Pınar BULUZ, Nuri BAŞPINAR, Pınar PEKER AKALIN, Selçuk PEKKAYA

Ratlarda diyete eklenen borun kan bakır ve seruloplazmin düzeylerine etkileri

Bu çalışmada; diyete eklenen borun plazma bakır ve seruloplazmin düzeylerine etkileri araştırıldı. Çalışmada 8 haftalık 200-250 g canlı ağırlıkta erişkin, 36 adet erkek Spraque-Dawley ırkı rat kullanıldı. Ratlar 22±3ºC de 12:12 saat aydınlık-karanlık siklusunda tutularak standart rat yemi ve su ile ad libitum beslendi. Ratlar kontrol, deneme 1 (D1), deneme 2 (D2) olmak üzere 12’şerli 3 gruba ayrıldı. Standart rat yemi öğütüldü; D1 grubuna 50 ppm, D2 grubuna 100 ppm bor olacak şekilde sodyumtetraborax ilave edilip karıştırıldı ve tekrar pellet haline getirildi. Üç aylık deneme süresince 3 haftada bir ratların canlı ağırlıkları tartılıp kuyruk venasından heparinli polietilen tüplere alınan kan örneklerinde plazma seruloplazmin ve bakır analizleri yapıldı. Çalışmada kontrol ve deneme grupları plazma bakır konsantrasyonlarının zamanla değiştiği (P<0,001), ancak gruplar arası farkın önemsiz (p>0,05) olduğu belirlendi. Örnekleme zamanına göre seruloplazmin düzeylerindeki değişimler, bakır düzeylerindeki değişimlerle paralellik göstermekle birlikte deneme grupları plazma seruloplazmin düzeyleri kontrole göre daha düşük olup, gruplar arası fark önemli (P<0,05) bulundu. Sonuç olarak; borun plazma bakır düzeylerini etkilemeksizin seruloplazmin düzeylerini düşürdüğü; bu sebeple borun, seruloplazmin sentezini azaltarak ya da seruloplazminin yapısına bakırın bağlanmasını engelleyerek etkili olabileceği sonucuna varıldı.

Anahtar Kelimeler:

Bor, Seruloplazmin, Bakır

PDF

___

1. Aouffen M, Paquin J, De Grandpre E, Nadeau R, Mateescu MA, (2001). Deglycosylated ceruloplasmin maintains its enzymatic, antioxidant, cardioprotective, and neuroprotective properties. Biochem Cell Biol. 79: 489- 497.
2. Armstrong TA, Spears JW, Crenshaw TD, Nielsen FH, (2000). Boron supplementation of a semipurified diet for weanling pigs improves feed efficiency and bone strength characteristics and alters plasma lipid metabolites. J Nutr. 139: 2575- 2581.
3. Bolanos L, Lukaszewski K, Bonilla I, Blevins D, (2004). Why Boron? Plant Physiol and Biochem. 42: 907- 912. 4. Bremmer I, (1979). The toxicity of cadmiyum, zinc and molybdenum and their effects on copper metabolism. Pro Nutr Soc. 38: 325.
5. Burukoğlu D, Bayçu C, (2009). Borun şıçan testis dokusuna etkisi. Anadolu University Journal of Science and Technology. 10: 145-150.
6. Chan S, Gerson B, Subramaniam S, (1998). The role of copper, molybdenum, selenium, and zinc in nutrition and health. Clin Lab Med. 18: 673-85.
7. Colombo JP, Richterich R, (1964) Zur bestimmung des caeruloplasmin im plasma. Schweiz Med Wschr. 94:715-720.
8. Dupre JN, Keenan MJ, Hegsted M, Brudevold AM, (1994). Effects of dietary boron in rats fed a vitamin D deficient diet. Env Health Perspect. 102: 55–58.
9. Fleming RE, Whitman IP, Gitlin JD, (1991). Induction of ceruloplasmin gene expression in rat lung during inflammation and hyperoxida. Am J Physiol. 260: 68-74.
10. Fox PL, Mukhopadhyay C, Ehrenwald E, (1995). Structure, oxidant activity and cardiovascular mechanisms of human ceruloplasmin. Life Sci. 56: 1749-58.
11. Gitlin JD, (1988). Transcriptional regulation of ceruloplasmin gene expression during inflammation. J Biol Chem. 263: 6281-6287.
12. Heindel JJ, Price CJ, Field EA, Marr MC, Myers CB, Morrissey RE, Schwetz BA, (1992). Developmental toxicity of boric acid in mice and rats. Fund Appl Toxicol. 18: 266-277.
13. Huel G, Yazbeck C, Burnel D, Missy P, Kloppmann W, (2004). Envronmental Boron Exposure and Activity of δ- Aminolevülinic Acid Dehydratase (ALA-D) in a Newborn Population. Toxicol Sci. 80: 304-309.
14. Hunt CD, (1998). Regulation of enzymatic activity: one possible role of dietary bor in higher animals and humans. Biol Trace Elem Res. 66: 205-225.
15. Hunt CD, Herbel JL, (1992). Boron affects energy metabolism in the streptozotocin-injected, vitamin D3-deprived rat. Magnesium Trace Elem. 10: 374–386.
16. Hunt CD, Nielsen FH, (1981). Interaction between bor and cholecalciferol in the chick. McHowell J, Gawthorne JH, White CL. eds. Trace Elements in Man and Animals. Australian Academy of Science, Canberra, Australia p. 597–600.
17. Kucukkurt I, Akbel E, Karabag F, Ince S, (2013). The effects of dietary boron compounds in supplemented diet on hormonal activity and some biochemical parameters in rats. Toxicol Ind Health. 31: 255-260.
18. McPearson RA, (1996). Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Method Henry JB. eds. Philadelphia: W.B. Saunders Company. p. 237- 257.
19. Meacham SL, Taper LJ, Volpe SL, (1994). Effects of boron supplementation on bone mineral density and dietary, blood, and urinary calcium, phosphorus, magnesium, and bor in female athletes. Environ Health Perspect. 7: 79-82.
20. Meyer LA, Durley AP, Prohaska JR, Harris ZL, (2001). Copper transport and metabolism are normal in aceruloplasminemic mice. J Biol Chem. 39: 36857-36861.
21. Milne DB, Burtis CA, Ashhwood ER, (1999). Trace Elements. In: Environ Health Perspect. Tietz Textbook of Clinical Chemistry, 3rd ed. Philadelphia: WB Saunders. p. 1029 -1055.
22. Nacar A, Yasin Selçuk Y, Okuyan HM, Sefil NK, Deligönül E, Nacar E, (2014). Borik asit uygulamasının sıçan böbrek ve testis dokusunda oluşturduğu hasara karşı Omega-3 yağ asitlerinin koruyucu etkisinin histopatolojik olarak incelenmesi. Dicle Tıp Dergisi. 41: 385-390
23. Nielsen FH, Hunt CD, Mullen LM, (1987). Effect of dietary boron on mineral, estrogen, and testosterone metabolism in postmenopausal women. FASEB J. 1: 394- 397.
24. Nielsen FH, (1992). Biochemical and physiological consequences of boron deprivation in humans. North Dakota International Symposium on Health Effects of Boron and Its Compounds, University of California, Irvine, California. pp: 9-63.
25. Nielsen FH, (1994). Biochemical and physiologic consequences of boron deprivation in humans. Environ Health Perspect. 102: 59- 63.
26. Prohaska JR, (2011). Impact of Copper Limitation on Expression and Function of Multicopper oxidases (Ferroxidases). Adv Nutr. 2: 89-95.
27. Weir RJ Jr, Fisher RS, (1972). Toxicologic studies on borax and boric acid. Toxicol Appl Pharmacol. 23: 351-364.
28. Yorbik Ö, (1999). Otistik bozukluğu olan çocuklarda antioksidan enzimlerin ve bunlarla ilgili eser elementlerin araştırılması. Uzmanlık tezi. Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Ankara.