KARAKEÇİLİLER VE KARAKEÇİLİ AĞZINDA İKİNCİL UZUN ÜNLÜLER

Anadolu’nun Türk yurdu olmasında öncülük eden ve gelecekte cihan devleti kuran aşiretin mensuplarını oluşturan Karakeçililer Anadolu’ya ilk olarak Ertuğrul Gazi önderliğinde girmiştir. Bugün Türkiye sınırların-da Karakeçili topluluklarına hemen her bölgede rastlanmaktadır. Yukarı Fırat havzasında Elazığ, Tunceli illerimizde Karakeçili mensuplarının yerleştikleri bilinmektedir. Bu Karakeçililer her tarafta aynı adla anıl-mamaktadır. Elazığ Karakeçilileri Çarsancaklar, Gaziantep Karakeçilileri ise Albayramlar adını almışlardır. Türkiye Türkçesinin yazı dilinde uzun ünlüler kullanılmasa bile Türkiye Türkçesi ağızlarında ikincil uzun ünlülere rastlanmaktadır. Karakeçili ağzında hece kaynaşması, ünsüz düşmesi, ünsüz ikizleşmesi, vurgu ve tonlama, ünlü karşılaşmasından ve yabancı kelimelerdeki ünlü uzunluklarının korunmasından kaynaklanan ikincil uzun ünlüler kullanılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Karakeçili, Karakeçili Ağzı, İkincil Uzun Ünlü

PDF

___

1. Aşan, M. Beşir, “Yukarı Fırat Havzasında Kara keçililer”, VII. Osmanlı Sempozyumu Bildiri-leri, Söğüt Eylül 1992, s.42.
2. Bulduk, Üçler “Karakeçili Adlı Risale ve İç-Batı Anadolu’daki Yerleşmeleri ile Karakeçili-ler”, Karakeçili III. Uluslararası Kültür Şen-liği, 20-21 Eylül, Kırıkkale 1997.
3. Buran, Ahmet, Alkaya , Ercan Çağdaş Türk Lehçeleri, Akçağ Yay., 2. baskı, Ankara 2001.
4. Cunbur, Müjgan “Gözden Kaçan Bir Risale”, Türk Kültüründe Karakeçililer Uluslararası Bilgi Şöleni Bildirileri, Şanlıurfa 1999, s. 28.
5. Çay, Abdulhaluk Her Yönüyle Kürt Dosyası, Ankara. 1993.
6. Çay, Abdulhaluk “Ertuğrul Gazi Karakeçilileri ve Söğüt Yörük Bayramı”, III. Osmanlı Sem-pozyumu, Söğüt 1988, s. 7
7. Ergin, Muharrem Türk Dilbilgisi, İst 1989.
8. Fırat. Şerif M, Doğu İlleri ve Varto Tarihi, Ankara. 1983.
9. Gabain, A. Von, Eski Türkçenin Grameri (çev. Mehmet Akalın) TDK Yay., Ankara 2003.
10. Gemalmaz, Efrasiyab, “Ağız Bilimi Araştırma-ları Üzerine Genellemeler” Ağız Araştırmaları Bilgi Şöleni TDK Yay., Ankara 1999, s.4-13.
11. Gündüz, Tufan “Kırıkkale Havalisinde Türk-men Köyleri”, Karakeçili 2. Uluslarası Kültür Şenliği 13-14-15 Eylül 1996, s. 50.
12. Halaçoğlu, Yusuf “Anadolu İskanında Urfa ve Çevresi”, Türk Kültüründe Karakeçililer Uluslararası Bilgi Şöleni Bildirileri, Şanlıurfa 1999
13. İslam Ansiklopedisi Karakeçili Maddesi, Diyanet yay. s.427
14. Korkmaz, Zeynep Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara 1992
15. Korkmaz, Zeynep Batı Anadolu Ağızlarında Asli Vokal Uzunlukları, TDAY B 1953 s.197-204.
16. Öğüt Eker, Gülin “Karakeçililerde Eski Türk İnançları”, Türk Kültüründe Karakeçililer Uluslararası Bilgi Şöleni Bildirileri, Şanlıurfa 1999.
17. Özçelik, Bedri Kırıkkale Karakeçililerinin Halkbilimi Derlemeleri, Kırıkkale 1995.
18. Özçelik, İsmail, “Karakeçililer” Türk Kültü-ründe Karakeçililer Uluslararası Bilgi Şöleni Bildirileri, Şanlurfa 1999
19. Sakallı, Bayram “Karakeçili Aşireti ve Milli Mücadelede Karakeçililer”, Karakeçili III. Uluslararası Kültür Şenliği , Kırıkkale Eylül 20-21 1997, s. 16.
20. Sümer, Faruk Oğuzlar (Türkmenler), İstanbul. 1999.
21. Tekin, Talat, Orhon Türkçesi Grameri, İst. 2003.
22. Türkay, Cevdet Osmanlı İmparatorluğu Ar-şivlerinde Oymak, Aşiret ve Cemaatler, İs-tanbul. 1979.
23. Yavuz, Serdar, Kırıkkale Karakeçili Ağzı, F.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ 2003. (Ya-yımlanmamış yüksek lisans tezi)