İmar Hukuku ve Şehircilik İlkeleri

Türkiye'de son dönemde hızla gelişmeye başlayan imar hukuku içinde "Şehircilik İlkeleri" ön plana çıkmaktadır. Son zamanlarda iyice etkisini gösteren bu durum anonim bir ilkeler ve esaslar birliği oluşturmaya başarmıştır. Buna karşın imar mevzuatı kapsamında şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarının tanımlanması açıkça, kesin ve yeterli olarak belirlenmemiştir. Bu duruma kılavuz olacak kavramsal ilke ve esasların şehircilik, şehir ve bölge planlama açısından bilimsel bir gözle belirlenmesi önemlidir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasasından doğan “planlama” görevi kapsamında yetkilendirdiği idareler ile bayındırlık, imar ve 'mekânsal planlama' faaliyetlerini yürütürler. Bu görevi imar mevzuatı içinde; başta 3194 sayılı İmar Kanunu olmak üzere bağlı ve ilgili birçok yasa ve yönetmelikle yerine getirirler. Plan ve projelerdeki düzenlemeler, hukuk kuralları içinde ancak etik değerlere uygun, köklü şehircilik bilgisinden gelen evrensel ilkelere uyularak yapılabilmektedir. İmar Planı ve projelerine iptal davası açılması halinde, Mahkemeler; dava konusu edilen imar planını/değişikliğini genellikle bilirkişi incelemeleri ile tespit edilen şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına uygun olup olmadığına göre hukuki açıdan değerlendirmektedir. Buna karşın imar mevzuatı kapsamında şehircilik ilkeleri ve planlama esasları açık ve net olarak tanımlanmamıştır. Bu amaçla genelden özel planlama türlerine kadar şehircilik ilkeleri, hukuki yönleriyle özünden ele alınarak genellikleri sıralanmaya, sınıflandırılmaya, özetlenmeye çalışılacaktır.

Zoning Law and Urban Planning Principles

"Urban Planning Principles" come to the forefront in the zoning law, which has been developing rapidly in Turkey in the recent period. This situation, which has recently become more influential, has succeeded in creating an anonymous union of principles and principles. However, the definition of the principles of urbanism and planning principles within the scope of zoning legislation is not clearly, precisely and adequately defined. It is important to determine the conceptual principles and principles that will guide this situation from a scientific point of view in terms of urbanism, city and regional planning. Within the scope of the "planning" duty arising from the Constitution of the Republic of Turkey, public works, zoning and "spatial planning" activities are carried out by the administrations authorized by it. They fulfill this duty within the zoning legislation; primarily the Zoning Law No. 3194 and many related and related laws and regulations. Regulations in plans and projects can only be made within the rules of law, in accordance with ethical values and universal principles derived from deep-rooted urban planning knowledge. In the event that a lawsuit is filed for the annulment of zoning plans and projects, the courts evaluate the zoning plan/amendment subject to the lawsuit from a legal perspective according to whether it complies with the principles of urbanism and planning principles determined by expert examinations. However, urban planning principles and planning principles are not clearly defined in the zoning legislation. For this purpose, the principles of urbanism, from general to special planning types, will be discussed from their legal aspects and their generalities will be listed, classified and summarized.

___

  • İlgezdi A. R., Sönmez, E. ve Güçlü, C. (2022). İmar Planları ve Davaları (2. Baskı). Seçkin Yayınları.