HALİT ZİYA UŞAKLIGİL’İN ROMANLARINDA FİZYOLOJİ-PSİKOLOJİ İLİŞKİSİ

Türk edebiyatında nesrin hemen her alanında eser vermiş olan Halit Ziya Uşaklıgil’in, dördünü İzmir’de dördünü İstanbul’da yayımladığı romanlarında realist ve natüralist yazarların etkisinde kaldığı görülmektedir. Halit Ziya’ya göre romanın önemli unsurlarından biri olan karakterler, ayrıntılı bir biçimde tasvir edilmeli ve bu yapılırken fizyoloji-psikoloji uyumuna da dikkat edilmelidir. Kadın karakterlerin daha ayrıntılı ve daha canlı çizildiği romanlarında bu uyum kendini gösterir. Determinizm ilkesini takip eden yazar, karakterlerini kıyafet-beden-psikoloji uyumu içinde objektif metotlarla başarılı bir şekilde okuyucularına sunmuştur. Bu makalede yazarın romanlarından yola çıkılarak insan fizyolojisi ile psikolojisi arasındaki bağlantının örnekleriyle açıklanması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Roman, kıyafet, fizyoloji, psikoloji, uyum

THE PHYSIOLOGY-PSYCHOLOGY RELATION IN HALİT ZİYA UŞAKLIGİL’S NOVELS

It is apparent that Halit Ziya Uşaklıgil, who has many Works in almost every realm of prose in Turkish literature, was influenced by the realist and the naturalist authors in his novels, four of which were published in Izmir, and four in İstanbul. According to Uşaklıgil, characters, one of the most important elements of a novel, should be described in details, and in doing so, physiology-psychology harmony should also be paid attention. In his novels, in which female characters are emphasized in details and vividly, that harmony becomes more apparent. Following the underpinnings and principles of determinism, Uşaklıgil has a very successful, objective style of presenting his characters to his readers along with a fine harmony of appearence-body-psychology. This article is aimed at illustrating the relationship between human physiology, considering the novels of the author.

Keywords:

Novel, appearence, physiology, psychology, harmony,

PDF

___

HUYUGÜZEL, Ö. Faruk (1995), Halit Ziya Uşaklıgil (Hayatı, Sanatı, Eserlerinden Seçmeler), İstanbul: MEB Yay. ______________ (2004), İzmir’de Edebiyat ve Fikir Hareketleri Üzerine Araştırmalar, İzmir: İzmir Büyükşehir Belediyesi Kültür Yay. KERMAN, Zeynep (1995), Halit Ziya Uşaklıgil’in Romanlarında Batılı Yaşayış Tarzı ile İlgili Unsurlar, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yay. MORAN, Berna (1983), Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış (Ahmet Mithat’tan Ahmet Hamdi Tanpınar’a), İstanbul: İletişim Yay. ÖNERTOY, Olcay (1995), Halit Ziya Uşaklıgil Romancılığı ve Romanımızdaki Yeri, Ankara: Kültür Bakanlığı Yay. TEKİN, Mehmet (2002), Roman Sanatı, İstanbul: Ötüken Yayınevi TÜRKEŞ, Ömer, www.pandora.com.tr UŞAKLIGİL, Halit Ziya (1998), Hikâye, İstanbul: YKY ______________ (2006), Sefile, İstanbul: Özgür Yay. ______________ (2006), Nemide, İstanbul: Özgür Yay. ______________ (1984), Ferdi ve Şürekâsı, İstanbul: İnkılâp ve Aka Kitabevleri ______________ (2003), Mai ve Siyah, İstanbul: Özgür Yay. ______________ (1978), Aşk-ı Memnû, İstanbul: İnkılâp Kitabevi ______________ (2006), Kırık Hayatlar, İstanbul: Özgür Yay. ______________ (1990), Nesl-i Âhir (Son Kuşak), İstanbul: İnkılâp Kitabevi