Fen Bilgisi Öğretmen adaylarının ışık ve atom kavramlarını anlama seviyelerinin tespiti

Bu çalışma, Fen Bilgisi Öğretmenliği bölümü öğrencilerinin ışık ve atom kavramlarını anlama seviyelerini ve onların bu kavramlarla ilgili yanlış anlamalarının olup olmadığının tespit edilmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışma verileri, 2003–2004 eğitim-öğretim yılı güz yarıyılında Fen Bilgisi Öğretmenliği programı 3. sınıf öğrencilerinden 62 öğrenciye geliştirilen 16 maddelik bir test uygulanması ve 12’si ile de mülakat yapılmak suretiyle elde edilmiştir. Test ve mülakatlardan elde edilen bulgular, öğrencilerin ışık ve atom kavramlarını anlama düzeylerinin sırasıyla % 26 ve % 84 olduğu yine bu kavramlarla ilgili sırasıyla % 34 ve % 6 oranlarında yanlış anlamalara sahip oldukları tespit edilmiştir. Bu yanlış anlamalardan ışık kavramı ile ilgili olan bazıları; “Işık ulaştığı yüzeyi aydınlatan maddedir”, “Işık, belli bir kaynaktan çıkıp sonsuza kadar giden doğrular topluluğudur” şeklinde ve atom kavramı ile ilgili ise; “Atom, maddenin bölünemeyen en küçük yapı taşıdır” şeklindedir. Öğrencilerin ışık kavramı konusunda oldukça düşük bir anlama seviyesine sahip oldukları ve iki kavramla ilgili olarak da yanlış anlamalarının olduğu görülmektedir. Benzer çalışmaların diğer eğitim fakültelerinde de gerçekleştirilerek bu konuların sunumunda elde edilen araştırma sonuçlarının dikkate alınmasının yararlı olacağına inanılmaktadır.

The fixation of science teacher candidates’ undearstanding levels about light and atom concepts

This study has been conducted to determine the university students’ undearstanding levels and misconceptions about light and atom concepts. This study has been practiced to 62 students of science teacher program on 2003–2004 education session’s autumn term. The study data’s have been obtained from a test which occurs 16 item (for 62 students) and an interview which occurs 12 items (for 12 students). The findings from the test and the interview showed that students’ undearstanding levels are respectively 26% and 84% and students’ misconceptions about these concepts are respectively 34% and 6%. Some of the misconceptions about light concept; “light is a substance which illuminates wherever it devolves,” “light is a beam which breaks outs from a source and outgoing endless”. And about atom concept; “atom is the smallest and undividable piece of a substance”. This study shows that students have a nominal learning level about light concept and have a lot of misconceptions about light and atom concepts. We believe that this study can be beneficial if same studies execute in other education faculties.

PDF

___

Akdeniz, A. R. (2001). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin ışık ünitesindeki kavram yanılgıları. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2: (10).
Akdeniz, A. R., Bektaş, U., Yiğit, N. (2000). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Temel Fizik Kavramlarını Anlama Seviyeleri, Hacettepe Üniverisitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 5-14.
Albenese, A., Vicentini, M. (1997). Why do we belive that an atom is colourless? Reflections About the Teaching of the Particle Model, Science & Education, 6, 251-261.
Anderson, B., Karrquist, C. (1983). How swedish pupils, aged 12-15 years, understand light and its Properties. Journal of Science Education, 5:(4), 316-322.
Ayas, A., Coştu, B. (2001). Lise 1. öğrencilerinin buharlaşma, yoğunlaşma ve kaynama kavramlarını anlama seviyeleri. Yeni Binyılın Başında Türkiye'de Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, Maltepe Üniversitesi, 7-8 Eylül 2001, İstanbul.
Aycan, Ş., Yumuşak, A. (2003). Lise müfredatındaki fizik konularının anlaşılma düzeyleri üzerine bir araştırma. Milli Eğitim Dergisi, 159.
Bradley, J. D., ve Mosimege, M. D. (1998). Misconceptions in acids and bases: A comparative study of student teachers with different chemistry backgrounds. South African Journal of Chemistry, 51: (3), 137.
Büyükkasap, E., Samancı, O. (1998). İlköğretim Öğrencilerinin Işık Hakkındaki Yanlış Kavrmaları, Kastamonu Eğitim Dergisi, 4, 109-120.
Cansüngü, Ö. (2000). İlköğretim öğrencilerinin (5.,6.,7. sınıflar) ışık ve ışıkla ilgili kavramları algılama şekillerinin tespiti üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Epik, Ö., Kalem, R., Kavcar, N., Çallıca, H. (2001). Işık ve görüntü oluşumu ile ilgili kavram yanılgılarının ve bilgi eksikliklerinin belirlenmesi üzerine bir çalışma. Yeni Binyılın Başında Türkiye'de Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu Bildiri Kitabı, Maltepe Üniversitesi, 7-8 Eylül 2001, 351-355, İstanbul.
Feher, E., Meyer, K. R. (1992). Children's conceptions of color. Journal of Research in Science Teaching, 29: (5), 505-520.
Galili, I., Goldberg, F., Bendall, S. (1991). Some reflactions on plane mirrors and images. Physics Teaching, 29 : (7), 471-477.
Gemici, Ö., Küçüközer H., Mergen Kocakülah A. (2002). Yeniden yapılanma sürecinde fizik eğitimi öğrencilerinin genel fizik kavramları ile ilgili bilgi düzeylerinin belirlenmesine ilişkin bir çalışma. 5. Ulusal Fen ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ankara.
Gilbert, J. K., Osborne, R. J., Fensham, P. J. (1982). Children's Science and Its Consequences for Teaching, Science Education, 66(4): 623-633.
Goodwin, A. (2000). The teaching of chemistry: Who is the learner? Chemistry Education: Research And Practice In Europe, 1: (1), 51.
Guesne, E., Driver, R., Tiberghien, A. (1985). Children's Ideas in Science. UK: Open University Pres, Milton Keynes.
Gülçiçek, Ç., Bağı, N., Moğol, S. (2003). Öğrencilerin atom yapısı-güneş sistemi pedagojik benzeştirme (anoloji) modelini analiz yeterlilikleri, Milli Eğitim Dergisi, 159.
Hewson, P. W., Hewson, M. G. (1984). The role of conceptual conflict in conceptual change and the design of science instruction. Instructional Science, 13, 1- 13.
Kara, İ., Avcı, D., Çekbaş, Y. (2008). Fen bilgisi öğretmen adaylarının ışık kavramı ile ilgili bilgi düzeylerinin araştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, I: (I), 46-57.
Kara, M. (2002). Ortaöğretim öğrencilerinin ışık ve optik ile ilgili zor ve yanlış anlaşılan kavramların tespiti üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Karamustafaoğlu, S., Ayas, A., Coştu, B. Sınıf öğretmeni adaylarının çözeltiler konusundaki kavram yanılgıları ve bu yanılgıların kavram haritası tekniği ile giderilmesi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 16-18 Eylül 2002, ODTÜ- Ankara.
Kruger, C.J., Summers, M.K.. (1989). An investigation of some primary teachers' understanding of change in materials. School Science Review, 71: (255), 17.
Osborne, R., Freyberg, P. (1996). Learning in Science the Implications of Children’s Science. Published by Heinnemann Education.
Özmen, H., Ayas, A., Çoştu, B. (2002). Fen bilgisi öğretmen adaylarının maddenin tanecikli yapısı hakkındaki anlama seviyelerinin ve yanılgılarının belirlenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (KUYEB,) 2: (2), 507-529.
Ramadas, J., Driver, R. (1989). Aspects of Secondary Students' Ideas About Light, Children's Learning in Science Project, CSSME Universityof Leeds.
Şen, A. İ. (2003). İlköğretim öğrencilerinin ışık, görme ve aynalar konusundaki kavram yanılgılarının ve öğrenme zorluklarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 176-185.
Treagust, D. F. (1988). Development and use of diagnostic tests to evaluate students' misconceptions in science, International Journal of Science Education, 10: (2), 159-169.
White, R. T., Gunstone, R. F. (1992). Probing Understanding. The Falmer Press, London.
Yeşilyurt, M., Bayraktar, Ş., Kan S., Orak, S. (2005). İlköğretim öğrencilerinin ışık konusu ile ilgili düşünceleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2: (1), 1-24.
Yıldız, İ. (2000). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin ışık ünitesindeki kavram yanılgıları. Yüksek Lisans Tezi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü.