Fulya SINACI, Necibe Aydan BÜYÜKGÖÇMEN SAT

Türkiye’de Stratejik Planlama Uygulamaları Ve Avrupa Birliği Ülkeleri Karşılaştırması

Stratejik planlama dünya literatüründe yaklaşık 40 yıldır yer alırken, Türkiye’deki planlama çalışmalarında 20 yıldır ele alındığı ve son on yıl içinde gerçekleştirilen yasal düzenlemeler ile ülke planlama sistemi içerisine yerleştiği görülmektedir. Ancak, stratejik planlamanın yeri, önemi ve mevcut planlama sistemine adaptasyonu son yıllarda tartışılmaya başlamıştır. Bu makalenin amacı, İngiltere ve Fransa ülkelerindeki başarılı uygulamalar üzerinden stratejik planlama dinamiklerini tespit etmek ve Türkiye’deki uygulamaları bu dinamikler bağlamında değerlendirmektir. Çalışmada Ankara ve İstanbul illerinin stratejik planlama süreçlerinde yer alan hazırlayıcı ve uygulayıcılar ile yapılan derin görüşmeler doğrultusunda farklı planlama düzeyleri incelenmektedir. Makalenin önemli sonuçlarından biri, yasal ve yönetsel düzenlemeler ile mekansal planlama arasındaki ilişkinin stratejik planların başarısı üzerinde doğrudan etkisinin olmasıdır. Ayrıca, kurumsal ve mekansal planlama düzeyleri arasındaki paralelliğin önemi, planlamanın tüm hiyerarşik düzeylerinde uyumun zorunluluğu, faaliyet etaplama-finansman-denetim programlarının gerekliliği ve bu süreçte katılımın önemi vurgulanmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Stratejik planlama, yasal düzenlemeler, Avrupa Birliği, Türkiye

Strategic Planning Implications Of Turkey And The Comparison With European Samples

Strategic planning which has taken place for 40 years in the literature and for 20 years in spatial practices is analyzed in this article. In Turkey, strategic planning has occurred with the legal arrangements in the planning system for the last ten years. However, the place and the importance of strategic planning and the adaptation to existing planning system are being discussed in recent years. The aim of this article is to clarify strategic planning dynamics in the light of the successful implications from England and France, then to evaluate Turkish implications with respect to these dynamics. Different level analysis are realized in Ankara and İstanbul cases by using deep interviews with persons who took place in preparation and implementation processes of strategic plans. One of the important results of article is that the relationship between legal and administrative arrangements and spatial planning affects the success of the strategic plans. The importance of parallelism between the institutional and spatial planning levels, necessity of the compatibility with all hierarchical scales of plans, the need for activity-timing-financing-supervision programs and urgency of participation are also emphasized in the article.

PDF

___

Altındağ Belediyesi, 2006 ve 2007 Yılları Faaliyet Raporları, Altındağ Belediyesi, Ankara, 2009, 8-60.

Albrechts, L., Bridge the Gap From Spatial Planning to Strategic Projects, European Planning Studies, 12, 2006, 1487-1500

Bryson, J. M., Roering W. D., Applying Private Sector Strategic Planning in the Public

Sector, Journal of the American Planning Association, 53, 1988, 15-34.

Casagrande, C., Yerel Birimlerin Yerel Gelişmedeki Rolü: Fransa Örneği, European Planning Studies, Sayı: 15/4, 2005, 21-27.

Cichowlaz, P., France and the ESDP in the Context of European Integration and Mediterranean Cooperation, European Planning Studies, Sayı: 13/2, 2005, 286-295.

Çamur, K., Stratejik Planlama Nedir? Fiziki Mekanın Planlanmasında Sunduğu Olanaklar-Taşıdığı Riskler, Kent Gündemi, Sayı: 7, İstanbul, 2005, 641- 647.

Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, Kamu İdareleri İçin Stratejik Planlama Kılavuzu, Ankara, 2006, 11-30.

Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, Beşinci, Altıncı, Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planları, Uzun Vadeli Strateji ve Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Dokuzuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı, Ankara, 2008.

Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, Avrupa Birliği Entegre Çevre Uyum Stratejisi Raporu, Ön Ulusal Kalkınma Planı (2004-2006), Stratejik Planlama Müdürlüğü, Ankara, 2009.

European Commission, The EU Compendium of Spatial Planning Systems and Policies, Regional Development Studies, European Commission, 1997, 33-77.

European Commission, European Spatial Development Perspective, European Commission Press, UK, 1999, 12-86.

Faludi, A., Spatial Planning Traditions in Europe: Their Role in the ESDP Process, International Planning Studie, Sayı: 9/2-3, 2004, 155-177.

Gedikli, B., Stratejik Mekan Planlaması ve Türkiye’de Uygulanması: Şanlıurfa İl Gelişme Planlaması Örneği, Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, ODTÜ, Ankara, 2004, 11-68.

Healey, P., European Developments in Strategic Spatial Planning, European Planning Studies, Sayı:7/3, 1999, 14-27.

Healey, P., Collaborative Planning, Shaping Places in Fragmented Societies, Macmillan Press Ltd., Houndmills, 2006, 43-58.

Kafkalas, G., Dunford, M., Cities and Regions in The New Europe, Belhaven Press, London, 1992, 8-14.

Motte, A., The Influence of New Institutional Processes in Shaping Places: The Cases of Lyon and Nimes, France 1981-1995, The Governance of Place, France, 2002, 47-60.

Lancashire Resmi Web Sitesi “Lancashire Stratejik Planı”, http://www.lancashire.gov.uk/corporate/web/wiew.asp?siteid=4279&pa geid, 2009

Londra Resmi Web Sitesi “Rewieving The London Plan”, http://www.london.gov.uk/mayor/strategies/sds/docs/review-dec05.pdf, 2009

West Midlands Resmi Web Sitesi “Regional Spatial Strategy for the West Midlands”, http://www.wmra.gov.uk/Planning_and_Regional_Spatial_Strategy, 2009

West Midlands Resmi Web Sitesi “West Midlands Regional Strategies”, http://www.wmra.gov.uk/Regional_Strategies.aspx, 2009

Jouve, B., Sectors and Territories in Territorial Planning in Lyon, Planning Theory & Practice, Sayı: 2/2, 2001, 222-230.

Scott J.A., Evidence on the Value of Strategic Planning in Marketing: How Much Planning Should a Marketing Planner Plan?, General Economics and Theaching, Econ WPA, Sayı: 7, 2004, 36-44.