Ece KUNDAK, Hürriyet AKDAŞ, Gencay SARIIŞIK

FARKLI KALINLIKTAKİ BAZI DOĞAL TAŞLARIN KOPMA ENERJİSİ VE ÇARPMA DAYANIMININ BELİRLENMESİ

Türkiye’deki doğal taş kullanımının %57’si inşaat sektöründe bulunmakta ve inşaat sektöründeki kullanımın %36,5’ini yer döşemesi oluşturmaktadır. Özellikle zemin döşemesi olarak kullanılan doğal taşlar, taşınan bir malzemenin üzerine düşürülmesi ya da üzerinde başka bir malzemenin kırılmaya çalışılması nedeniyle darbe yüklemesine maruz kalmaktadır. Bu çalışmada doğal taşların kopma enerjisi ve çarpma dayanımı TS EN 14158-Doğal Taş Deney Metotları-Kopma Enerjisi Tayini Deneyi kullanılarak hesaplanmıştır. Bu deney, doğal taş numuneleri kırılana kadar bir çelik bilyenin tekrarlı serbest düşürülmesi prensibiyle gerçekleştirilmektedir. Deneylerde, Standartta tariflenen deney prosedürüne bağlı kalınmış ancak, numune kalınlığın etkisinin değerlendirilebilmesi için, numune boyutu olarak 20x20x3 cm, 20x20x2 cm ve 20x20x1 cm boyutlu doğal taş numuneler kullanılmıştır. Ayrıca mineral tane boyunun etkisinin değerlendirilebilmesi için farklı mineral tane boyuna sahip metamorfik kökenli 3 farklı gerçek mermer kullanılmıştır. Mermerlerin kimyasal, mineralojik-petrografik ve fiziko-mekanik özellikleri belirlenmiş, bu özelliklerin mermerlerin kopma enerjisi ve çarpma dayanımı sonuçlarına etkileri incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Kopma enerjisi, Çarpma dayanımı, Doğal taş, TS EN 14158

DETERMINATION OF RUPTURE ENERGY AND IMPACT STRENGTH OF SOME NATURAL STONES IN DIFFERENT THICKNESS

PDF

___

Çonkar, K., Özdemir, Ş., Karaca, Y., Saylı, H., Kandemir, T. (2010). Mermer sektörü rekabet analizi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, 4, 10.
Koçu, N., Dereli, M. (2003). Mermerlerin günümüz mimarisinde kaplama (duvar-döşeme) elemanı olarak kullanılması ve uygulama sorunları, Türkiye 4. Mermer Sempozyumunda Sunulmuş Bildiri, Afyonkarahisar.
Kundak, E. (2016). Gerçek Mermerlerin Farklı Ortam Koşullarında Kopma Enerjisi ve Çarpma Dayanımının Belirlenmesi (Doktora Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Onargan, T., Köse, H., Deliormanlı, A.H. (2011). Mermer, Başak Matbaacılık. TMMOB Maden Mühendisleri Odası.
Öztank, N., Türkmen, F. (2001). Mermer-kireçtaşı ve konglomeraların yapılarda kullanımını denetleyen parametreler, Türkiye 3. Mermer Sempozyumunda Sunulmuş Bildiri, Afyonkarahisar.
Sarıışık, G. (2012). Determining performance of marble finished products on their usage areas by a new impact-resistance test method, Journal of Testing and Evaluation, 40-5, 1-7. doi: https://doi.org/10.1520/JTE104352
Sarıışık, G., Kundak, E., Akdaş, H., Özkan, E. (2012). Mermer plakalarda çarpma dayanımı deneyi ve sınıflandırılması, 8. Mermer ve Doğal Taş Kongresinde Sunulmuş Bildiri, Afyonkarahisar.
Sarıışık, G., Özkan, E., Kundak, E., Akdaş, H. (2016). Classification of parameters affecting impact resistance of natural stones, Journal of Testing and Evaluation, 44-4, 1650-1660. doi: https://doi.org/10.1520/JTE20140276
TS EN 14158, (2004). Doğal Taş Deney Metotları–Kopma Enerjisinin Tayini.
TS EN 15309, (2008). Atıkların ve toprağın nitelendirilmesi – X Işını Floresans Yöntemi Kullanılarak Elementel Bileşimin Tayini.
TS EN 196-1, (2016). Çimento Deney Metotları – Bölüm 1: Dayanım Tayini.