KLÂSİK TÜRK ŞİİRİNDE XVII. YÜZYILDAN XX. YÜZYILA KADAR SOSYAL ELEŞTİRİNİN TARİHÎ SEYRİ

Özellikle devletin zayıflayıp kurumlarının çökmeye yüz tuttuğu çağlarda, duruma paralel olarak bozulmalar da artmış ve bozulmalarla birlikte sosyal eleştirilerin miktarında da artışlar gözlenmiştir. XVII. yüzyılda kişisel çekişmelerin sebep olduğu hiciv türü yaygınlaşırken, sosyal konulara eğilen, bunları şiirlerinde konu edinen şairler de az değildir. XVIII. yüzyılda, hiciv türünün Nef’î dönemindeki gibi parlak olmaması, sosyal konulara eğilimi arttırmış, XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Klâsik şiirin revaçtan düşmesine rağmen sosyal eleştiri konuları genişleyerek devam etmiştir. XX. yüzyıla gelindiğinde, sosyal eleştirilerin, daha çok mizâhî bir üslûpla işlendiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal, Eleştiri, Tarih, Seyir, Yüzyıl

PDF

___

1. AKKUŞ, Metin (1993), Nef’î Dîvânı, Akçağ Yayınları, Ankara.
2. BİLKAN, Ali Fuat (1997), Nâbî Dîvânı, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul.
3. DILTHEY, Wilhelm (1999), Hermeneutik ve Tin Bilimleri, (Çev. Doğan Özlem), Paradigma Yayınları, İstanbul.
4. İPEKTEN, Haluk (1990), Nâ’ilî Dîvânı, Akçağ Yayınları, Ankara.
5. KALKIŞIM, Muhsin (1994), Şeyh Gâlîb Dîvâ-nı, Akçağ Yayınları, Ankara.
6. KARACAN, Turgut (1991), (Bosnalı Alaaddin) Sabit Dîvânı, Cumhuriyet Üniversitesi Yayın-ları, Sivas.
7. KAVRUK, Hasan (2001), Şeyhülislâm Yahyâ Dîvânı, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, Anka-ra.
8. MACİT, Muhsin (1997), Nedîm Dîvânı, Akçağ Yayınları, Ankara.
9. PALMER, Richerd E. (2002), Hermenötik, (Çev. İbrahim Görener), Anka Yayınları, İstan-bul.
10. ÜZGÖR, Tahir (1991), Fehîm-i Kadîm Hayatı, Sanatı, Dîvânı ve Metnin Bugünkü Türkçesi, Atatürk Kültür Merkezi Yayını, Ankara.
11. YATMAN, Mustafa (1989), Osman-zâde Tâib Dîvânı’ndan Seçmeler, KB Yayınları, Ankara.