TÜRKLERDE BİR İSKÂN SİYASETİ OLARAK DERBEND TEŞKİLATI

Derbendler, Osmanlılar zamanında Türk kültürünün vücuda getirdiği önemli sosyal ve iktisadi teşekküllerdir. Ticaret yolları ve geçitler üzerine kurulan derbendler sayesinde, seyahat eden yolcuların emniyeti sağlanmak-la birlikte, yol boyunca onların her türlü ihtiyaçları da karşılanmıştır. Aynı zamanda derbendlerin kurulma-sıyla hem iç iskân meselesi çözüme kavuşturulmuş, hem de bölgenin güvenliği temin edilerek, ıssız yerlerin iktisadi ve sosyal açıdan canlandırılması sağlanmıştır. Derbend teşkilatı, temelinde insana hizmet amacını taşıyan kültürümüzün köklü birikiminin, zenginliğinin ve yaratıcılığının bir eseri olarak ortaya çıkmıştır. Makalede Derbend teşkilatı tarihsel sosyoloji açısından ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Derbent Teşkilatı, Türklerde İskân, Kültür, Müessese

PDF

___

1. Akdağ, Mustafa; 1950 “Osmanlı İmparatorlu-ğu’nun Kuruluş ve İnkişaf Devrinde Türkiye’ nin İktisadi Vaziyeti”, Belleten, C.XIV,S.55, T.T.K. Yayınları, Temmuz
2. Beydilli, Kemal, 1999 “Kuruluştan Küçük Kay-narcaya”,Osmanlı Devleti Tarihi, C.I, Zaman Yay., İstanbul
3. İnalcık, Halil, 1951 “Osmanlı İmparatorluğu’ nun Kuruluş ve İnkişaf Devrinde Türkiye’nin İktisadi Vaziyeti Üzerinde Bir Tetkik Münase-betiyle” , Belleten, C.XV, S.60, Ekim
4. Akdağ, Mustafa, 1995 Celali İsyanları, Cem Yayınları, İstanbul
5. Cin, Halil- Akgündüz, Ahmet, 1990 Türk İslam Hukuk Tarihi, C.I, Timaş Yayınları, İstanbul
6. Cin, Halil, 1985 Osmanlı Toprak Düzeni ve Bu Düzenin Bozulması, Boğaziçi Yay, İstanbul
7. Devellioğlu, Ferit, 1996 Osmanlıca Türkçe, Ansiklopedik Lügat, 13.B., Haz. A.S. GÜNEY, Aydın Kitabevi, Ankara
8. Eröz, Mehmet, 1991 Yörükler, Türk Dünyası Araştırma Vakfı Yay., İstanbul
9. Halaçoğlu, Yusuf, 1991 XVIII. Yüzyılda Os-manlı İmparatorluğu’nun İskan Siyaseti ve Aşiretlerin Yerleştirilmesi, Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara
10. Kafesoğlu, İbrahim, 1991 Türk Milli Kültürü, BoğaziçiYay., İstanbul
11. Karamursal, Ziya, 1989 Osmanlı Mali Tarihi Hakkında Tetkikler, T.T.K. Yay., Ankara
12. Köprülü, Fuad, 1986 Osmanlı İmparatorluğu’ nun Kuruluşu, Ötüken Yay., İstanbul
13. Orhonlu, Cengiz, 1990 Osmanlı İmparatorlu-ğunda Derbend Teşkilatı, Eren Yayıncılık, İs-tanbul
14. Orhonlu, Cengiz, 1987 Osmanlı İmparatorlu-ğu’nda Aşiretlerin İskânı, Eren Yayıncılık, İstanbul
15. Öğel, Bahaeddin ve Diğerleri, 1992 Türk Milli Bütünlüğü İçerisinde Doğu Anadolu, Boğaziçi Yay., Ankara
16. Şeker, Mehmet, 1991 Fetihlerle Anadolu’nun Türkleşmesi ve İslamlaşması, Diyanet Yay., Ankara
17. Tabakoğlu, Ahmet 1994, Türk İktisat Tarihi, Dergah Yayınları, İstanbul
18. Türkdoğan, Orhan; 1996Türk Tarihinin Sosyo-lojisi, Turan Yay., İstanbul