GÜNÜMÜZDE TÜRKİYE’DE SİNEMA FİLMLERİYLE TELEVİZYON DİZİLERİNDE KADINLAR VE TÖRE

Kadınların toplumsal yaşamdaki yeri modernleşme sürecini yaşayan Türkiye’de sık sık gündeme gelmekte-dir. Ülkemizde kadınların sorunları genelde ekonomik olmakla beraber kentsel ve kırsal kesimde bazı farklılıklar göstermektedir. Özellikle Doğu’da kadın sorunları daha farklı boyutlara taşınabilmektedir. Burada kadınların gelenekler ve töreler karşısındaki yaşadığı sorunlar doğuya özgü-toplumsal ekonomik yapı içinde hapsolmuştur. Hatta bu gelenekler kent yaşamında bile doğu kökenli kadınları takip etmektedir. Kitle iletişim araçlarında kadınlar ve sorunlarıyla ilgili çeşitli haberler çıkmaktadır ancak bu haberler çoğu kez zina, tecavüz, töre ya da intikam cinayetleri şeklindedir. Kadınlarla ilgili diğer sunumlar popüler eğlence düzeyin-de kalmaktadır. Çeşitli popüler metinlerde kadını görsel ve cinsel bir nesne olarak sunan çarpıtılmış kadın imgelerini görmekteyiz. Yine birkaç istisna dışında sinema filmi ve televizyon dizilerinde kadın sorunları yü-zeysel olarak ele alınmakta, bunlar televizyon dizilerinin özelliklerine uygun şekilde yitip gitmektedir. Popüler metinlerde kadının genellikle kentlerde çalışarak ekonomik üretimde yerini alması sonucu değişen toplumsal kimliğinin yansıtıldığını da görmekteyiz. Ancak diğerlerinde olduğu gibi konusu doğu’da geçen dizilerde de genellikle kadının ve sorunlarının ele alınışı yöreye özgü erkek egemen yapı içinde yan olay olarak kalmakta, geleneklere ve törelere karşı yapılan küçük başkaldırılar olmasına karşın kadının geleneksel rolleri bu türden popüler metinlerle pekiştirilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Televizyon Dizileri, Popüler, Kitle, Töre

PDF

___

1. Ertürk, Yakın. 1995. “Doğu Anadolu’da Mo-dernleşme ve Kadın”. 1980’ler Türkiye’sinde Kadın Bakış Açısından Kadınlar (Şirin Tekeli Editör). İletişim Yayınları, İstanbul, 199-210.
2. Heckmann, Lale Yalçın. 1995. “Aşiretli kadın: Göçer ve Yarı Göçer Toplumlarda Cinsiyet Rol-leri ve Kadın Stratejileri, 1980’ler Türkiye’sinde Kadın Bakış Açısından Kadınlar (Şirin Teleki editör), İletişim Yayınları, İstanbul, s. 277-290.
3. Özgüç, Agah. 2000. Türk Sinemasında Cinselli-ğin Tarihi, Parantez Yayınları, İstanbul.
4. During, Simon 1993. The Cultural Studies, Routledge, London.
5. Fiske, John 1990 Television Culture, Routledge, London, New York.
6. Ünser, Orhan 2003 “ Dosya: Televizyonda Yerli Diziler” ,Dizi Olan Filmler, Film Olan Diziler, Antrakt, Kasım (74), 25-45.
7. Modlesky, Tania (1995). “The Search For Tomorrow in Today’s Soap Operas”, Race and Class in Media A Text Reader (Dines, Gail, Humez, H. Humez Edited), Sage Publications, Thousand Oaks, London, New Delhi. 348-354.
8. Hansen, Miriam Bratu (1995) “America, Paris The Alps: Kracauer (and Benjamin) on Cinema and the Invention of Modern Life (Charney, Leo, Schwrtz Vanessa R. Edited by). UNiversity of California Pres Berkeley, Los Angeles, London. 362-401.
9. Eliade, Mircae (2001). Mitlerin Özellikleri (Rı-fat, Sema Çev.). Simavi yayınları, İstanbul, (ori-jinal basım 1963).
10. Oskay, Ünsal (2003). Yıkanmak istemeyen Ço-cuklar Olalım. Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
11. Öngören, Mahmut Tali (1982). Sinemada Kadın ve Cinsellik Sömürüsü, Dayanışma Yayınları, Ankara.
12. Kolker, Robert (2003). Kültürel Bir Pratik Ola-rak Sinema. Sinemasal (Yılmaz, Ertan, çev.). 8-9. güz 2003 kış 2004. Dokuz Eylül Yayınları, İzmir, 1-30.