselleştirilmiş Sağlık

PDF

___

1. Berners-Lee, T., Hendler, J., ve Lassila, O. (2001). The semantic web. Scientific American, cilt 284(5), pp. 28-37. 2. Öztürk, Ö. (2004). Anlamsal web için bir ontoloji ortamı tasarımı ve gerçekleştirimi. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 114s. 3. Bansal, R., Chawla, S. (2016). Design and development of semantic web-based system for computer science domain-specific information retrieval. Perspectives in Science, 8: 330-333. 4. Zenuni, X., Raufi, B., Ismaili, F., Ajdari, J. (2015). State of the Art of Semantic Web for Healthcare. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 195: 1990-1998. 5.Tao, C., Pathak, J., Solbrig, H.R., Wei, W.O., Chute, C.G. (2013). Terminology representation guidelines for biomedical ontogies in the semantic web notations. Journal of biomedical informatics. 46(1): 128-138. 6.http://www-ksl.stanford.edu/kst/what-is-an-ontology.html. 12.01.2017 7. Fensel, D. (2002). Spinning the Semantic Web: Bringing the World Wide Web to Its Full Potential. USA: MIT Press. 8. Broekstra, J., ve Kampman A. (2003). Inferencing and Truth Maintenance in RDF Schema. PSSS, cilt 8. 9. Nejdl, W.,Wolpers M. Ve Capelle, C. (2000). The RDF schema specification revisited. Workshop Modellierung 2000 10. Hitzler, P., Krötzsch, M., Parsia, B., Patel-Schneider, P.F., Rudolph, S. (2009). OWL 2 Web Ontology Language: Primer. W3C recommendation 27.1:123. 11. Daconta, M.C., Obrst, L.J. and Smith, K.T. (2003). The Semantic Web: A guide to the Future of XML, Web Services, and Knowledge Management. John Wiley & Sons. ISBN: 978-0-471-43257-9 312s. 12. Kurtel, K. (2008). Web’in Geleceği: Anlamsal Web. Ege Academic Review 8(1): 205-213. 13. Noy, N., Sintek, M., Decker S., Musen, M.A. (2001). Creating semantic web contents with protege-2000. IEEE intelligent systems 16(2): 60-71. 14. URL-1, http://protege.stanford.edu/ 12.02.2017