Bu çalışma, Bahtiyar Vahapzade’nin ikiye bölünmüş Azerbaycan’ın kaderinden bahs eden ‘‘Gülüstan’’ şiirinin mazmun ve şiirsel yapısının tahlilini ele almaktadır. Çalışmada, Bahtiyar Vahabzade’nin şiirsel dehası ve şiirlerinin yapısı muhteşem sanat ve yaratıcılık olayı gibi gösterilmektedir. Eserin ‘‘Gülüstan’’ adı, vaktiyle Ruslarla Farslar (Rusya ile İran) arasında Gülüstan mıntıkasında yapılmış anlaşmaya işaret eder. Burada Azerbaycan’ın tarihî kaderine balta vuranlar kendi adı ve adresi ile gösterilmiştir. Sovyetler döneminde, Kuzey Azerbaycan’ın 1813 yılında Rusya ile İran arasında yapılmış anlaşma ile eski Rus İmparatorluğu’nun içinde kalması resmî kurumlar tarafından Azerbaycan halkının mutluluğu gibi gösterilmiştir. Ancak Bahtiyar Vahapzade bu yalan siyasete itiraz ederek şiirde bu siyasetin iç yüzünü açmış, onu aşkar ifşa etmiş, ‘‘gözlüklü’’ Rusla ‘‘topsakal’’ Fars arasında bölünen Azerbaycan’ın feci durumunu olduğu gibi göstermiştir. Çalışmanın bir sonucu olarak, Sovyet İmparatorluğu’nun halklar hapishanesi olması, Stalinizmin kaç milyonlarca insanı sorusuz, sebepsiz olarak duvarlara sıkarak kurşunlaması eserin alt yapısı olarak yansıtılmaktadır. 

This article deals with the analysis of the poem “Gulustan” in which Bakhtiyar Vahabzade talks about fate of Azerbaijan divided into two parts. The study shows that the poetic genius and poetry of Bakhtiyar Vahabzade were a great art and literary activity. The name of poem marks an agree ment made between the Russians and Persians (Russia with Iran) in Gulustan region in 1813. Those who cut off the historic destiny of Azerbaijan have been indicated with their own names and addresses. In the Soviet period the 1813 agreement between Russia and Iran and the inclusion of North of Azerbaijan into the former Soviet empire were shown by the government as it was a situation providing happiness to the Azerbaijani people. However, by displaying the deficiencies of these policies in his poetry, Bakhtiyar Vahabzade objected to political lies, disclosed them obviously and demonstrated the disastrous situation of the divided Azerbaijan between the glassed Russian and bearded Persian. In the conclusion of this study, the fact that the Soviet Empire was a prison for the peoples, and Stalinism executed so many millions of people without any cause were reflected as the background of the poem