Modern Tıpta Ölüm Algısı ve Eleştirisi Üzerine

Modern tıbbın ölümü tasvir etme tarzı ile bunun beraberinde getirdiği tıbbî ve felsefî sorunların ortaya konulması, bu sorunların analiz edilip eleştirilmesi büyük bir önem taşımaktadır. Bu bağlamda genelde doktorların ölüm karşısında nasıl bir tutum takın-dıkları, ona nasıl baktıkları veya nasıl bir ölüm algısına sahip oldukları, dolayısıyla tıpta ölümün neliği merak konusudur. Mevcut tıp, ölümü tamamen tıbbîleştirmiş, sekülerize etmiş, mekanik ve teknik bir nesneye dönüştürmüş, onu tarihsel ve kültürel bağlardan koparmıştır. Böylece kliniklerde ölüm sıradanlaştırılmış, seyreltilmiş, şeyleştirilmiş ve ötekileştirilmiştir. Bu da ister istemez insan onuruyla bağdaşmayan bir ölüm algısına yol açmıştır. Böylece tıp için ölüm bir hadise olmaktan ziyade olgudan ibaret bir gerçekliğe dönüşmüştür. Bu durum, modern tıpta ölüm yerine ölümsüzlüğe kapı aralayan bir para-doksu açığa çıkarmaktadır. Bu paradoks da ölümün ve ölüm bilincinin yitirilmesi, yok edilmesi ve deforme edilmesi gibi sorunlu bir anlayışı beraberinde getirmektedir. Oysa ölüm, olgusal bir boyuta sahip olmakla birlikte daha çok kendisini bir hadise olarak ele veren ve asıl anlamına bu şekilde erişen bir gerçekliktir.

On the Perception and Criticism of Death in Modern Medicine

It is of great importance to put forth the way how modern medicine depicts death, and the medical and philosophical problems that it brings along; in addition, it is of great impor-tance to analyze and criticize these problems. In this context, in general, it is a matter of curiosity how doctors take a stance towards death, how they consider it, or what kind of perception of death they have, thereby the nature of death in the medicine. The current medicine has completely medicalized the death, secularized it, turned it into a mechanical and technical object, detached it from the historical and cultural background. Thus, death in the clinics has been banalized, diluted, reified, and marginalized. This inevitably leads to a perception of death that is incompatible with human dignity. Thus, death for medicine has become a reality nothing more than a phenomenon rather than an event. This situ-ation reveals a paradox that opens the door to immortality rather than death in modern medicine. This paradox brings with it a problematic understanding such as loss of death and consciousness of it, destruction and deformation of it. Whereas, apart from having a factual dimension death is a reality that reveals itself as an event and gains its original meaning in this way.

PDF

___

• A. Afzali, M. (2014). Brain Death from the Perspective of Shia and Modern Medicine. J Mazandaran Univ Med Sci; 24 (113).
• Aries, P. (2015). Batı’da Ölümün Tarihi. (Işın Gürbüz çev.). İstanbul: Everest Yayınları.
• Ayer, A. (1984). Dil, Doğruluk ve Mantık. (Vehbi Hacıkadiroğlu, çev.). İstanbul.
• Baydar, Tuba E. (2017). Fıkhi Açıdan Ötanazi ve Tedavinin Esirgenmesi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul: Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• Cevizci, A. (2002). Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• C. Miller, Andrew& Ziad-Miller, Amna & Elamin, Elamin M. (2014). Brain Death and Islam. CHEST; 146 (4).
• Comte, A. (2001). Pozitif Felsefe Kursları. (Erkan Ataçay çev.). İstanbul: Sosyal Yayınları.
• Descartes, R. (1972). Ruhun İhtirasları. (Mehmet Karasan çev.). Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Descartes, R. (1988). Felsefenin İlkeleri. (Mehmet Karasan çev.). İstanbul: MEB Yayınları.
• Efil, Ş. (2018). Mucizenin Pozitivist Yorumu: ‘Bilimsel Mucize’ Anlayışının Eleştirisi. İslam ve Yorum II. Malatya: İnönü Üniversitesi Yayınları, III, 399-411.
• Efil, Ş. (2016). Düşünce Tarihinde ve Modern Tıpta Ölümsüzlük Arayışı ve Eleştirisi.
• Beytulhikme An International Journal of Philosophy, c. 6, Sayı: 1, Haziran, 265-286.
• Ergin Özcan, Perihan ve Selek, Ç. (2012). Beyin Ölümünü Anlamak ve Teşhis Etmek. Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi 10.
• Wijdicks, Eelco F.M. &Varelas, Panayiotis N.& Gronseth, Gary S. (2010). Evidence- based guideline update: Determining brain death in adults. American Academy of Neurology, 74 (8).
• Göka, E. (2010). Ölme: Ölümün ve Geride Kalanların Psikolojisi. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Gazali. (1975). İhyâu ulûmi’d-dîn. (Ahmet Serdaroğlu çev.). İstanbul: Bedir Yayınevi. IV.
• G. Gadamer, H. (2002). Ölüm Tecrübesi. (Ali R. Aydın çev.). Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi II, Sayı: 1, 105-112.
• Hanoğlu, L. (2013). Nörolojik Açıdan Hayatın Sonu, Ölüm, Hayatın Başlangıcı ve Sonu. Tıbbî, Dini ve Etik Sorunlar. (Hakan Ertin, Merve Özdemir haz.). İstanbul: İstanbul Araştırma ve Eğitim Vakfı Yayınları.
• Heidegger, M. (2011). Varlık ve Zaman. (Kaan H. Ökten çev.). İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Kaya, M. (2011). Felsefe ve Ölüm Ötesi. İstanbul: Klasik Yayınları.
• Kindî, (2010). Üzüntüyü Yenmenin Çareleri. İslam Filozoflarından Felsefe Metinleri.(Mahmut Kaya, Çev.) içinde. İstanbul: Klasik Yayınları, 51-66.
• Lévinas, E. (2006). Ölüm ve Zamanı. (Nami Naşer çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• İbn Sina. (2010). Ruh Kasidesi. İslam Filozoflarından Felsefe Metinleri. (Mahmut Kaya, Çev.) içinde İstanbul: Klasik Yayınları, 325-334.
• İllich, I. (2011). Sağlığın Gaspı. (Süha Sertabiboğlu çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• İsen, M. (1993). Acıyı Bal Eylemek: Türk Edebiyatında Mersiye. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Ökten, Kaan H. (2010). Ölüm Kitabı. İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Öz, M. (2012). Kalp ve Ruh. (ed. Krista Tippett). Einstein’ın Tanrısı: Bilim ve İnsan Ruhu Üzerine Sohbetler. (Gizem Aldoğan çev.) İstanbul.
• Robbins, B. D. (2012). Confronting the Cadaver: The Denial of Death in Modern Medicine. Janus Head, Vol. 12, Issue 2.
• Sarıkçıoğlu, E. (2004). Başlangıçtan Günümüze Dinler Tarihi. Isparta: Fakülte Kitabevi.
• Sayar, K. (2013). Olmak Cesareti. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Sayar, K. (2012). Hüzün Hastalığı. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Sayar, K. (2015). Modern Tıp ve Ölümün Sekülarizasyonu. http://serbestiyet.com/ yazarlar/kemal-sayar/modern-tip-ve-olumun-sekularizasyonu-165763 (Erişim Tarihi: 06. 10. 2015).
• Sayar, K. (2017). Güzel Ölme Sanatı. http://serbestiyet.com/yazarlar/kemal-sayar/ guzel-olme-sanati-153402 (Erişim Tarihi: 18. 05. 2017).
• Tatar, B. (2009). İslam Düşüncesine Giriş. İstanbul: Dem Yayınları
• Tatar, B. (2014). Din, İlim ve Sanatta Hermenötik. İstanbul: İsam Yayınları.
• Tatar, B. (2013). Günümüz İlahiyat Fakültelerinde Tefsir, Hadis, Ahlak Felsefesi ve Müzik
• Derslerinin Anlamı Üzerine Notlar. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. (10).
• Tatar, B. (2020). İslam Düşüncesinin Temel Meseleleri.
• https://www.youtube.com/watch?v=fGUsEOudAE4 (Erişim Tarihi: 29. 4. 2020).
• Tatar, B. (2017). Hermenötik ve Sosyal Bilimler.
• https://www.youtube.com/watch?v=8wSUVGMaKIk (Erişim Tarihi: 21. 02. 2017).
• Tepehan Eraslan, S. (2016). Beyin Ölümü Kavramı ve Organ Transplantasyonu. Türkiye Klinikleri J Foren Med-Special Topics; 2 (1).
• Tolstoy. (2014). İvan İlyiç’in Ölümü. (Ergin Altay çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Weber, A. (1998). Felsefe Tarihi. (H. V. Eralp çev.). İstanbul: Sosyal Yayınları.
• Wittgenstein, L. (2006).Tractatus Logico-Philosophicus. (Oruç Aruoba çev.). İstanbul: Metis Yayınları.