"Ki dirler o bizüz" redifi i gazellerde divan şairinin kimliği

Divan şiirinde konunun genellikle redifi belirlediği düşünüldüğünde "...ki dirler o bizüz" redifinin şiire kattığı anlam dikkat çekmektedir. Şairlerin dile getirdikleri "biz" ile divan şairinin kendisini kastetmesi fikrinden hareketle bu redifteki şiirler incelenmeye değer bulunmuştur.Şiirlerin tespitinde aynı redifli gazellerin "nazîre" olabileceğinden yola çıkılmıştır. Böylece hikemî tarzın büyük temsilcisi Nâbî'nin bu redifle yazılan şiiri model kabul edilerek; XVII. yüzyıl ve sonrasındaki"... ki dirler o bizüz" redifli gazellerden tespit edilebilenler ele alınmıştır. Klasik Türk edebiyatı geleneğinin bir parçası olan nazîreciliğe değinilirken; ortak bir zevki paylaşan şairlerin şiirleri incelenmeye ve redifin muhtevaya kattığı değer göz önüne alınarak, "biz" olarak adlandırılan şairin kimliği ortaya konulmaya çalışılmıştır.

The identity of divan poets in the gazels with the redif of "ki dirler o bizüz (that they say that's us)"

Considering that the redif is generally determined by the topic in Turkish lyric poems, the meaning that the redif "...ki dirler o bizüz" adds to the poem draws attention. Acting through the idea that the poets haveNmeant themselves with "we", the poems in this redif is found to be worth studying.In the determination of the poems, I acted from the point that the redif with same meaning might be "nazîre". Hence, I took the major representative of the poetic philosophy, Nâbî's poems written in this style as a model, and analyzed the gazels with redif".. .ki dirler o bizüz"in and after the 17th century. While discussing the nazire tradition of the classical Turkish literature, the study will attempt to examine the poets with a common zest, and to reveal the identity of the poet who referred himself as "we" by thinking that the redif adds value to the contents of the poems.

___

  • Akpınar, Şerife (2006), Agâh Dîvânı ve incelenmesi, Selçuk Ü, Sosyal Bilimler Ens.,Basılmamış Doktora Tezi, Konya.
  • Akpınar, Şerife (2007), "Semerkandlı Âgâh Dîvânı'nda Nazirecilik Geleneği", Uluslar Arası Kazakistan ve Türkiye'nin Ortak Kültürel Değerleri Sempozyumu, Almatı, s. 444-4450.
  • Akün, Ömer Faruk (1994), "Divan Edebiyatı", TDVislâm Ansiklopedisi, C. 9, İstanbul, s. 389-427.
  • Alî Emîrî, TezkîreA Şu'arâ-yı Âmid, C.I, İstanbul, 1321.
  • Arslan, Mustafa (2007), "XVI. Yüzyıl Anadolu Sahasında Nevâyî'nin Önemli Takipçisi:Muhyîve Nazireleri"; Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, C. 4, S. 1, s.64-85.
  • Bektaş, Ekrem"(2007), Muvakkit-zâde Pertev Divânı, Malatya. Bilkan, A. Fuat (1997), NâbîDivânı, İstanbul: MEB Yay.
  • Bilkan, A. Fuat (1998), Nâbî Hikmet Şair Tarih, Ankara: Akçag Yay. ekitap.kulturturizm.gov.tr, Yakînîavam, (Haz.Ömer Zülfe), 04.11.2010, 15.30.
  • İpekten, Haluk (1999), Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz, İstanbul: Dergah Yay.
  • İsen, Mustafa (1997), Ötelerden Br Ses, Ankara: Akçağ Yay.
  • Kadıoğlu, İdris (2005), Diyarbakırlı Lebîb Hayatı, Edebî Kişiliği, Eserleri ve Divanı, Malatya: Dicle Üniversitesi Yay.
  • Kahraman; Bahattin (1995), Vafıid Mahtumi Hayatı Eserleri, Edebi Kişiliği ve Eserlerinin Tenkidli Metni, Selçuk Ü, Sosyal Bilimler Ens., Basılmamış Doktora Tezi, Konya.
  • Kalkışım, Muhsin (1994), Şeyh Galib Divanı, Ankara-, Akçağ Yay.
  • Kırbıyık, Mehmet (1999), Kâtib-mde Sâkıb Mustafa Hayatı, Eserleri Edebî Kişiliği ve Dîvânı'nın Tenkîdli Metni, Selçuk Ü, Sosyal Bilimler Ens., Basılmamış Doktora Tezi, C. II, Konya.
  • Kırbıyık, Mehmet (2000), "Kâtib-zâde Sâkıb Mustafa Hayatı, Eserleri Edebî Kişiliği", AÜ Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 15, Erzurum, s. 153-187.
  • Koncu, Hanife (1998), Wlî Dîvânı, Marmara Ü, Türkiyat Araştırmaları Ens., Basılmamış Doktora Tezi, C. II, İstanbul.
  • Koksal, M. Fatih (2006), Sana Benzer Güzel Olmaz Divan Şiirinde Nazire, Ankara: Akçağ Yay.
  • Kurnaz, Cemal (1997), "Divan Şiirinde Belge Redifler", Divan Edebiyatı Yazıları, Ankara.-Akçağ Yay.
  • Kurnaz, Cemal (2003), "Osmanlı Şair Okulu", Journal of Turkish Studies TUBA, 27/II s.403-420.
  • Levend, A. Sırrı (1988), Türk Edebiyatı Tarihi, Ankara-. Türk Tarih Kurumu Basımevi.
  • Macit, Muhsin (1996), Divân Şiirinde Ahenk Unsurları, Ankara: Akçağ Yay.
  • Mehmed Sirâceddin (1994), MecmaPŞu'arâ ve Tezkiren Üdebâ, (Haz. Mehmet Arslan), Sivas.
  • Mengi, Mine (1991), Divan Şiirinde Hıkemî Tarzın Büyük Temsilcisi Nabi, Ankara: AKM Yay.
  • Mengi, Mine (2000), Divan Şiiri Yazıları, Ankara: Akçağ Yay.
  • Özbalcı, Mustafa (1996), Yahya Kemâlin Duygu ve Düşünce Dünyası, Ankara: Akçağ Yay.
  • Özkan, Tuba S. (2010), "Bamsı Beyrek ve Bey Böyrek Anlatılarında Arketipik İmgeler" Millî Folklor, Yıl 22, S. 85, s. 81-90.
  • Sâlim Efendi (2005), Tezkiretü'ş-Şu'arâ (Haz. Adnan İnce), Ankara: AKM Yay.
  • Tanpınar, A. Hamdi (1988), 19 uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul: Çağlayan Basımevi.