Esra N. KILCI

3912

FİNANSAL STRES ENDEKSİNİN SEÇİLİ MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Finansal piyasalara iliĢkin faiz oranları, getiri marjları ve hisse senedi endeksi gibi çeĢitli göstergeleri birlikte değerlendirerek genel bir değere ulaĢan finansal stres indeksi, finansal piyasalardaki baskıyı ölçmeye çalıĢmakta; yatırımcılar, politika yapıcıları ve araĢtırmacıların finansal piyasalara iliĢkin bir durum değerlendirmesi yapmasına olanak sağlamaktadır. Bu çalıĢmanın amacı, Türkiye için, 2007:01-2021:01 döneminde, finansal stres endeksi ile makroekonomik performansa iliĢkin seçili göstergeler arasındaki nedensellik iliĢkisinin yapısal kırılmalar dikkate alınarak analiz edilmesidir. Analizde, Enders ve Jones (2016) tarafından geliĢtirilen Fourier nedensellik testi ve Nazlıoğlu ve diğ. (2016) tarafından geliĢtirilen Fourier Toda Yamamoto nedensellik testinden yararlanılmaktadır. Analiz sonuçları, finansal stres endeksinin sanayi üretim endeksi, iĢsizlik oranı, reel kesim güven endeksi ve merkez bankası rezervleri üzerindeki etkisini iĢaret ederken; söz konusu endeksin reel efektif kur ve enflasyon üzerinde kısa dönemde etkisi olmadığını göstermektedir.

ANALYSIS OF THE IMPACT OF THE FINANCIAL STRESS INDEX ONSELECTED MACROECONOMIC INDICATORS: EVIDENCE FROMTURKEY

The financial stress index, which reaches a single value by evaluating various indicators related to financial markets such as interest rates, yield spreads, and stock market indices, tries to measure pressure in the financial markets and allows investors, policy makers, and researchers to assess financial market conditions. The aim of this paper is to analyze the causality relationship between the financial stress index and selected indicators related to macroeconomic performance for Turkey over the period of 2007:01-2021:01. In order to test the impact of the financial stress index on macroeconomic indicators, we employ the Fourier causality test developed by Enders and Jones (2016) and the Fourier Toda Yamamoto causality test suggested by Nazlioglu et al. (2016). Our findings support the evidence of short-term impact of the financial stress index on the industrial production index, unemployment rate, reel sector confidence index and central bank reserves. On the other hand, we could not find any causality relationship from the financial stress index to the real effective rate and inflation rate.
PDF

___

  • Al, Ġ. ve Yıldız, E. B. (2019), Türk ye’n n 2006-2017 Dönem Makroekonom k Performansı: S h rl Kare YaklaĢımı, Atatürk Ün vers tes İkt sad ve İdar B l mler Derg s , 33(1), 303-320.
  • Becker, R., Enders, W. ve Lee, J. (2006), A Stationarity Test in the Presence of An Unknown Number of Smooth Breaks, Journal of Time Series Analysis, 27(3), 381-409.
  • Berüment, H. ve Dinçer, N. (2004), Do Capital Flows Improve Macroeconomic Performance in Emerging Markets?: The Turkish Experience, Emerging Markets Finance and Trade, 40:4, 20-32. Bloomberg (2020), Ekonomik Veriler ve Gündem. https://www.bloomberght.com/reelkesim-guven-endeksi-aciklandi-2271437 (EriĢim tarihi: 10.01.2021).
  • Bozoklu, S., Yılancı, V. ve GörüĢ, M. S. (2020), Persistence in Per Capita Energy Consumption: A Fractional Integration Approach with a Fourier Function, Energy Economics, 91, 104926.
  • Christopoulos, D. ve Leon-Ledesma, M. (2011), International Output Convergence, Breaks, and Asymmetric Adjustment, Studies in Nonlinear Dynamics and Econometrics, 15(3), 67-97.
  • Çevik, E. Ġ., Dibooglu, S. ve Kenc, T. (2013), Measuring Financial Stress in Turkey, Journal of Policy Modeling, 35(2), 370-383.
  • Demiralp, S. (2021), 2021’e Girerken Ekonomik Görünüm. https://yetkinreport.com/ 2021/01/04/2021e-girerken-ekonomik-gorunum/ (EriĢim tarihi: 05.02.2021).
  • Dünya Bankası (2020), Türkiye Ekonomi Monitörü: Yelkenleri Ayarlamak. https://www.worldbank.org/tr/country/turkey/publication/economic-monitor (EriĢim tarihi: 13.01.2021).
  • Eğilmez (2021), 2021 Yılı BaĢında Türkiye Ekonomisinin Görünümü. https://www.mahfiegilmez.com /2021/01/2021-yl-basnda-turkiye-ekonomisinin.html (EriĢim tarihi: 21.01.2021).
  • Ekren, N., Alp, E. A. ve Yağmur, M. H. (2017), Macroeconomic Performance Index: A New Approach to Calculation of Economic Wellbeing, Applied Economics, 49(53), 5462-5476.
  • Enders, W. ve Lee, J. (2012), The Flexible Fourier Form and the Dickey-Fuller Type Unit Root Tests, Economics Letters, 117, 196-199.
  • Enders, W. ve Jones, J. (2016), Grain Prices, Oil Prices, and Multiple Smooth Breaks in a VAR, Studies in Nonlinear Dynamics & Econometrics, 20(4), 399-419.
  • Euler Hermes (2020), Türkiye Makroekonomik Görünüm. https://www.eulerhermes. com/content /dam/ onemarketing/ehndbx/eulerhermes_com/tr_ TR/documents/ economik-yayınlar/euler-hermes-makro-ekonomik-gorunum-raporu-mart-2020.pdf (21.11.2020).
  • Federal Reserve Bank of St. Louis (2020), U.S. Bureau of Economic Analysis, Real Gross Domestic Product https://fred.stlouisfed.org/series/A191RO1Q156NBEA (EriĢim tarihi: 30.11.2020).
  • Federal Reserve Bank of St. Louis (2021), Economic Data. https://fred.stlouisfed.org (EriĢim tarihi: 15.02.2021).
  • Güran, M. C. ve Tosun, U. (2005), Türk ye Ekonom s n n Makro Ekonom k Performansı: 1951-2003 Dönem Ġç n Parametr k Olmayan B r Ölçüm, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 60(4), 89-115.
  • Hazine ve Maliye Bakanlığı-HMB (2021). Kamu Finansmanı Ġstatistikleri, https://www. hmb.gov.tr/kamu-finansmani-istatistikleri (EriĢim tarihi: 14.01.2021).
  • Kandil, M. ve Trabelsi, M. (2015), On Capital Flows and Macroeconomic Performance: Evidence Before and After the Financial Crisis in Turkey, Borsa Istanbul Review, 15(4), 249-258.
  • Kılcı, E. N. (2019), Türkiye Enflasyon Görünümüne ĠliĢkin Bir Değerlendirme Reel Efektif Döviz Kuru Ġle Tüketici Fiyat Endeksi Arasındaki ĠliĢkinin Analizi, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(6), 219-227.
  • Lee, J. ve Strazicich, M. (2003), Minimum LM Unit Root Test with Two Structural Breaks, Review of Economic and Statistics, 85(4), 1082-1089.
  • Nazlioglu, S., Gormus, A., ve Soytas, U. (2016), Oil Prices and Real Estate Investment Trusts (REITs): Gradual-shift Causality and Volatility Transmission Analysis, Energy Economics, (60), 168-175.
  • Narayan, P. K. ve Popp, S. (2010), A New Unit Root Test with Two Structural Breaks in Level and Slope at Unknown Time, Journal of Applied Statistics, 37(9), 1425-1438.
  • OECD (1987), Economic Outlook, 41, Paris.
  • OECD (2020), OECD Economic Outlook, 2020(2), OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/39a88ab1-en.
  • Omay, T. (2015), Fractional Frequency Flexible Fourier Form to Approximate Smooth Breaks in Unit Root Testing, Economics Letters, 134, 123-126.
  • Perron, P. (1989), The Great Crash, The Oil Price Shock, and The Unit Root Hypothesis, Econometrica, 57(6), 1361-1401.
  • Polat, O. ve Ozkan, Ġ. (2019), Transmission Mechanisms of Financial Stress into Economic Activity in Turkey, Journal of Policy Modeling, 41(2), 395-415.
  • Stock J. (1994), Unit Roots, Structural Breaks, and Trends. In: Engle R, McFadden D Handbook of Econometrics. Amsterdam: Elsevier, 2740-2843.
  • Türkiye Cumhuriyeti CumhurbaĢkanlığı Strateji ve Bütçe BaĢkanlığı (2020), Dünya Ekonomisindeki Son GeliĢmeler Bülteni, 2020/3 (Temmuz-Eylül), https://www.sbb. gov.tr/wp-content/uploads/2020/12/DEG_2020_Yili_3_Ceyrek-22122020.pdf (EriĢim tarihi: 14.01.2021).
  • Türkiye Ġstatistik Kurumu-TÜĠK (2021), Ġstatistik Veri Portalı. https://data.tuik.gov.tr (EriĢim tarihi: 15.02.2021).
  • Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası-TCMB (2020), Finansal Ġstikrar Raporu, Kasım 2020, 31, https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/tr/tcmb+tr/main+menu/yayinlar/raporlar/ (EriĢim tarihi: 14.01.2021).
  • Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası-TCMB (2021), Enflasyon Raporu, 2021-I, 28.01.2021. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Rapo rlar (EriĢim tarihi: 10.02.2021).
  • Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası-TCMB (2021), Elektronik Veri Dağıtım Sistemi. https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php? (EriĢim tarihi: 15.02.2021).
  • Yıldırım, Z. ve Ġvrendi, M. (2016), Exchange Rate Fluctuations and Macroeconomic Performance: Evidence from Four Fast-growing Emerging Economies, Journal of Economic Studies, 43(5), 678-698.
  • Ziraat Bankası (2021), Makroekonomik Görünüm: Uluslararası ve Yurtiçi GeliĢmeler-Ocak 2021.https://www.ziraatbank.com.tr/tr/makroekonomik-analizler/turkiye-ekonomisi/ makroekonomik-gorunum-uluslararasi-ve-yurt-ici-gelismeler-ocak-2021 (EriĢim tarihi: 02.02.2021).
Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi-Cover
  • ISSN: 1307-7112
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1963
  • Yayıncı: İSTANBUL OKAN ÜNİVERSİTESİ
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN ÇAY VERİMİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: KARADENİZ BÖLGESİ İÇİN BİR ANALİZ

Oğuz TUTAL

BİREYSEL KREDİLERDEKİ ARTIŞIN DIŞ TİCARET AÇIĞI ÜZERİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Salim ÜNAL, Refik Fatih SAYGILI

ULUSLARARASI PARA SİSTEMLERİNDE ALTININ ROLÜ VE ENFLASYONA KARŞI BĠR HEDGİNG ARACI OLARAK ALTININ KULLANIMI

Elif ASOY, Serap ELÜSTÜ

FİNANSAL STRES ENDEKSİNİN SEÇİLİ MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Esra N. KILCI

DIŞSAL HAM PETROL FİYATI ŞOKLARININ BÜYÜME VE ENFLASYON ÜZERİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Oğuz TÜMTÜRK

YÜKSELEN PİYASA EKONOMİLERİNDE YENİLENEBİLİR ENERJİ TÜKETİMİ - İKTİSADİ BÜYÜME İLİŞKİSİ

Meryem FİLİZ BAŞTÜRK