Adıyaman Fay Zonunun Morfotektonik ve Yapısal Özellikleri

Doğu Anadolu Fay Sistemi (DAFS) Arap ve Avrasya Levhalarını sınırlayan, sismik yönden dünyanın en aktifyapılarından biridir. Bu çalışmada, Doğu Anadolu Fay Sistemi (DAFS) içerisinde gelişen ve bu sistemin altzonlarından biri olan Adıyaman Fay Zonu'nun (AFZ), yapısal ve morfotektonik özellikleri araştırılmıştır. Yapısalincelemeler esas alınarak AFZ Işıktepe, Başkaynak, Üçdeğirmenler, Çakıroğlu ve Gökçepelit fay setleri olmaküzere beş ayrı fay setine ayrılmıştır. AFZ'nun yapısal özelliklerinin belirlenmesi amacıyla fay zonu boyuncabelirlenen lokasyonlarda alınan fay düzlemi ölçümlerinden yapılan kinematik analiz sonuçlarına göre AFZ'nunda içinde bulunduğu bölgede, beş ayrı fazın varlığı belirlenmiştir. Kinematik veriler değerlendirildiğinde,AFZnun da içinde bulunduğu DAFSnin geç Pliyosen'de etkili olan sıkışma döneminde oluştuğu belirlenmiştir.

Morphotectonic and Structural Features of the Adıyaman Fault Zone

East Anatolian Fault System (EAFS), forms the boundary between Arabian and Eurasian plates, is one of themost seismically active structures in the world. In this study, structural and morphotectonic characteristics ofAdıyaman Faut Zone (AFZ), which is one of the subzones of the East Anatolian Fault System (EAFS), areinvestigated. AFZ consist of fıve fault sets that are named Işıktepe, Başkaynak, Üçdeğirmenler, Çakıroğlu andGökçepelit. During field work, fault slip data have been measured in determined locations in order to determinestructural features of the AFZ. The kinematic analyses indicate that there are five different phases in this area.Based on kinematic analyses, EAFS was formed under the control of compressional regime in the Late-Plioceneas well as AFZ

___

  • 1. Mckenzie, D., 1972. Active tectonics of the Mediteranean region. Geophysical Journal of The Royal Astronomical Society, 30, 109-185. 2. Arpat, E. and Şaroğlu, F., 1972. The East Anatolian Fault System: Thougths on its development. Bulletin Mineral Research And Exploration Institute, 78, 33-39. 3. Ercan, A., 1979. Doğu Anadolu fayı üzerinde küçük deprem çalışmaları. Yeryuvarı ve İnsan, 4,1, 21-30. 4. Hempton, M.R. and Dunne, L.A., 1984. Sedimentation in pull-apart basins: Active examples in Eastern Turkey. Journal of Geology, 92, 513-530. 5. Hempton, M.R., 1985. Structure and deformation history of the Bitlis suture near Lake Hazar, southeastern Turkey. Geological Society of America Bulletin, 96, 233-243. 6. Perinçek, D., Günay, Y. ve Kozlu, H., 1987. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki yanal atımlı faylar ile ilgili yeni gözlemler. Türkiye Yedinci Petrol Kongresi, Bildiriler, 89-103. 7. Gülen, L., Barka, A. ve Toksöz, N., 1987. Kıtaların çarpışması ve ilgili kompleks deformasyon: Maraş üçlü eklemi ve çevre yapıları. Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Bülteni, 14, 319- 336. 8. Tatar, Y., 1987. Elazığ bölgesinin genel tektonik yapıları ve Landsat fotoğrafları üzerinde yapılan bazı gözlemler. Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Bülteni, 14, 295-308. 9. Perinçek, D. and Çemen, İ., 1990. The structural relationship between the East Anatolian and Dead Sea fault zones in southeastern Turkey. Tectonophysics, 172, 331-340. 10. Sönmez, M., 1995. Hazar Köyü (Elazığ) güneybatısının jeolojik özellikleri. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 72s. 11. İnceöz, M. ve İnce, S.C., 1999. Doğu Anadolu Fay Zonu’nun (DAFZ) Palu çevresinde yapısal ve morfotektonik özellikleri. Aktif Tektonik Araştırma Grubu İkinci Toplantısı, Bildiriler, 98- 110. 12. Bal, S., 2002. Hazar Fayı’nın Tekevler-Baltaşı arasında (Hazar Gölü KD’su) yapısal ve morfotektonik özellikleri. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 37s. 13. Angelier, J., 1994. Fault slip analysis and paleostress reconstruction. In: Hancock, P.L., Editor, Continental Deformation, 53-100. 14. Angelier, J., 1984. Tectonic analysis of the slip data sets. Journal Geophysics Research, 89, 5835- 5848. 15. Yılmaz, Y., 1993. New evidence and model on the evolution of the southeast Anatolian orogen. Geological Society of America Bulletin, 105, 251- 271. 16. Çetindağ, B., 1985. Palu-Kovancılar (Elazığ) dolayının hidrojeoloji incelemesi. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 117s. 17. Türkmen, İ., 1988. Palu-Çaybağı (Elazığ D’su) yöresinin sedimantolojik incelemesi. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 79s. 18. Güneyli, H., 2002. Doğu Anadolu Fay Sistemi, Palu-Hazar Gölü segmentinin neotektoniği ve paleosismolojisi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 143s. 19. Mckenzıe, D., 1970. Plate tectonics of the Mediterranean region. Nature, 226, 239-243. 20. Dewey, J. and Şengör, A.M.C., 1979. Aegean and surrounding regions: Complex multiplate and continium tectonics in a convergent zone. Geological Society of America Bulletin, 66, 843- 868. 21. Şengör, A.M.C., 1980. Türkiye’nin neotektoniğinin esasları. Türkiye Jeoloji Kurumu Konferanslar Serisi, 2, 40s. 22. Şengör, A.M.C. and Yılmaz, Y., 1981. Tethyan evolutions of Turkey: A plate tectonic approach. Tectonophysics, 75, 181-241. 23. Mckenzıe, D., 1969. Speculation on the consequence and causes of plate motions. Geophysical Journal of The Royal Astronomical Society, 18, 1-32. 24. Hempton, M.R., 1987. Constrains on Arabian plate motion and extensional history of Red Sea. Tectonics, 6, 687-705. 25. Koçyiğit, A., Yılmaz, A., Adamia, S. and Kuloshvili, S., 2001. Neotectonics of East Anatolian Plateau (Turkey) and Lesser Caucasus: Implication for transition from thrusting to strike- slip faulting. Geodinamica Acta, 14, 177-195. 26. Westaway, R. and Arger, J., 2001. Kinematics of the Malatya-Ovacık Fault Zone. Geodinamica Acta, 14, 103-131. 27. Koçyiğit, A., Aksoy, E. ve İnceöz, M., 2003. Basic neotectonic characteristics of the Sivrice Fault Zone in the Sivrice-Palu area, East Anatolian Fault System (EAFS), Turkey. A pre- workshop excursion guide-book, p.20. 28. Şaroğlu, F., Emre, Ö. ve Kuşçu, İ., 1992. The East Anatolian Fault Zone of Turkey. Annales Tectonicae, 6, 99-125. 29. Herece, E. ve Akay, E., 1992. Karlıova-Çelikhan arasında Doğu Anadolu Fayı. Türkiye 9. Petrol Kongresi, Bildiriler, 361-372. 30. Çelik, H., 2003. Mastar Dağı (Elazığ GD’su) çevresinin stratigrafik ve tektonik özellikleri. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 95s. 31. Çetin, H., Güneyli, H. and Mayer, L., 2003. Paleoseismology of the Palu–Lake Hazar segment of the East Anatolian Fault Zone, Turkey. Tectonophysics, 374, 163-197. 32. Bott, M.H.P., 1959. The mechanism of oblique slip faulting. Geological Magazine, 96, 109-117. 33. Över, S., Ünlügenç, U.C. ve Özden, S., 2001. Hatay bölgesinde etkin gerilme durumları. Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Bülteni, 23, 1-14. 34. Ramsay, J.G., 1967. Folding and Fracturing of Rocks. New York - London. 568 p. 35. Zengin, E., 2005. Adıyaman Fay Zonunun Kuzeydoğu Bölümünün Sismotektonik Özellikleri. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 90s.