Orhan ALDANMAZ

İnsan unuru ışığında kişisel özerklik ve yerellik ilkesi

Bu çalışma, modern sonrası çağımızın sosyal, siyasal ve kültürel yaşa-mının temel ilkeleri olarak kabul edilen insan onuru, bireysel veya grup özerkliği ve yerindelik ilkesi kavramları arasındaki ilişkiyi incelemektedir. Bu konuda yazmanın temel sebebi, bu üç kavram arasında potansiyel bir gerilimin varlığıdır; çünkü onlar rekabet halindeki çıkarları, farklı türdeki özgürlükleri ve hakları temsil edebilirler. Bu olgu, kendisini farklı bölgesel ve uluslararası toplumlar ve bireyler arasındaki siyasal ve sosyal yaşam ça-tışmalarında belli etmektedir. Bunun yanında, bu kavramlar, statik değildir-ler ve ebedi olarak tanımlanmamışlardır. Onlar çok sayıda açıklığa kavuştu-rulmasını gerektiren içsel gerilim ve doğalarından gelen çelişkiler de içer-mektedirler. Şu sonuç çıkarılabilir ki, insan onuru, özerklik ve yerindenlik ilkesi birbirine yakın durmaktadırlar, fakat onlar arasında bir potansiyel geri-lim de mevcuttur. Bununla beraber, hepsi birlikte, bütün medeni toplum üyeleri için insan onuruna uygun bir sosyal yaşamı mümkün kılmaktadırlar. Onlar onurlu bir yaşamı, bireylerin ve grupların çeşitli özgür davranışları arasındaki adaleti temin etmektedirler ve düşünülebilecek herhangi bir cami-anın birlik ve beraberliğinin ön şartı olan çok çeşitli özgürlük alanları arasın-da bir denge oluşturmaktadırlar.

Individual autonomy and the principle of subsidiarity in light of the human dignty

This work examins the relationship between concepts of human dignity, individual or group autonomy and the principle of subsidiarity which can be regarded as the main principles of social, political and cultural life in our post modern age. The main reason for writing on this subject is that there is a potential tension between these three conceptions, because they may represent competing interests, various kinds of freedoms or liberties and rights. This is evident in conflicts between the different regional and international communities and individuals in political and social life. Beside that, these concepts are not static and not prcisely defined for ever. They contain also many internal tensions and inherent contradictions that need to be clarified. It can be concluded that the human dignity, autonomy and subsidiarity stay close to each other, but there is a potential tension between them, as well. Nevertheless, they all together make a social life according to human dignity for all members of civil society possible. They provide for a dignified life, for the eqilibrum between different free behaviour of individuals and groups, and create a balance between many kinds of realm of freedoms which are the preconditions for the integrity of any conceivable community.

PDF

___

Aldanmaz, Orhan. «Küreselleşme Bağlamında Şırnakta Kültürel ve Sosyal Değişiklikler.» Uluslararası Şırnak ve Çevresi Sempozyumu. Şırnak: Şırnak Üniversitesi Yayınları, 2010. 431-454.
—. Wehrdienstverweigerung als Menschenrecht. Regensburg: S. Roderer Verlag, 2006.
Anzenbacher, Arno. Christliche Sozialethik, Einführun Und Prinzipien. Paderhorn; München; Wien; Zürich; Schöningh: Verlag Verdinand Schöningh, 1998.
Aronson, Elliot. The Social Animal. 8. New York: Worth Publisher/ W.H. Freeman and Company, 1999.
Aybay, Aydın, ve Rona Aybay. Hukuka Giriş. 5. Baskı. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, Eylül 2008.
Başbakanlık. Aday Memurların Temel Eğitim Ders Notları, (2) 6. Baskı . Ankara: T.C Başbakanlık Basımevi, 2009 Nisan.
Bennet, Robert J.(Ed). «Local Government in The New Europe.» Behaver Press, 1993: London.
Bernard, Nicolas. «The Future of European Economic Law in The Light of Principle of Subsidiarity.» Common Market Law Review (Kluwer Law İnternational), 1996: 663-666.
Bezici, Bünyamin. Avrupa Birliği'nde Hizmette Yerellik İlkesi. Sakarya: Sakara Üniversitesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 1999.
Bird, Colin. Myth of Liberal Individualism. Cmbridge: Cambridge University Press, 1999.
Bleckmann, Albert. «Probleme des Grundrechtsversichts.» Juristische Zeitung (JZ) 02 (01 1988): 57.
Bohrman, Thomas. «Subsidiaritaet.» Christliche Sozial Ethik, Ein Lehrbuch içinde, yazan Marianne Heimbach (Ed.), 294. Regensburg-Germany: Friedrich Psutet, 2004.
Bozkurt, Enver. «Subsidiarite İlkesi (İkincillik İlkesi) ve Avrupa Birliği Bütünleşme Sürecine Etkisi Üzerine Bir Degerlendirme.» Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2001: 1-21.
Brint, Steven. «Asanet.» Gemeinschaft Revisited, A Critique and Reconstruction of Community Concept. 2001. http://www.asanet.org/images/members/docs/pdf/featured/soth125.pdf (12 07, 2010 tarihinde erişilmiştir).
Brint, Steven. «Gemeinschaft Revisited, A Critique and Reconstruction of the Community Concept.» Sociological Theory 19, no. 1 (2001): 1-23.
Bulut, Nihat. «Eski Yunan'dan Aydınlanma Çağına İnsan Onuru Kavramının Gelişimine Genel Bir Bakış.» Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, http://hukuk erzincan.edu.tr/dergi/) C.XII, no. 3 (Aralık Aralık 2008): 1-12.
Bundesverfassungsgerichts, Entschedung des. BverfGE 5.
Canetan, Bilal. Düşünce Tarihinde, Kamu Hukukunda, Avrupa Birlğinde Yerellik İlkesi. Ankara: Galeri Kültür Yayınları, 2001.
Celal Ülgen, (Editör). T.C. Anayasası. 3. İstanbul: Beta Yayım ve Dağıtım A.Ş., Eylül 2009.
Clement, Grace. Care, Autonomy and Justice: Feminizm and The Ethic of Care. Boulder,Colo: Westview Press, 1996.
Cowgill, Andrew. Eurotreaties.com. 1 1 2010. http://www.eurotreaties.com /maastrichtec.pdf (12 31, 2010 tarihinde erişilmiştir).
—. Eurotreaties.com. 2 1 2010. http://www.eurotreaties.com/maastrichteu. pdf (12 22, 2010 tarihinde erişilmiştir).
—. Eurotreaties.com. 02 01 2010. http://www.eurotreaties.com/maastric hteu.pdf (12 22, 2010 tarihinde erişilmiştir).
Denninger, Erhard. Staatsrecht. Einführung in die Grundprobleme des Verfassungsrechts der Bundesrepublik Deutschland. Cilt 1 Die leitbilder: Leerformeln? Lügen? Legitimation? Reinbek: Rowohlt, 1973.
Doğan, İlyas. «Alman Öğretisinde İnsan Onuru ve Güncel Sorunlar Hakkında Kısa Bir Giriş.» Düzenleyen Abdurrahman Savaş. SelçukÜniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi) 13, no. 2 (2005): 51-59.
Duff, Andrew. Subsidiarity within the European Community. London: PSI Publishriy, 1993.
Dusik, Peter. Grenzprobleme der Menschenwürde (Art 1 Abs. 1 GG) zugleich ein Beitrag zur Sozialverpflichtung aus Menschenwürde. Würzburg: Dissertation, 1976.
Dürig, Günter. «Der Grundrechtssatz von der Menschenwürde, Entwurf eines praktikablen Wertsystems der Grundrechte aus Art. 1 Abs. I in Verbindung mit Art. 19 Abs. II des Grundgesetzes.» Archiv des öffentlichen Rechts (AÖR), no. 81 (1956): 127.
Emiliou, Nicholas. «Subsidiarity: An Effective Barrier Against "The Enterprise of Ambition.» European Law Review 17, no. 5 (1992): 384-398.
Føllesdal, Andres. follesdal.net. http://www.follesdal.net/publ.htm (12 30, 2010 tarihinde erişilmiştir).
Gemeinschaften, Amtsblatt der Europaischen. Amtsblatt der Europaischen Gemeinschaften C36419 (DE). arıca bkz. http:www.euparl.europa.eu/charter/pdf/text.de.pdf, 18.12 2000.
Gerhardt, Volker. «e-Journal Philosophie der Psychologie.» Lebensführung, die Individualitaet des Menschen. 23 Haziran Juni 2007. www.jp.philo.at/texte/GerhardtV.1.pdf (Haziran 23, 2010 tarihinde erişilmiştir).
Giese, Bernhard. Die Würde -Konzept. Eine normfunktionale Explikation des Befriffs Würde in Art 1 Abs.I GG. Berlin: Drucker&Humblot, 1975.
Haberle, Peter. Die Menschenwürde als Grundlage der staatlichen Gemeinschaft. Bd. I, in Handbuch des Staatsrechts der Bundesrepublik Deutschlands, von Josef Isensee/Paul Kirchof (Hrsg). Heidelberg: C.F. Müller, 1995.
Heimbach-Steins, M. «Sozialethik.» Orientierung Finden, Ethik der Lebensbereiche içinde, yazan Klaus Arntz, Johannes Reiter ve Herbert Schlögel, 1-5. Freiburg: Herder Verlag, 2008.
Heinzman, Richard. «İnsan ve İnsan Onuru-Toplumsal Yaşam İçin Etik ve ahlak.» İnsan ve İnsan Onuru-Toplumsal Yaşam İçin Etik ve ahlak. 2010. http://www.konrad.org.tr/Islam%20tr%202006/07heinzmanTR.pdf (02 08, 2010 tarihinde erişilmiştir).
Heywood, Andrew. Political Theory, an Introduction. second edition. London: Macmillan Press, 1999.
Hicks, Steven V. «The prospects of World Order: A hegelian Approach.» Interpretation, a Journal of political Philosophy, volume 3, Fall 2002, P., no. 1 (Fall, İssue 1 2002): 49 (53).
Höffe, Gotfried. «Ein transzendentaler Tausch: Zur Anthropologie der Menschenrechte, in: Philosophisches Jahrbuch 99 (1992.» 1992.
HR-Net, (Helenic Resources Network). HRI.org. 29 12 1995-2009. http://www.hri.org/docs/Rome57/Part1.html (12 30, 2010 tarihinde erişilmiştir).
İBMİGM. Dünyada Mahalli İdareler. Ankara: İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, 1999.
—. Hizmette Yerellik (Subsidiarite) İlkesinin Tanımı ve sınırları. Ankara: İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, 1995.
İnformationsdienst, Deutsche. «Grundgesetz.» dejure.org. 01 11 2010. http://dejure.org/gesetze/GG/1.html (12 01, 2010 tarihinde erişilmiştir).
Informationsdienst, Juristische. dejure.org. 2 1 2011. http://dejure.org/gesetze/GG (01 17, 2011 tarihinde erişilmiştir).
Kant, Immanuel. Ahlâk Metafiziğinin Temellendirilmesi. Çeviren İoanna Kuçuradi. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, 1995.
—. Kritik der Reinen Vernuft,. Hamburg: Felix Meiner Verlag, 1971.
Kant, İmmanuel. Metaphysik der Sitten, Tugend Lehre. Düzenleyen Werke in 10 Baenden Bd. 7 Wilhelm Weischedel (Hrsg) İmmanuel Kant. Königsberg: Wissenschaftliche Buch Gesellschaft 1983, 1797.
Kant, Immanuel. Pratik Aklın Eleştirisi. Çeviren Ülker Gökberk, Füsun Akatlı İaonna Kuçuradi. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, 1999.
Keleş, Ruşen. Avrupa'nın Bütünleşmesi ve Yerel Yönetimler,. Ankara: Türk Belediyecilik Derneği, 1999.
Keller, Fox. Reflections on Gender and Science. New Haven: Yale University Press, 1985.
Köktaş, Arif. Avrupa Birliği'de İşçilerin Serbest Dolaşım Hakkı ve Türk Vatandaşlarının Durumu. Ankara: Nobel Yayın-Dağıtım, 1999.
Kymlicka, Will. Multicultural Citizenship. New York (NY): Oxford University Press, 1995.
Lock, John. A Letter Concerning Toleration. Düzenleyen A. Montuori. The Hague: Martinus Nijhoff, 1963.
Luhman, Niklas. Grundrechte als İnstitutionen, Ein Beitrag zur Politischen Soziologie. 4. Berlin: Drucker&Humblot, 1999.
MacKenzie, Catriona, ve Stoljar Natalie. İntroduction: Autonomy Refigured. New York; Oxford: Oxford University Press, 2000.
Mariyln, Friedman. Autonomy, Gender, Politics. Oxford, New York: Oxford University Press, 2002.
Mill, John Stuart. Özgürlük Üstüne. İstanbul: İstanbul Belge Yayınları, 2000.
Mitias, Michael. «The Possibility of World Community.» Coexistence, 1990: 205-214.
Nedelsky, Jennifer. «Reconceiving Autonomy: Sources, Thoughts and Possibilities.» Yale Journal of Law and Feminism, no. 7 (1989).
Nell-Bereuning, Oswald von. Baugesetze der Geselschaft, Solidaritaet und Subsidiaritaet. Freiburg, Basel, Wien: Verlag Herder, 1990.
Nozic, Robert. Anarşi, Devlet ve Ütopya. Çeviren Alişan Oktay. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2000.
Okutan, Gül. «Topluluğun ve Üye Ülkelerin Yetki alanlarının Belirlenmesi.» Avrupa Birliği Hukuku içinde, yazan Gülören Tekinalp ve Ünal Tekinalp, 91 vd. İstanbul: Beta Yayınevi, 2000.
Rawls, John. Political Liberalism. New York: Colombia University Press, 1993.
Rita Manning, C. «Liberal and Communitarian Defenses of Workplace Privileg.» Journal Of Business Ethicks, 16:817-823 (1997). 1997text.pdf (12 02, 2010 tarihinde erişilmiştir). http://www.springerlink.com/content/tg1j6733x10m3466/fulltext.pdf (12 02, 2010 tarihinde erişilmiştir).
Ruşen, Keleş. «Hizmette Halka Yakınlık (Subsidiarite) İlkesi ve Yerel Yönetimler.» Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi 4, no. 1 (1995): 53.
Schlicher, Bern. «Etzoni's New Theory: a Synthesis of Liberal and Communitarian Views.» The Journal of Soc.-Economics 28, no. 4 (1999): 429-438.
Schmitz, Thomas. «Die Menschenwürde als Grundwert der freiheitlich-demokratischen Ordnung- eine Übersicht über die Wichtigsten Rechtsquellen.» Übersicht, Die Menschenwürde als Grundwert der freiheitlich-demokratischen Ordnung- eine Übersicht über die Wichtigsten Rechtsquellen. 06 08 2007. http://home.lu.lv/~tschmit1/Downloads/BDHK-Themenabend-Menschenwuerde-Rechtsquellen.pdf (12 02, 2010 tarihinde erişilmiştir).
Singer, Peter. Animal Liberation: A new Ethik for our Treatment of Animals. New York: Avon, 1975.
Stern, Klaus. Das Staatsrecht der Bundesrepublik Deutschland. Cilt III Algemeine Lehre der Grundrechte. 1 cilt. München, München: C.H. Beck, 1988.
Steuerwald, Karl. Türkçe- Almanca Sözlük. 1. Baskı. İstanbul: ABC Kitabevi A.Ş, 1993.
Suhr, Dieter. Entfaltung der Menschen durch die Menschen. Zur Grundrechts Dogmatik der Persönlichkeitsentfaltung, der Ausübungsgemeinschaft und des Eigentums. Berlin: Drucker&Humblot, 1976.
Şimşek, Oğuz. Anayasa Hukukunda İnsan Onuru Kavramı ve Korunması. Düzenleyen Danışman Prof. Dr. Zafer Göner. İzmir: Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, 1999.
Taylor, Charles. «Modes of Civil Society.» Public Culture (Duke University Press) 3, no. 1 (Fall 1990): 95-132.
Taylor, Charles. «The Politics of Recognition.» Multiculturalizm: Examining the Politics of Recognition içinde, yazan Charles Taylor, düzenleyen Amy Gutmann. Princeton, NJ: Princeton University Press, 1994.
Tiedemann, Paul. «Der Begriff der Menschenwürde, Eine Anfrage an die Sozialphilosophie.» e-Journal der Philosophie der Psychologie, http://www.jp.philo.at/texte/Tiedemanp1.pdf. (Erişim: Tarihi 20 Ağustos 2010, 2006: 11.
Türköne, Mümtaz'er. Siyaset. 10. Baskı. İstanbul: Opus Yayınları, Ekim 2009.
Ülgen, Celal (Editör). T.C Anayasası 001. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım, Eylül 2009.
Ülgen, Celal. T.C Anayasası, 001. 3. Baskı. İstanbul: Beta Basım A.Ş., Eylül 2009.
Yıldız, Okan. «Sivil Toplum Örgütleri, "Özerklik": Kavramsal Bir Açılım.» Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (Gazi Antep Üniversitesi) 6, no. 1 (2007): 53-58.
Yüksel, Mehmet. «Mahremiyet Hakkına ve Bireysel Özgürlüklere Felsefi Yaklaşımlar.» Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 2009: 276-298.