Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Sınıf İçi Değerlendirme: Küçük Ölçekli Bir Durum Çalışması

Dil sınıflarında öğretmenlerin öğrenci gelişimini izlemek ve buna göre öğretme-öğrenme etkinliklerini düzenlemek için bir dizi sınıf içi değerlendirme aracını kullanmaları beklenir. Bu kapsamda çalışmada Türkçeyi yabancı dil olarak öğreten katılımcıların hangi sınıf içi ölçme- değerlendirme yollarını ve araçlarını, ne sıklıkta, nasıl kullandıklarını saptamak ve öğreticilerin benimsedikleri değerlendirme yaklaşımını ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Durum çalışması olarak yürütülmesi tasarlanan araştırmanın katılımcıları, Batı Karadeniz Bölgesi’ndeki bir devlet üniversitesinin Türkçe Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezinde çalışan öğretim görevlileridir. Süreçte iki tür temel veri toplanmıştır. İlk olarak ilgili kurumda 54 ders saati gözlem yapılmıştır. Daha sonra kurumda çalışan öğreticilerle yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Sonuç olarak sınıf içi değerlendirme amaçlı en çok boşluk doldurma ile soru-yanıt tekniğinin kullanıldığı; kurumsal olarak sonuç odaklı değerlendirmeye odaklanıldığı ve öğrencilerin gelişimini izleme-dönüt verme amaçlı sistematik bir tamamlayıcı ve biçimlendirici değerlendirme yaklaşımının olmadığı; öğreticilerin güncel değerlendirme yaklaşımlarına yabancı olduğu, öte yandan bunları öğrenmenin ve uygulamaya yansıtmanın olumlu olacağına inandıkları ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi, sınıf içi ölçme-değerlendirme, tamamlayıcı değerlendirme, biçimlendirici/süreç değerlendirme, özetleyici/sonuç değerlendirme

Classroom Assessment in Teaching Turkish As A Foreign Language: A Small-Scale Case Study

In language classrooms, teachers are expected to employ a series of classroom assessment tools to monitor student development and revise teaching and learning activities accordingly. In this context, the study aimed to determine the types of classroom assessment methods and tools used by the participants who taught Turkish as a foreign language, the frequency with which the instructors used them, how they used them, and the assessment approach adopted by the instructors. The study adopted the case study design, and the participants were the instructors working at a Turkish Teaching Research and Applicant Center of a public university in the western Black Sea region in Turkey. Two types of basic data were collected in the process. First, observation was made for 54 lesson hours at the institution in question. Then, semi-structured interviews were held with the instructors working at the institution. It was found that cloze test and question-answer techniques were the most frequently used techniques for classroom assessment purposes, and the institutional focus was on summative assessment without any systematic alternative-formative approach for providing monitoring and feedback about student development, and the instructors were not knowledgeable about current assessment approaches but believed that it would be beneficial to learn and implement them

Keywords:

Teaching Turkish as a foreign language, classroom assessment, alternative assessment, formative assessment, summative assessment,

PDF

___

Benzer, A. & Eldem, E. (2013). Türkçe ve edebiyat öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirme araçları hakkında bilgi düzeyleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2), 649-664).
Berberoğlu, G. (2006). Sınıf içi ölçme değerlendirme teknikleri. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları. Binbaşıoğlu, C. (1983). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Binbaşıoğlu Yayınevi.
Boylu, E. (2021). Turkish as a Foreign Language Teachers’ Attitudes Towards Assessment and Evaluation. International Journal of Education and Literacy Studies, 9(1), 72-85.
Brown, J.D. & Hudson, T. (1998). The alternatives in language assessment. TESOL quarterly, 32(4), 653-675.
Brown, H.D. (2004). Language assessment: Principles and classroom practices. NY: Longman/Pearson Education.
Brown, H.D. & Abeywickrama, P. (2018). Language assessment: Principles and classroom practices (3rd edition). NY: Pearson Education.
Cizek, G.J. (2010). An introduction to formative assessment: History, characteristics, and challenges. In H. Andrade & G. Cizek (Eds.), Handbook of formative assessment (pp. 3–17). New York: Routledge.
Çakır, M. & Özenç, M. (2015). Sınıf öğretmenlerinin alternatif ölçme ve değerlendirme yeterliklerinin belirlenmesi. İlköğretim Online, 14(3), 914-933.
Çocuk, H. E., & Şahbaz, N. K. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde görev alan öğretmenlerin öğretme motivasyonlarının ve Türkçe öğretimi öz yeterlik algılarının incelenmesi. İçinde D. Demirbulak ve M. Yiğit (Eds), Educational Sciences 49 (ss. 193-212). Lyon: Livre de Lyon.
Erdoğan, T. (2006) yabancı dil öğretiminde portfolyoya dayalı değerlendirmenin öğrenci başarısı ve derse yönelik tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Erkuş, A. (2016). Yabancılara Türkçe öğretiminde ölçme ve değerlendirme. İçinde F. Yıldırım ve B. Tüfekçioğlu (Ed.), Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi (ss. 367-390). Pegem Akademi.
Gelbal,S. (2013). Ölçme ve değerlendirme. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
Gelbal, S. & Kelecioğlu, H. (2007). Öğretmenlerin ölçme ve değerlendirme yöntemleri hakkındaki yeterlik algıları ve karşılaştıkları sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 135-145.
Hamzadayı, E. (2015). Yabancılara Türkçe öğretiminde C1 düzeyinde yazılı akran geribildirimlerine ilişkin görünümler. ZfWT, 7(2), 287-289.
Hughes, A. (2003). Testing for language teachers. UK: Cambridge University Press.
Karateke-Bayat, B. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde akran değerlendirmesinin öğrencilerin yazma kaygısına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
Kutlu, Ö., Doğan, C. & Karakaya, İ. (2008). Öğrenci başarısının belirlenmesi: Performansa ve portfolyoya dayalı durum belirleme. Pegem Akademi.
Özeren, E. (2013). Alternatif ölçme ve değerlendirme araçları üzerine bir meta-analiz çalışması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elâzığ.
Özyalçın, E. K. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretenlerin yenilenmiş Bloom taksonomisine göre metin altı soru yazma becerileri üzerine bir değerlendirme. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
Popham, W. J. (2018). Classroom assessment: What teachers need to know (Eighth edition). Pearson. Turgut, M.F. & Baykul, Y. (2012). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.
Wylie, C., & Lyon, C. (2016). Using the formative assessment rubrics, reflection and observation tools to support professional reflection on practice (Revised). Formative Assessment for Students and Teachers.
Yıldız, Ü. & Tepeli, Y. (2014). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde öğretmen yeterlilikleri üzerine bir çalışma. International Journal of Language Academy, 2(4), 564-578.
Yılmaz, İ. (2018). Yabancılara Türkçe deyimlerin öğretiminde tamamlayıcı ölçme ve değerlendirme yöntemlerinin kullanılması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(5), 1623-1641.