Türkiye’de orta vadeli harcama sisteminin bütçe uygulamalarına yansımaları: Ampirik bir analiz

Orta vadeli harcama sistemi, orta vadeli mali plan hedeflerinin gerçekleştirilmesi ve maliye politikası uygulamalarından beklenen sonuçlara ulaşılması bakımından önemli bir araçtır. Sistem, kamu mali yönetiminin yeniden yapılandırılmasına yönelik çalışmaların bir aşaması olup ülkemizdeki mevcut bütçe sisteminin başarısını doğrudan etkilemektedir. Sisteme göre kamu kurumları bütçe hazırlıklarını orta vadeli mali hedefler doğrultusunda yapmakta ve tahminlerini buna göre belirlemektedir. Bu çalışmada öncelikle, Türkiye’de orta vadeli harcama sisteminin önemi ortaya konularak sisteme geçiş nedenleri ve ülkemizdeki uygulamasına ilişkin bilgi verilmiştir. Daha sonra sistemin bütçe uygulamalarına yansımalarının test edilmesi amacıyla ampirik bir analiz yapılarak elde edilen bulgular değerlendirilmiştir.

Reflections of medium term expenditure framework on budget implementations in Turkey: An empirical analysis

Medium-term expenditure framework is an important tool in terms of the realization of the objectives of the medium-term financial plan and achievement of the expected results in terms of fiscal policy .The system is in a phase of studies to restructure the administration of public finance and it directly affects the success of the current budget system in our country. According to the system, public institutions are making their budget in accordance with the the mid-term financial targets and determining their forecasts accordingly. In this study, firstly, the importance of the medium-term expenditure framework in Turkey is put forth, and then the information about the reasons for the transition to the system and implementation of the system. Later, in order to test the reflections of the system to the budget implementations in our country an empirical analysis is made and the evidences are evaluated.

___

  • AKÇORAOĞLU, Alpaslan; (1999) “Kamu Harcamaları, Kamu Gelirleri ve Keynesci Politikalar: Bir Nedensellik Analizi”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(99), ss.51-65
  • ALANTAR, Doğan; (2009), “Türkiye’de Orta Vadeli Harcama Çerçevesi”, http://www.bumko.gov.tr/Eklenti/3132,harcamacer cevesippt.ppt, 09.08.2013
  • ANDERSON, William and WALLACE, Myles S. and WARNER John T. ; (1986), “Government Spending and Taxation: What Causes What?”, Southern Economic Association, 52(3), pp. 630-639
  • APERGİS, Nicholas and PAYNE James. E. and SAUNORİS James W. ; (2012), "Tax-spend Nexus in Greece: Are There Asymmetries?", Journal of Economic Studies, 39 (3), pp.327 - 336
  • ARSLAN, Murat; (2004) “Orta Vadeli Harcama Sistemi (Çok Yıllı Bütçeleme) Ve Türkiye’de Uygulanabilirliği”, Sayıştay Dergisi, Sayı: 54, .s.3-36
  • CANSIZ, Harun; (2007), “Bazı Ülkelerde ve Türkiye’de Çok Yıllı Bütçeleme Uygulamaları”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 9(1), ss.95-116
  • ÇATIK, Nazif; (2006), ” Yapısal Kırılma Altında Para Talebinin İstikrarı: Türkiye Örneği”, Ege University Working Papers in Economics, No: 06 / 11, ss.1-15
  • ÇAVUŞOĞLU, Tarkan; (2008), “Türkiye’de Kamu Gelirleri ile Kamu Harcamaları Arasındaki İlişki Üzerine Ekonometrik Bir Analiz”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, ss.143-160
  • DARRAT, Ali F; (1998), “Tax and Spend or Spend and Tax? An Inquiry into The Turkish Budgetary Process”, Southern Economic Journal, 64(4),
  • DEMİRBAŞ, Tolga; (2006), Kamu Harcama Yönetimi Bağlamında Orta Vadeli Harcama Sistemi ve Türkiye Açısından Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Bursa,
  • DICKEY, David. and FULLER, Wayne A. ; (1979), “Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Journal of the American Statistical Association, 74,pp.427-431
  • DICKEY, David and FULLER; Wayne A.; (1981), “Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with A Unit Root”, Econometrica, 49(4),pp.1057-1072.
  • DÖKMEN, Gökhan; 2012, “Kamu Harcamaları ve Gelirleri Arasındaki İlişki: Panel Nedensellik Analizi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi ,27(2), ss.115-143
  • DPT; (2000), Kamu Mali Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması ve Mali Saydamlık Özel İhtisas Komisyonu Raporu, 8. Beş Yıllık Kalkınma Planı, Devlet Planlama Teşkilatı Yayını, Ankara,
  • EGELİ Hüseyin Avni ve EGELİ Haluk,(2008), “Bir Geçiş Ekonomisi Olarak Kırgızistan'ın Dış. Borçlarının Sürdürebilirliğ”i, Sosyoekonomi Dergisi. Ocak-Haziran. 2008-1. ss.11-26
  • EKER, Aytaç; (2010), Kamu Maliyesi, Birleşik Matbaa,İzmir, GREGORY Allan and HANSEN Bruce; (1996), “Residual- based tests for cointegration in models with regime shifts”, Journal of Econometrics,70,.pp.99-126
  • GÜNAYDIN, İhsan; (2004) “Vergi Harcama Tartışması: Türkiye Örneği”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5(2),ss.163-181
  • GÜVENEK Burcu ve ALPTEKİN, Volkan ve ÇETİNKAYA Murat; (2010), “Enflasyon ve Dolaylı Vergilerden Elde Edilen Gelirler Arasındaki İlişkinin VAR Yöntemiyle Analizi”, Kamu-İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 11(3). ss.1-28
  • HONDROYİANNİS, George and PAPAPETROU, Evangelia; (1996), “An Examination of The Causal Relationship Between Government Spending and Revenue: A Cointegration Analysis”, Public Choice, 89 (3-4),pp.363-374
  • HUSSAİN, M. Haidar;(2004), “On the Causal Relationship Be- tween Government Expenditure and Tax Revenue in Pakistan”, The Lahore Journal of Economics, 9(2), pp.1-12
  • KAHYAOĞLU, Hakan-DUYGULU ABUK Aylin; (2005), “Finansal Varlik Fiyatlarındaki Değişme-Parasal Büyüklükler Etkileşimi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 20:Sayı:1, ss.63-85
  • KALKINMA BAKANLIĞI; “2013-2015 Dönemi Yatırım Programı Hazırlama Rehberi”, http://www.kalkinma.gov.tr/PortalDesign/ PortalControls/WebIcerikGosterim.aspx?Enc=83D5A6FF03C7 B4FCEFCCBF2F04A51100, 12.08.2013
  • KAMU MALİ YÖNETİMİ VE KONTROL KANUNU; (Kanun No:5018, Kabul Tarihi: 10.12.2003, Yayımlandığı Resmi Gazete: Tarih: 24.12.2003 Sayı: 25326, Yürürlüğe Giriş Tarihi:01.01.2006
  • KOVANCILAR, Birol; (2013), Kamu Mali Yönetimi, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını No:1769, TOSUNOĞLU, Şebnem, DÜLGER, Cumhur, (Ed.),Eskişehir,
  • KWİATKOWSKİ, Denis., and PHİLLİPS Peter C. B. And SCHMİDT,Peter and SHİN, Yongcheol ; (1992), “Testing the Null Hypothesis of Stationarity Against the Alternative of a Unit Root. How sure are we that Economic Time Series have a Unit Root?,” Journal of Econometrics, 54,. pp.159-178
  • MALİYE BAKANLIĞI; (2006), “2006 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmeleri ve Beklentiler Raporu”, http://www.bumko. gov.tr/Eklenti/964,2006raporupdf.pdf?0, 14.09.2013
  • MALİYE BAKANLIĞI; “2013 – 2015 Dönemi Bütçe Hazırlama Rehberi”, http://www.bumko.gov.tr/Eklenti/6587,2012-2015- donemi-butce-hazirlama-rehberi.pdf?0, 15.09.2013
  • MANAGE Neela and MARLOW Michael L; (1986) “The Causal Relation Between Federal Expenditures and Receipts”, Southern Economic Journal, 52,pp.617-629
  • MERKEZ BANKASI; “Merkezi Yönetim Bütçesi Gelir ve Gider Gerçekleşmeleri-Yeni Tanım (Maliye Bakanlığı) (Aylık, Bin TL)”,11.09.2013 http://evds.tcmb.gov.tr/yeni/bie_kbmgel.php http://evds.tcmb.gov.tr/yeni/bie_kbmgid.php
  • ORTA VADELİ MALİ PLAN (2006-2008); 02.07.2005 tarih ve 25863 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yüksek Planlama Kurulu Kararı.
  • ORTA VADELİ PROGRAM (2006-2008); 31.05.2006 tarih ve 25831 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı.
  • RAM, Rati; 1988. “Additional Evidence on Causality Between Government Revenues and Government Expenditure”, Southern Economic Journal, pp.763-769
  • TERZİ, Harun ve OLTULULAR, Sabiha ; (2006), “Harcama- Vergi Geliri Hipotezi: Türkiye Örnegi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2),ss.1-18
  • WAHİD, Abu N.M.; (2008), “An Empirical Investigation on the Nexus Between Tax Revenue and Government Spending: The Case of Turkey”, International Research Journal of Finance and Economics, Issue 16,pp.46-51
  • YAMAK Rahmi ve ABDİOĞLU Zehra; (2012), “Ampirik Bağlamda Toplam ve Alt Kalemler Bazında Kamu Harcamaları ve Kamu Gelirleri Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği”, Hacettepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 30 (1),ss.173-193
  • ZİVOT Eric and ANDREWS Donald W.K; (1992) “Further Evidence on the Great Crash, the Oil Price Shock, and the Unit- Root Hypothesis”, Journal of Business and Economics Statistics, 10(3),pp.251-270