Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddete İlişkin Farkındalık Yaratmayı Amaçlayan Fotoğraflardaki Görsel Şiddet

Kadına yönelik şiddetin her yıl arttığı Türkiye’de fiziksel şiddete maruz kalmış kadın bedeni imgesi her yana yayılmış durumdadır. Üstelik kadına yönelik şiddete karşı düzenlenen kampanyalarda da şiddete uğramış kadın görüntüsünün oldukça sık kullanıldığı görülmektedir. Kadınların yüzlerinde şiddet izleri yaratmak için kullanılan abartılı makyaj, teatral duruşlar, modellerin genellikle mekandan soyutlanmış halde gösterilmesi ve omuz plan çekimler neredeyse bu fotoğrafların ortak kodu haline gelmiş durumdadır. Ayrıca pek çok sosyal sorumluluk projesinde olduğu gibi kadına yönelik şiddete karşı oluşturulan görsellerde de ünlü yüzleri kullanmak oldukça yaygın bir uygulamadır. Bu makalede kadına yönelik şiddete ilişkin toplumsal farkındalık yaratmak için üretilen fotoğraflar analiz edilerek bu fotoğrafların cinsiyetçi mitleri yeniden ürettiği ve şiddeti bir mizansene indirgediği iddia edilecek; ayrıca kadınların mütemadiyen “kurban” olarak temsil edilmesinin korkularını derinleştirebileceği, bu tür fotoğrafların şiddet uygulayan erkeklerin eşlerini tehdit ederken kullandıkları bir materyale dönüşebileceği ve kadına yönelik şiddetin sadece fiziksel şiddete indirgenmesine katkıda bulunabileceği savunulacaktır

Anahtar Kelimeler:

Kadına yönelik şiddet, görsel kültürün feminist eleştirisi, fotoğraf, imge, farkındalık yaratma faaliyetleri

Visual Violence in the Images Aiming at Creating Awareness on Violence Against Women in Turkey

Visual Violence in the Images Aiming at Creating Awareness on Violence Against Women in Turkey Violence against women in all forms, including domestic violence, murder and sexual abuse, is a major public problem in Turkey. The images of physically assaulted women are widely circulated. Even the campaigns aiming at preventing and combating violence against women as well as photographs for bringing attention to violence against women as a social problem often reproduce the image of a woman suffering from violence. Utilisation of exaggerated makeup to create traces of violence on womens' faces, presentation of melodramatic poses of suffering women or overuse of close-up or medium close-up shots with a plain background have become a common practice for the visual presentation of violence against women. This study aims at analyzing the representation of women in these social campaign photographs in recent years in Turkey by problematising whither these photographs serve as an effective strategy for responding to violence against women. The analysis offered concludes that this kind of visual representation reproduces the sexist myths and reduce violence to a mise-en-scene. It will also be argued that the representation of women as “victims” can deepen their fears; these photographs can turn into a material that violent men use to threat their partners and can promote considering violence against women only as phyisical violence

Keywords:

Violence against women, feminist critique of visual culture, photography, image, awarenessraising activities,

PDF

___

Abisel, Nilgün. “Yeşilçam Filmlerinde Kadının Temsilinde Kadına Yönelik Şiddet,” Televizyon, Kadın ve Şiddet der. Nur Betül Çelik. (Ankara: Dünya Kitle İletişimi Araştırma Vakfı KİV Yayınları, 2000), 173-212.
Adaklı Aksop, Gülseren. “Reality Show’larda Kadına Yönelik Şiddet ve Kadın İmgesi,” Televizyon, Kadın ve Şiddet der. Nur Betül Çelik. (Ankara: Dünya Kitle İletişimi Araştırma Vakfı KİV Yayınları, 2000),111-135.
Akadlı Ergöçmen, Banu; Turkyılmaz, Ahmet Sinan ve Abbasoglu Özgören, Ayşe. “Coping Strategies for Violence against Women,” Ministiry of Family and Social Research on Domestic Violence Agaings Women in Turkey (Ankara: Republic of Turkey Policies, Hacettepe University Institute of Population Studies, 2015), 153-181. http://www.hips.hacettepe.edu.tr/eng/english_main_report.pdf
Akadlı Ergöçmen, Banu. “Institutional Application Process Regarding Violence against Women,” Research on Domestic Violence Policies, Hacettepe University http://www.hips.hacettepe.edu.tr/eng/english_main_report.pdf Institute of Population Studies, 2015), 209-233.
Antmen, Ahu. “ Görüntüye Kurban ..” Feminist Politika 15 (2012): 32-33.
Armutçu, Emel, “Aile içi şiddet takibi en güç suç,” Hürriyet e-Gazetesi, 12 Kasım 2005, http://www.hurriyet.com.tr/gundem/aile-ici- siddet-takibi-en-guc-suc-3511963
Aziz, Aysel vd. Medya, Şiddet ve Kadın. 1993 Yılında Türk Basınında Kadınlara Yönelik Şiddetin Yer Alış Biçimi (Ankara: T.C.Başbakanlık Kadın ve Sosyal Hizmetler Müsteşarlığı, Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü, 1994). ).
Alat, Zeynep. “News Coverage of Violence Against Women,” Feminist Media Studies 6, no. 3 (2006): 295-314.
Barthes, Roland. Çağdaş Söylenler, çev. Tahsin Yücel. (İstanbul: Hürriyet Vakfı Yayınları, 1990).
Bronstein, Carolyn. “No More Black and Blue, Women Against Violence Against Women and the Warner Communications Boycott, 1979,” Violence Against Women 14, no 4 (2008): 418-436.
Byerly, Carolyn M. ve Ross, Karen. Women and Media: A Critical Introduction (Oxford: Blackwell, 2006).
Çelenk, Sevilay; Timisi, Nilüfer. “Yerli Dramalarda Kadın Temsili ve Şiddet,” Televizyon, Kadın ve Şiddet der. Nur Betül Çelik. (Ankara: Dünya Kitle İletişimi Araştırma Vakfı KİV Yayınları, 2000), 23-64.
Çelenk, Sevilay. “Kadınların Medyada Temsili ve Etik Sorunlar,” Televizyon Haberciliğinde Etik ed. Bülent Çaplı ve Hakan Tuncel (Ankara, 2010), 229-236.
Dill, Karen E. vd. “Effects of Exposure to Sex-stereotyped Video Game Characters on Tolerance of Sexual Harassment,” Journal of Experimental Social Psychology, 44 (2008): 1402-1408.
Büker, Seçil ve Eziler Kıran, Ayşe. Televizyon Reklamlarında Kadına Yönelik Şiddet: Şiddetin Nesnesi Kadın (Ankara: Alan Yayıncılık, 1999).
Depeli, Gülsüm. “Direnen Fotoğraflar: Türkiye’de Toplumsal Belleğin İkonlaşmış İmgeleri,” Kültür ve İletişim, 34 (2014): 38-60.
Depeli, Gülsüm, “Dilimizdeki Dikenler,” 2016, https://viraverita.org/yazilar/dilimizdeki-dikenler
Dursun, Çiler. “Medya ve Cinsiyetçi Söylemi,” Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet ve Haber Medyası: Alternatif Bir Habercilik (Ankara: T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, 2008), 65-76.
Erdoğan, Eyüp, “Fotoğrafçı Aygün Babayeva’dan kadına şiddet temalı sergi,” 2016, http://www.neotempo.com/yasam/fotografci- aygun-babayevadan-kadina-siddet-temali-sergi
Erol, Devrim Deniz. “Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Türkiye Yazılı Basınında Şiddet Haberleri ve Haber Fotoğrafları,” Selçuk İletişim 8, no. 1 (2013): 192-211.
Fiske, John. İletişim Çalışmalarına Giriş, çev. Süleyman İrvan (Ankara: Bilim ve Sanat, 2003).
Free Magazine, “Öldürülen tüm kadınların anısına,” 20 Şubat 2015, http://www.freemagazine.com.tr/oldurulen-tumkadinlar-anisina/ Fugate, Michelle vd. “Barriers to Domestic Violence Help Seeking, Implications for Intervention,” Violence Against Women 11 no. 3 (2005): 290-310.
Gencel Bek, Mine. “Ataerkillik, Piyasa ve Mesleki Değerler: medyada Aile İçi Şiddetin Temsili ve Üretim Pratikleri,” Birkaç Arpa Boyu… 21. Yüzyıla Girerken Türkiye’de Feminist Çalışmalar der. Serpil Sancar İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları, 2011).
Giroux, Henry A. Disturbing Pleasures: Learning Popular Culture. (New York ve Londra: Routledge, 1994).
Görebildiklerim, “BENNU GEREDE ‘Aşk Töre(n)leri’,” 21 Kasım 2010, https://gorebildiklerim.wordpress.com/2010/11/12/bennu- gerede-“ask-torenleri-“/ Heisecke, Karin. Raising Awareness Of Violence Against Women: Article 13 Of The Istanbul Convention (Strasbourg: Council of Europe, 2014). https://rm.coe.int/168046e1f1
İK Magazin, “Toyota’nın Kadın Çalışanları Şiddeti Yüzlerine Yansıttı,” 02 Aralık 2016, http://www.ikmagazin.com/n- 1912- toyotanin-kadin-calisanlari-siddeti-yuzlerine-yansitti.html
İmançer, Dilek. “Psikanalitik Açıdan Fotoğrafik Görüntüde Toplumsal Cinsiyetin Sunumu,” Medya ve Kadın ed. Dilek İmançer (Ankara: Ebabil, 2006).
İnal, Ayşe. “Roland Barthes: Bir Avant-Garde Yazarı,” İletişim Araştırmaları 1, no. 1 (2003): 9-38.
İnegöl Kent Müzesi, “Kadına Şiddet’e Hayır Fotoğraf Sergisi ve Gösteri,” 05 Mayıs 2016, http://www.inegolkentmuzesi.gov.tr/Content/Upload/Resim/Buyuk/Kadina_siddete_Hayir_Fotograf_Sergisi_ve_Gosteri _146244101 3.JPG
London, J. “Images of Violence Against Women,” Victimology 2, no 3-4 (1977): 510-524. http://www.ncjrs.gov/App/publications/abstract.aspx?ID=46166
Martinez, Michel Angela ve Dundes Renteln, Alison “The Human Right to Photograph,” Images and Human Rights: Local and Global Perspectives ed. Alison Dundes Renteln ve Nancy Lipkin Stein (UK: Cambridge Scholar Publishing, 2017), 11-40.
MEDİZ. Medyada Cinsiyetçiliğe Son! (İstanbul: Çağın Matmaacılık, 2008).
Meyers, Marian. News Coverage of Violence Against Women, Engendering Blame (London and New Delhi: Sage, 1997).
Mullin, C. R., ve Linz, D. “Desensitization and Resensitization to Violence Against Women: Effects of Exposure to Sexually Violent Films on Judgments of Domestic Violence Victims,” Journal of Personality and Social Psychology 69, no 3 (1995): 449- 459.
Öztürk, Fundanur, “Kadına şiddet: Siyasetçilerin söylemleri sorunun parçası,” (İlknur Yüksel-Kaptanoğlu ile söyleşi), BBC e- Gazetesi, 09 Mart 2015, http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/03/150309_kadina_siddet_arastirma
Rakow, Lana F. ve Kranich Kimberlie. “Women as Sign in Television News,” Journal of Communication 41, no. 1 (1991): 8-23. Sabah Gazetesi, “8 Mart 8 Kadın Projesi Tanıtıldı,” 08 Mart 2013, https://www.sabah.com.tr/aktuel/2013/03/08/8-mart-8- kadin-projesi-tanitildi
Sauers, Jenna, “Violence Against Women Disguised as ‘Fashion’,” 6 Kasım 2012, Jezebel, https://jezebel.com/5916650/fashions- ongoing-violence-against-women/
Sen, Selma ve Bolsoy, Nursen. “Violence against women: prevalence and risk factors in Turkish sample,” BMC Women's Health 17, no: 100 (2017).
Sivil Toplum Geliştirme Merkezi, “Cizre Üniversiteliler Derneği – Kadına Yönelik Her Türlü Şiddete Hayır,” 19 Temmuz 2011, http://www.stgm.org.tr/tr/icerik/detay/cizre-universiteliler-dernegi-kadina-yonelik-her-turlusiddete-hayir
ten Boom, Annemarie ve Michielsens, Magda. “Illustrating Human Suffering: Women as Victims on the News,” Gender and Media ed. Nevena Dakovic, Deniz Derman ve Karen Ross (Ankara: A126 Publication, Mediation, 1996), 188-199.
Timisi, Nilüfer. Medyada Cinsiyetçilik (Ankara: T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü, 1997).
van Leeuwen, Theo, “Semiotics and Iconography,” Handbook of Visual Analysis ed. Theo van Leeuwen ve Carey Jewitt. (Londra: Sage, 2003), 92-118.
WHO, “Global and regional estimates of violence against women: prevalence and health effects of intimate partner violence and non- partner sexual violence,” 2013, http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/85239/9789241564625_eng.pdf;jsessionid=4CED9666BFD92 7874DF97D95105137 25?sequence=1
WHO, “Violence against women,” 2017, http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs239/en/ Wolf, Naomi. The Beauty Myth: How Images of Beauty Are Used Against Women (New York: Perennial, 2002).
Youtube, “ÜMİT KARALAR ‘Sheddeath Fotoğraf Sergisi’,” 6 Mart 2013, https://www.youtube.com/watch? v=TGw2aXomPN8
Wischhover, Cheryl, “Editors at 12 Magazine Defend Their ‘Beuty’ Editorial Featuring Brutally Injured Women,” Fashionista, 13 Haziran 2012, https://fashionista.com/2012/06/editors-at-12-magazine-defend-their-beautyeditorial-featuring-brutally- injured-women
Yüksel-Kaptanoğlu, İlknur ve Tarım, Ş. Armağan. “Introduction,” Research on Domestic Violence Agaings Women in Turkey (Ankara: Republic of Turkey Ministiry of Family and Social Policies, Hacettepe University Institute of Population Studies, 2015), 31-40. http://www.hips.hacettepe.edu.tr/eng/english_main_report.pdf
Yüksel-Kaptanoğlu, İlknur ve Çavlin, Alanur. “Prevalence of Violence Against Women,” Research on Domestic Violence Agaings Women in Turkey (Ankara: Republic of Turkey Ministiry of Family and Social Policies, Hacettepe University Institute of Population Studies, 2015), 83-125. http://www.hips.hacettepe.edu.tr/eng/english_main_report.pdf