Problem Durumu: Okullarda öğrencilerin sorunsuz ve eksiksiz biçimde eğitim öğretim faaliyetlerden yararlanabilmeleri için disiplin kurallarına ihtiyaç duyulması kaçınılmazdır. Türkiye"de öğrencilerin okullarda uymaları gereken disiplin kuralları, her eğitim basamağına özel olarak hazırlanan yönetmelikle düzenlenmektedir. Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği"nde yer alan disipline ilişkin kurallar, kınama, kısa süreli uzaklaştırma, okul değiştirme ya da örgün eğitim kurumları dışına çıkarma şeklide cezalar öngörmektedir. Disiplini bozucu eylemin karşılığında hangi cezanın öngörüldüğü, yönetmelikte tek tek sayılmakla birlikte, öngörülemeyen fiiller için de benzer eylemlerde bulunanlara uygun disiplin cezası uygulanacağı yönetmelikte düzenlenmiştir. Öte yandan, çeşitli ulusal veya uluslararası hukuki düzenlemelerle (Anayasa, ilgili Kanunlar, Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme gibi), çocuklara temel hak ve özgürlükler tanınmıştır. 18 yaşını doldurmamış öğrenciler de ilgili hükümler sayesinde temel hak ve özgürlüklere sahiptir. Bunlardan birisi düşünce ve ifade özgürlüğüdür. Ancak söz konusu özgürlük mutlak değildir; çeşitli sınırlar dahilinde kullanılabilir. Fakat çocukların/öğrencilerin okullarda düşünce ve ifade özgürlüğüne sahip olup olmadıkları ve bu özgürlüğün sınırlarının ne olduğu öğretide tartışmalıdır. Bu tartışmalar, sadece farklı ülkelerin Anayasa, kanun gibi hukuki metinleriyle değil, çeşitli yargı kararlarıyla da (Tinker v. Des Moines Independent Community School District ve Texas v. Johanson gibi) şekillenmektedir. Bununla birlikte Türkiye"de çocukların/öğrencilerin düşünce ve ifade özgürlüğü konusu, toplumsal gelişmeler ışığında ele alınması gereken önemli bir konudur. Türkiye"de çocukların/öğrencilerin düşünce ve ifade özgürlüğüne ilişkin özel düzenlemeler bulunmamakta, söz konusu özgürlüğün kapsamı ve sınırları Anayasa ve ilgili kanun gibi genel düzenlemelerle yapılmaktadır. Öte yandan bahsi geçen özgürlükten çocukların/öğrencilerin hangi sınırlar dahilinde yararlanabileceğini yorumlayan Türk mahkeme kararlarına rastlamak güçtür. Çünkü disiplin düzenleme ve uygulamalarından doğan davalarda çocukların/öğrencilerin sahip oldukları temel hak ve özgürlükler ve sınırları konusunda özgürlükçü değerlendirmeler nadirdir. Bu tür yorumlar için, söz konusu temel hakların ve özgürlüklerin süjesi konumunda olan öğrencilerin konuyla ilgili görüşlerine yer verilmesinin kanun koyucuları, hukuki düzenlemeyi uygulayıcı konumunda olan eğitim yöneticileri ve öğretmenleri ve son olarak uyuşmazlıkları çözen yargıçları olumlu etkileyebileceğine inanılmaktadır. Böylelikle, bu çalışmanın problemini, disiplin düzenleme ve uygulamalarının öğrencilerin düşünce ve ifade özgürlüğüne etkisinin, öğrenci görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi oluşturmaktadır. Araştırmanın Amacı: Orta öğretim okullarında okuyan öğrencilerin disiplin düzenleme ve uygulamaları bağlamında, düşünce ve ifade özgürlüğünü nasıl değerlendirdiklerini saptamaktır. Araştırmanın Yöntemi: Araştırma, olgubilim deseninde tasarlanmış ve yürütülmüş bir nitel araştırmadır. Araştırmanın çalışma grubu, maksimum çeşitlilik örneklemesi tekniği doğrultusunda, Ankara ili merkez ilçelerindeki genel kamu ve özel ortaöğretim kurumlarında bulunan tüm öğrencilerden, araştırmaya katılmaya gönüllü 15 öğrenciden oluşmuştur. Çalışma grubunda bulunan 15 öğrenciyle yarı yapılandırılmış görüşme formları doğrultusunda yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Görüşme formları, Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği ile ilgili literatür bir arada ele alınarak oluşturulmuştur. Yazılı metin haline getirilen görüşmeler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir Çözümleme kategorileri (temalar), araştırmanın amacına paralel olarak, ortaöğretim kurumlarında öğrencilerle ilgili disiplin düzenleme ve uygulamalarının, "Düşünce ve İfade Özgürlüğü" boyutunda değerlendirilmesi olarak alınmıştır. Alt kategoriler analizler sırasında tümevarım yöntemiyle belirlenmiştir Araştırmanın Bulguları: Öğrencilerin düşünce ve ifade özgürlüğüne ilişkin görüşleri, "söz söyleme" ve "katılım" kategorilerinde toplanmıştır. Öğrencilerin okulda eğitsel amaçlarla, pankart asılması, broşür, bildiri dağıtılması; gazete veya dergi çıkartılması, arma, kol bandı vs. takılması hakkındaki görüşleri, "evet", "şartlı evet" ve "hayır" kategorilerinde incelenmiştir. Sayılan eylemlerin siyasal amaçlarla yapılmasına ilişkin görüşleri, "evet" ve "hayır" kategorilerinde ele alınmıştır. Son olarak, bu eylemleri yaptığı için öğrenciye kısa süreli uzaklaştırma, tasdikname ile uzaklaştırma veya örgün eğitim dışına çıkarma cezası verilmesine ilişkin öğrencilerin görüşleri, "cezayı işlevsiz bulma" ve "hem işlevsiz hem işlevsel bulma" kategorilerinde incelenmiştir.Eurasi Araştırmanın Sonuçları ve Öneriler: Araştırmaya katılan öğrencilerin düşünce ve ifade özgürlüğünü kavramsal olarak bildikleri ve çoğunlukla söz söyleme hakkı olarak algıladıkları söylenebilir. Öğrencilerin okulda eğitsel amaçlarla pankart asmalarını, broşür, bildiri dağıtmalarını, gazete veya dergi çıkartmalarını, arma, kol bandı vs. takmalarını, katılımcıların çoğunlukla düşünce ve ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirdikleri belirlenmiştir. Ancak sayılan eylemlerin siyasal amaçlarla yapılmasını yaş küçüklüğü, tartışma/çatışmaya yol açması, suç/yasak oluşturması, görüşlerin farklı olması, okulun amaçlarının dışına çıkılması, gruplaşma gerekçeleriyle bahsedilen özgürlük kapsamında değerlendirmedikleri sonucuna ulaşılmıştır. Son olarak, söz konusu eylemleri yapmaları nedeniyle öğrencilerin çeşitli disiplin cezalarını almalarını, katılımcılar çoğunlukla işlevsiz bulmuşlardır. Verilen cezaların ağır olması nedeniyle öğrenciler cezanın amacına ulaşmayacağını ve kınama, uyarma gibi daha hafif cezalar verilmesinin uygun olacağını ifade etmişlerdir. Bu sonuçlar doğrultusunda, disiplin kurallarının öğrencinin yaşına ve olgunluk düzeyine uygun, açık ve anlaşılır olması gerektiği önerilebilir. Disiplin kurallarının öğrencinin te

Problem Statement: Disciplinary rules are necessary for students to benefit from education and training activities without any problems or shortcomings in the school environment. Governed by regulation in Turkey, these rules prescribe such penalties as reprimand, short-term suspension, changing of schools, or exclusion from formal education institutions. Conversely, various national and international legal arrangements define children"s fundamental rights and freedoms. Students below the age of 18 are also entitled to fundamental rights and freedoms by reason of such legal arrangements. One of these arrangements recognises the freedom of thought and expression. The children's/students' freedom of thought and expression within the school environment, as well as the limitations thereof, are of a disputed nature. In light of such disputes, the problem addressed by the present study concerns the evaluation of the effects of disciplinary regulations and practices on students" freedom of thought and expression in line with students" own opinions. Purpose of Study: The present study aims to identify how secondary school students consider the freedom of thought and expression within the context of disciplinary regulations and practices. Methods: The study is a qualitative study designed and implemented in a phenomenological pattern. The sample of the study was composed, in line with the maximum diversity sampling technique, of 15 students from amongst all students enrolled at general public and private secondary education institutions located in the central districts of the province of Ankara. Fifteen students were interviewed face-to-face in accordance with the semi-structured interview form. The interviews were recorded on paper and made subject to content analysis. The analysis categories (themes) were defined, in parallel with the objective of the study, as the evaluation of disciplinary regulations and practices applied to students in secondary schools within the dimension of the "Freedom of Thought and Expression". The subcategories were identified with the inductive method during the analyses. Findings and Results: The opinions of students on the freedom of thought and expression were collected in the categories of "speech" and "participation". The opinions of students on such practices as hanging banners, distributing brochures and leaflets, printing newspapers or magazines, or wearing pins and armbands, etc. for educational purposes in schools were assessed in the categories of "yes", "conditional yes", and "no". Their opinions concerning the conduct of such practices for political purposes were addressed in the categories of "yes" and "no". Finally, the opinions of students on the imposition of short-term suspension, expulsion, or exclusion from formal education institutions on students for such practices were assessed in the categories of "consider the penalty dysfunctional" and "consider the penalty both functional and dysfunctional". The students taking part in the study have a conceptual knowledge of the freedom in question and a perception of the same as the right to speak. The study concluded that students mostly included the practices of hanging banners, distributing brochures and leaflets, printing newspapers or magazines, or wearing pins or armbands, etc., for educational purposes in the scope of the freedom of thought and expression, but excluded the conduct of the same practices for political purposes from the scope of said freedom. Finally, the majority of participants found the imposition of disciplinary penalties on students for the conduct of such practices as dysfunctional. Conclusions and Recommendations: In line with these results, it may be suggested that disciplinary rules be consistent with the age and maturity of students. Furthermore, objectivity and compliance with international norms and democratic society in the limitations concerning the freedom of thought and expression are of great significance.