Halka açık finansal kiralama ve faktoring şirketlerinin performans ölçümü ve analizinde kullanılan EVA ve TOPSİS yöntemlerinin hisse senedi değerleri ile karşılaştırmalı analizi

Büyük ölçekli şirketlerin bilanço ve gelir tablosu verileri şirketlere yapılacak olan yatırımlarda büyük öneme sahiptir. Ancak dikkate alınması gereken mali tablo kalemlerinin çokluğu ve önem derecesi bakımından sıralama yapmada karşılaşılan zorluklar, yatırımcıların kolay karar vermeleri açısından yeni yöntemlerin geliştirilmesini zorunlu hale getirmiştir. Geliştirilen performans değerleme ölçütlerinin hisse senedi piyasa fiyatındaki değişimle doğrusal sonuçlar verebilirliklerinin sınanması ölçütlerin kullanışlılığı açısından önem arz etmektedir. Çalışmadaki amacımız, performans değerleme ölçütlerinden EVA ve TOPSİS yöntemlerinin hisse senedi piyasa değerindeki değişimle paralel 'hareket etme gücünü sınayarak sektördeki şirketlerin performans ölçütleri açısından karşılaştırmasını yapmaktır. Bu çalışmada, Türkiye'de finansal kiralama ve faktoring sektöründe faaliyet gösteren ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında (İMKB) işlem görmekte olan yedi finansal kiralama ve faktoring şirketinin 2005-2010 dönemi bilanço ve gelir tabloları verilerinden hareketle hesaplanan finansal oranları aracılığı ile EVA ve TOPSİS performans ölçütlerine göre, elde ettikleri performans dereceleri hisse senedi piyasa fiyatındaki yıllık değişimle karşılaştırılarak analiz edilmiştir. Analiz sonucunda EVA ve TOPSİS performans ölçütlerinin hisse senedi piyasa değerindeki değişimle paralel sonuçlar verdiği tespit edilmiştir.

Comperative analysis of stock value and EVA and TOPSİS methods,which are utilized in performance measurement and analysis of public financial leasing and factoring companies

Balance sheet and income statement data of large-scale companies is of great importance in investments. However, the great number of financial statement items that should be taken into account and the severity of difficulties encountered in putting them in order have made the development of new methods inevitable and imperative in terms of easy decision making for investors. Testing the ability of giving linear results of developed performance appraisal criteria with the change in the price of the stock market is important in terms of the usefulness of the criteria. Our aim in this study is to compare the companies in the sector in terms of performance criteria by testing the power of EVA and TOPSIS methods, two of performance evaluation criteria, acting in parallel with the change in the stock market value . In this study, performance ratings of seven financial leasing and factoring companies, which operate in the financial leasing and factoring sector in Turkey and operate at the Istanbul Stock Exchange Market (İSEM), they obtained in accordance with EVA and TOP-SIS performance criteria and by means of financial ratios, which calculated on the basis of their balance sheets and income statement items covering the period of 2005-2010 , were analyzed by comparing with the annual change in stock market price. As a consequence of the analysis, it was determined that EVA and TOPSIS performance criteria had given parallel results with the change in stock market value.

___

  • BENNETT, Stewen G.; (1990) , The Quest for Valué: The EVA Management Guide.
  • BERK, Niyazi; (2003), Finansal Yönetim, Türkmen Yayınları, İstanbul.
  • Creditwest Faktoring Hizmetleri A.Ş. Mali Tablo Verileri, http:// www. creditwest. com. tr/mali_tablo.htm.
  • ERCAN, Metin Kamil, Basaran ÖZTÜRK ve Kartal DEMİRGÜNES; (2003), Değere Dayalı Yönetim ve Entelektüel Sermaye, Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Finans Finansal Kiralama A.Ş. Mali Tablo Verileri, http://www. finansleasing. com. tr/finansal-raporlar. asp.
  • Garanti Faktoring A.Ş. Mali Tablo Verileri, http://www.garanti-factoring. com/finansal_bilgiler. aspx.
  • HACIRÜSTEMOGLU, Rüstem, M. ŞAKRAK ve Volkan DEMİR; (2002), Etkin Performans Ölçüm Aracı (EVA) (Ekonomik Katma Değer-Ekonomik Kâr Yaklaşımı), Mali Çözüm Dergisi, Sayı 59.
  • İMKB, Finansal Şirketleri Borsa Kodları Listesi, http//imkb.gov. tr.
  • İş Finansal Kiralama A.Ş. Mali Tablo Verileri, http://www.is/eas-ing. com. tr/finansaltablo. asp
  • İŞERİ, Müge; (2003), "Ekonomik Katma Değer (EVA) Nedir? Ne Değildir?", Banka -Mali ve Ekonomik Yorumlar, Yıl 40, Sayı 469.
  • MAHMOODZADEH, S., J. Pariazar SHAHRABI,, S. MAH-MOODZADEH ve M. S. ZAERI; (2007), Project Selection by üsing Fuzzy AHP and Topsis Technique International, Journal of Human and Social Sciences 1;3 http//waset.org
  • ÖZDEMİR, Ali İhsan, Neşe Yalçın SEÇME; (2009), İki Aşamalı Stratejik Tedarikçi Seçiminin Bulanık TOPSİS Yöntemi İle Analizi, Afyon Kocatepe Üniversitesi I.İ.B.F. Dergisi, Ciit.11, No.2.
  • PRİCE, J.E., M. D. HADDOCH ve H.R. BROCK; (1993), College Accounting Macmillan / Mc Graw-Hill,, 7 Th. Edition, New York.
  • RAKSHIT, Debdas; (2006), EVA Based Performancemeasurement: A Case Study of Dabur India Limited, Vidyasagar University Journal of Commerce, Vol. 11.
  • SİPAHİ, Barış; (2005), İşletme Performansının Ölçülmesinde Ekonomik Katma Değer, Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi. Cilt 6. Sayı 23.
  • SHYJITH, K. ILANGKUMARAN, M ve KUMANAN, S.; (2008), Multi-Criteria Decision-Making Approach to Evaluate Optimum Maintenance Strategy in Textile Industry, Journal of Quality in Maintenance Engineering; Vol. 14; No. 4.
  • ŞAKAR, Ünal; (2001), The Concept of Economic Value Added (EVA) and Its Application to Arçelik AŞ., Maltepe Üniversitesi IİBF Dergisi.
  • Tekstil Finansal Kiralama A.Ş. Mali Tablo Verileri, http://www. tekstilleasing. com/Pages.jsp?Contentld= TLDenetim&Languag eCode=TR.
  • Vakıf Finansal Kiralama A.Ş. Mali Tablo Verileri, http://www.vakifleasing.com.tr/pages.asp?id=28&own=4.
  • Yapı Kredi Finansal Kiralama A.O. Mali Tablo Verileri, http:// www.yapikredileasing.com.tr/.
  • YURDAKUL, Mustafa, Yusuf Tansel İÇ; (2003), Türk Otomotiv Firmalarının Performans Ölçümü ve Analizine Yönelik TOPSİS Yöntemini Kullanan Bir Örnek Çalışma, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt. 18, No:1.