KANT’IN TANRISI SANAL MIDIR?

Bu makalede Kant’ın Tanrı anlayışı eleştirel bir gözle irdelenmektedir. Bazı Kant yorumcularının iddia ettiği gibi Kant’ın Tanrısının sanal mı olduğu yoksa gerçekten var mı olduğu var ise nasıl bir varlık olduğu ele alınmaktadır. Kant, bir yandan Tanrı’nın varlığına ilişkin geleneksel bilgisel kanıtların mantıksal olarak geçerli olmadığını iddia ederken öte yandan Tanrı’nın varlığına ilişkin iddialı bir ahlâki kanıt sunmaktadır. Makalede Kant’ın geleneksel Tanrı kanıtlarına ilişkin görüşünün aslında onun bilgi felsefesiyle tutarlı olduğu ve dolayısıyla ancak transandantal felsefenin dışına çıkılarak eleştirilebileceği savunulmaktadır. Ayrıca Kant’ın teorik Tanrı kanıtlarına getirdiği eleştirinin Tanrı’nın varlığına ilişkin imana zarar vermediğini bilakis onu kurtardığına dair görüş de değerlendirilmektedir. Son olarak Kant’ın tek mümkün Tanrı kanıtı olarak ortaya koyduğu ahlâki kanıt eleştirel bir gözle ele alınarak irdelenmektedir.
Anahtar Kelimeler:

Kant, Tanrı, Varoluş, Ahlâk, İman.

“IS KANT’S GOD VİRTUAL?”

In this paper I try to critically examine Kant’s concept of God. According to some Kant scholars Kant’s God is not a real being but just virtual. It is true that Kant rejects the traditional rationalist proofs of God as logically invalid but he also gives his own proof fort he existence of God. I here argue that Kant’s position on the traditional teoretical proofs of God is indeed in line with his general epistemological assumptions. Therefore in order to criticise Kant’s position on these proofs we need to view them from a perspective out of the transcendental philosophy. I also evaluate Kant’s view that his epistemological position saves faith in God. Lastly, in this paper, I try to critically evaluate Kant’s own proof of God which is based on his concept of morality.

___

  • Erdem, E., “Kant’ın Vahiy Anlayışı Üzerine”, AÜİFD, XLVIII (2007), sayı II, ss. 37-47.  Galbraith, E. C., Kant and Theology (San Francisco: International Scholars Publications, 1996).  Guyer, P., Kant on Freedom, Law, and Happiness (Cambridge: Cambridge University Press, 2000).  Heine, H., Religion and Philosophy in Germany, İng. çev. J. Snodgrass (Boston, 1959).  Kant, I., Critique of Pure Reason, İng. çev. N. K. Smith (New York: St Martin’s Press, 1965).