Konya yöresinde sağmal süt sığırı (Montofon) işletmesinde karşılaşılan tırnak lezyonlarının değerlendirilmesi
Amaç: Bu çalışmada Konya Seydişehir ilçesinde sağmal birişletmede bulunan esmer (montofon) ırkı sürüdeki sığırlarıntırnak lezyonlarının değerlendirilmesi ve lezyonlu hayvanlarıntedavisi ile birlikte nedenlerin ortaya koyularak efektifsürü sağlığının devamlılığının sağlanması amaçlandı.Gereç ve Yöntem: Çalışma materyalini, Konya Seydişehirilçesinde sağmal bir işletmede bulunan 200 başlık esmerırkı bir sürüde, topallık şikayeti bulunan 80 inek oluşturdu.Topallayan hayvanların ayak yapıları ve tırnaklarının durumunukontrol etmek için tırnak muayene travayına alındı.Bütün hayvanların ortopedik tırnak kesimi yapıldı. Ortopediktırnak kesimi yapılan hayvanlarda boynuz ve canlı tırnaklezyonları ortaya çıkarıldı ve tedavileri yapıldı.Bulgular: Yapılan topallık muayenesi ve ortopedik tırnakkesimi sonrası 80 hayvanın 21 (%26.5) tanesinde tek ayakta,59 (%73.5) tanesinde ise birden fazla ayakta tırnak lezyonlarıtespit edildi. Tespit edilen tırnak lezyonlarının %61boynuz tırnak, % 39’u canlı tırnak lezyonu olduğu görüldü.Şiddetli tırnak lezyonu görülen 11 hayvan kesime sevk edildi,69 hayvana ise tedavi uygulandı.Öneri:. Sonuç olarak değerlendirilen işletmede ayak hastalıklarıinsidansı %40 olarak tespit edilmiştir. Tespit edilenlezyonların boynuz tırnak lezyonları oranı %61 olup bu oranınoldukça yüksek olduğu ve bu durumun ortadan kaldırılmasıiçin işletmenin yönetimsel bazda köklü değişiklere gitmesigerektiği, periyodik tırnak kesiminin ise uzman kişilertarafından senede 3 defa yapılması önerilmiştir.
Evaluation of encountered claw lesions in dairy farm (Brown Swiss) in Konya province
Aim: In this study, it was aimed to evaluate and detect the claw lesions of Brown Swiss breed in a dairy farm, which in Konya city Seydişehir town and to provide the continuity of effective herd health. Materials and Methods: Eighty lame Brown Swiss cattle which part of the two hundred herd were used as material. The lame cattle was placed in foot trimming crush to check the condition of the foot and claw structures. Orthopedic claw trimming were done to all lame cattle. After orthopedic claw trimming, the horn and corium lesions were detected and treated. Results: After lameness examination and orthopedic claw trimming, claw lesions were detected in one foot of 21 (26.5%) cattle, and more than one foot in 59 cattle (73.5%) . The detected lesion of 61% were horn lesions, and 39% were corium lesions. The eleven animals with severe claw lesions were referred for slaughtering and 69 animals were treated. Conclusion: The incidence of foot diseases was found 40% in the dairy farm. The detected horn lesion incidence was found 61% and it was very high. Therefore, in order to eliminate this situation, it has been suggested to the enterprise to go the radical changes on the management, and periodic claw trimming should done three times in a year by experienced persons.
___
- Alkan İ, Bakır B, Belge A, Gençcelep M, 1994. Sığır ayak hastalıklarında
lokal oksitetrasiklin uygulamaları. YYÜ Vet Fak
Derg, 5, 1-2, 23-28.
- Alkan İ, Boynukara B, Gençcelep M, 1993. Van ve yöresinde
sığır ayak hastalıklarının yayılışı, nedenleri ve sağaltımı
üzerine bir araştırma. YYÜ Vet Fak Derg, 4, 1-2, 87-95.
- Arıcan M, 2017. Sığır Cerrahi Atlası, Damla Ofset A.Ş. 1. Baskı,
Konya, Türkiye, 319-367.
- Atasoy N. 2003. Erzurum yöresinde süt sığırlarında görülen
ayak hastalıklarının insidansı ve bunların sağaltımı, YYÜ
Vet Fak Derg, 14, 1, 1-5.
- Canpolat İ, Bulut S, 2003. Elazığ ve çevresinde sığırlarda görülen
ayak hastalıklarının insidansı üzerine gözlemler. FÜ
Sağlık Bil Derg, 17, 3, 155-60.
- Clarkson MJ, 1993. A study of the epidemiology of bovine lameness.
The Jour of Britt.Cattle Vet Assoc, 1(4), 338-344.
- Çeçen G, Görgül OS, 2007. Bursa yöresindeki bir işletmede,
sağmal süt sığırı sürüsünde karşılaşılan topallıkların değerlendirilmesi.
Veteriner Cerrahi Dergisi, 13 (1), 5-10
- Demir P, Aral Y, Sarıözkan S, 2014. Kars ili süt sığırcılık işletmelerinin
sosyo-ekonomik yapısı ve üretim maliyetleri.
YYÜ Vet Fak Derg 25, 1, 1-6.
- Hoffman AC, Moore DA, Vanegas J, Wenz JR, 2012. Rationale
for a dairy herd lameness investigation strategy. Ag Animal
Health Spotlight Veterinary Medicine Extension. Washington
State University, 1- 9.
- İzci C, 2018. Sığırlarda ayak hastalıkları ve topallık Kontrolü.
Selçuk Üniversitesi Basım evi, 1. baskı, Konya, Türkiye,
1-83, 196-271.
- İzci C, Erol M, Gökşahin E, 2018. Boynuz ve canlı tırnak lezyonu
(BCTL) bulunan süt sığırlarında ökçe yastığının ultrasonografik
olarak değerlendirilmesi. Eurasian J Vet Sci,
34, 2, 109-116.
- Kesin E, Durmuş AS, 2016. Gaziantep ve yöresinde gözlenen
sığır ayak hastalıklarının insidansı ve tedavileri üzerine
gözlemler. FÜ Sağ Bil Vet Derg, 30, 3, 181 – 186.
- Mohamadnia AR, Kheiri S, Aliabadi H, Mohamaddoust M, Kabiri
J, 2007. Study on distribution of dairy cattle hoof lesions
its relation to locomotion scoring. IJVS, 2, 2, 22-30.
- Neveux S, Weary DM, Rushen J, von Keyserlingk MAG de Passille
AM, 2006. Hoof discomfort changes how dairy cattle
distribute their body weight. J Dairy Sci, 89, 2503–2509.
- Özcan S, Pamuk K, 2009. Afyonkarahisar ve çevresinde sığır
ayak hastalıklarının insidansı. Kocatepe Vet J, 2, 2, 15-19.
- Sağlıyan A, Ünsaldı E, 2002. Tunceli ve yöresindeki sığırlarda
karşılaşılan ayak hastalıkları insidansı üzerine gözlemler.
FÜ Sağl Bil Derg, 16,1, 47-56.
- Salcı H, 2015. Sığırlarda Ayak hastalıklarının radyolojik ve
biyomekanik ilişkilendirilmesi: 13 olguluk bir ön çalışma,
Uludağ Üniv J Fac Vet Med, 34, 1-2, 89- 93.
- Smits MCJ, Frankena K, Metz JHM, Noordhuizen JPTM, 1992.
Prevalance of digital d isorders in zero grazing dairy cows.
Livestock Production Science, 32, 3, 231-244.
- Şındak N, Keskin O, Selçukbiricik H, Sertkaya H, 2003. Şanlıurfa
ve yöresinde sığır ayak hastalıklarının prevalansı. YYÜ
Vet Fak Derg, 14, 1, 14-18.
- Trahter WP, Morris RS, 1991. A cause study of lameness in
three dairy herds. New Zeland Vet J, 39, 88-96.
- Yavru N, İzci C, 1988. Konya bölgesinde sığır topallıklarına
neden olan ekstremite hastalıklarının sınıflandırılması ve
bu hastalıkların tanısında radyolojinin önemi. Doğa Vet
Hay Derg, 13, 3, 283-293.
- Yavru N, Koç Y, Elma E, Erer H, Özkan K, İzci C, Kaya Z,1992.
Konya bölgesinde sığır topallıklarına neden olan ayak hastalıkları
üzerine radyolojik ve histopatolajik incelemeler.
SÜ Vet Fak Derg, 8, 1, 3-8.
- Yurdakul İ, Özdemir S, 2012. Sığır ayak hastalıklarında antibiyotiklerin
kullanımı, Atatürk Üniversitesi Vet Bil Derg, 7,
2, 147-153.
- Yurdakul İ, Şen İ. 2018. Sivas ve yöresinde sığır ayak hastalıkları
prevalansının belirlenmesi. Harran Üniversitesi Vet
Fak Derg, 7, 1, 51-55.
- Yurdakul İ, 2018. Sivas bölgesi koyunlarında ayak hastalıkları
prevelansının araştırılması. Atatürk Üniversitesi Vet Bil
Derg, 13, 3, 77-83.
- Yücel R, 1982 İstanbul ve Tekirdağ bölgesindeki sığırlarda
görülen ayak hastalıklarının toplu değerlendirmesi. İÜ Vet
Fak Derg, 8, 1, 47-61.