Milli Kütüphane Hadis Elyazmalarının Osmanlı Hadis Edebiyatı Çerçevesinde Analizi

Bu yazıda öncelikle genel olarak Osmanlı dönemi hadis faaliyetlerinde muhaddislerin ortaya koydukları eserler incelenmeye çalışılmış ve bu inceleme sonucunda hadis eserlerinin genel olarak hadis şerhleri ve Kırk Hadis türü eserler üzerinde yoğunlaştığı görülmüştür. Daha sonra bu çerçevede Milli Kütüphane’nin hadis elyazmaları ele alınmış ve bu elyazmaların Osmanlı dönemi hadis eserleriyle paralellik arz ettiği görülmüştür; yani Buharî’nin Sahîh’i, Bağavî’nin Mesâbih’i, Sağânî’nin Meşârik’inin ve Nevevî’nin Kırk Hadis’inin ağırlığı görülmüştür. Bilindiği gibi bunlar ve benzeri diğer kitaplar, Osmanlı medreseleri ve Daru’l-Hadislerinin hadis müfredatında okutulan kitaplardır. Dolayısıyla genel olarak Osmanlı dönemi hadis müfredatı ürünleri ile Milli Kütüphane’deki hadis elyazmaları arasında bir örtüşme görülmektedir. Bu da Osmanlı dönemi hadisçiliğinin anlaşılması noktasında, eserlerden hareketle değerli ipuçları sağlamaktadır ki, bu dönemdeki eserlerin ağırlıklı olarak büyük eser şerhleri ve Kırk Hadis şerhlerinden oluştuğu bulgusu öncelikle dile getirilmelidir.

Analysis of the Hadith Manuscripts in the Turkish National Library within the Framework of the Ottoman Hadith Literature

In this article we have firstly examined the hadith studies of the Ottoman era as a whole, and we observed that the hadith performances of the muhaddiths of that period to focus generally on the hadith sharhs and forty hadith literature. Then the manuscripts of the National Library of Turkey were examined in this context and we found out that most manuscripts are reflecting the Standard Ottoman hadith literature. Generally Bukhari’s Sahih, Baghavi’s Masabih, Saghani’s Masharik, Nawawi’s Forty Hadith and other hadith books are predominantly studied in the curriculum of madrasah and Daru’l-hadith; so the hadiths works of the National Library of Turkey seem to be parallelled to that of the Ottoman era in general. And this conclusion gives valuable clues for researches for getting to know the hadith activities of the Ottoman era; for example the most of the hadith Works of this period seem to consist of the sharhs on the canonical collection and also on Forty Hadith genre.

___

  • -