ÖRGÜTSEL SİNİZM VE ÖRGÜTSEL VATANDAŞLIK DAVRANIŞI ARASINDAKİ İLİŞKİYE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA
Örgütsel sinizm genel olarak çalışanların kurumlarına karşı negatif tutumlarını ifadeetmektedir. Örgütsel vatandaşlık davranışı ise gönüllülüğe dayalı işgören davranışlarını ifade edenpozitif tutumlar şeklinde tanımlanmaktadır.Bu çalışmanın amacı örgütsel vatandaşlık davranışı ile örgütsel sinizm arasındaki ilişkininyönünü ve ne düzeyde olduğunu tespit etmektir. Ayrıca kurum içerisinde örgütsel sinizm tutumununazaltılmasında örgütsel vatandaşlık davranışının ne kadar etkili olduğunu ortaya çıkarmaktır. Yapılanaraştırma sonucunda örgütsel sinizm tutumunun azaltılmasında, örgütsel vatandaşlık davranışınınetkisi olduğu görülmüştür.
A STUDY ON RELATIONSHIP BETWEEN ORGANIZATIONAL CYNICISM AND ORGANIZATIONAL CITIZENSHIP BEHAVIOR
Organizational cynicism generally refers to the negative attitudes of employees towards their institutions. Organizational citizenship behavior is defined as positive attitudes that express occupational behavior based on volunteering. The aim of this study is to determine the direction and degree of the relationship between organizational citizenship behavior and organizational cynicism. It also seeks to determine how effective organizational citizenship behavior is in reducing organizational cynicism within the organization. As a result of this research, it has been seen that organizational citizenship behavior reduces organizational cynicism.
___
- Abraham, R. (2000). Organizational cynicism: bases and consequences, Genetic,
Social, and General Psychology Monographs, 126 (3), 269-292.
- Andersson, L. M. (1996). Employee cynicism: an examination using a contract
violation framework, Human Relations, 49(11), 1395-1418.
- Andersson, L. M. ve Bateman, T. S. (1997), Cynicism in the workplace: some
causes and effects, Journal of Organizational Behavior, 18 (5), 449-469.
- Appelbaum, S., Bartolomucci, N., Erika, B. ve Boulanger, J. (2004). Organizational
citizenship behavior: a case study of culture, leadership and trust
Management Decision, 42 (1), 13- 40.
- Aquino, K. ve Bommer, W. H. (2003). Preferential mistreatment: how victim status
moderates the relationship between organizational citizenship behavior and
workplace victimization, Organization Science, 14(4), 374-385.
- Arabacı, İ. B. (2010). The Effects of depersonalization and organizational cynicism
levels on the job satisfaction of educational inspectors, African Journal of
Business Management, 4(13), 2802-2811.
- Arslan, E. T. (2012). Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler
Fakültesi akademik personelinin genel ve örgütsel sinizm düzeyi, Doğuş
Üniversitesi Dergisi, 13(1), 12-27.
- Basım, H. N. ve Şeşen, H. (2006). Örgütsel vatandaşlık davranışı ölçeği uyarlama
ve karşılaştırma çalışması. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61 (4), 84-
101.
- Bateman, T. S., Sakano, T. ve Fujita M. (1992). Roger, me and my attitude: film
propaganda and cynicism toward corporate leadership. Journal of Applied
Psychology, 77(5), 768-771
- Beğenirbaş, M. ve Meydan, C. H. (2012). Duygusal emeğin örgütsel vatandaşlık
davranışıyla ilişkisi: öğretmenler üzerinde bir araştırma Gazi Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3), 1-24.
- Birinci, M. (2018). İşyerinde psikolojik taciz ile örgütsel vatandaşlık davranışı
ilişkisinde örgütsel bağlılığın aracı rolü üzerine bir araştırma,
(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Marmara Üniversitesi, Sosyal
Bilimler Enstitüsü.
- Bobbio, A., Rattazzi, A. A. M. ve Spadaro S. (2006). Organizational cyinicm
contribution of the Italian version of Brandes, Dharwadkar and Dean’s
Scale, Testing, Psychometrics, Methodology in Applied Psychology,13 (1), 5-23.
- Bolat, O.İ. ve Bolat, T. (2008). Otel işletmelerinde örgütsel bağlılık ve örgütsel
vatandaşlık davranışı ilişkisi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Dergisi, 11 (19), 75-94.
- Brandes, P., Dharwadkar, R. ve Dean J.W. (1999). Does organizational cynicism
matter? employee and supervisor perspectives on work outcomes. Eastern
Academy of Management Proceedings. Philadelphia, 150-153
- Cartwright, S. ve Holmes, N. (2006). The Meaning of work: the challenge of
regaining employee engagement and reducing cynicism. Human Resource
Management Review, 16 (2), 199-208.
- Castro C. B., Armario, E.M. ve Ruiz, D. M. (2004). The influence of employee
organizational citizenship behavior on customer loyalty, International
Journal of Service Industry Management, 15 (1), 27-53.
- Dean Jr, J. W., Brandes, P., ve Dharwadkar, R. (1998). Organizational cynicism.
Academy of Management Review, 23(2), 341-352.
- Dipaola, M. F. ve Mendes da Costa Neves, P. M. (2009). Organizational citizenship
behaviors in American and Portuguese public schools: Measuring the
Construct Across Cultures. Journal of Educational Administration, 47(4),
490-507.
- Erdoğan, P. (2018). Pozitif psikolojik sermayenin örgütsel vatandaşlık davranışı,
örgütsel sinizm ve tükenmişlik üzerine etkisi: sağlık sektöründe bir
uygulama, (Yayımlanmamış doktora tezi), Selçuk Üniversitesi, Sosyal
Bilimler Enstitüsü.
- Erdoğan, P. ve Bedük, A. (2013). Örgütsel sinizm ile örgütsel vatandaşlık davranışı
arasındaki ilişki: sağlık sektöründe bir araştırma, Selçuk Üniversitesi Sosyal
ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 1(6), 17-36.
- Erdost, H. E, Karacaoğlu K. ve Reyhanoğlu, M. (2007). Örgütsel sinizm kavramı ve
ilgili ölçeklerin Türkiye’deki bir firmada test edilmesi 15.Ulusal Yönetim ve
Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, içinde (ss. 514-524) Sakarya.
- Evans, W. R, Goodman, J.M ve Davis, W. D. (2010). The impact of perceived
corporate citizenship on organizational cynicism, ocb, and employee
deviance. Human Performance, 24 (1), 79-97.
- Fındık, M. ve Eryeşil, K. (2012). Örgütsel sinizmin örgütsel bağlılık üzerindeki
etkisini belirlemeye yönelik bir araştırma, In: International Iron & Steel
Symposium, İçinde (ss. 1250-1255), Karabük.
- Fitzgerald, M.R. (2002). Organizational cynicism: its relationship to perceived
organizational injustice and explanatory style, (Unpublished doctoral
dissertation), University of Cincinnati.
- Gök, E.E. (2007). Örgütsel kültür bağlamında örgütsel vatandaşlık olgusu ve bir
araştırma, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Pamukkale Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- İçerli, L. ve Yıldırım, M. H. (2012). Örgütsel sinisizm ve örgütsel vatandaşlık
davranışı arasındaki ilişki: sağlık sektöründe bir araştırma. Organizasyon ve
Yönetim Bilimleri Dergisi 4 (1), 167-176.
- İnce, M. ve Turan Ş. (2011). Organizational cynicism as a factor that affects the
organizational change in the process of globalization and an application in
Karaman’s public institutions, European Journal of Economics, Finance
and Administrative Sciences, 37, 104-121.
- İşbaşi, J. Ö. (2000). Çalışanların yöneticilerine duydukları güvenin ve örgütsel
adalete ilişkin algılamalarının örgütsel vatandaşlık davranışının
oluşumundaki rolü: bir turizm örgütünde uygulama, (Yayımlanmamış
yüksek lisans tezi), Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- James M. S. L. (2005). Antecedents and consequences of cynicism in organizations:
an examination of the potential positive and negative effects on school
systems, (Unpublished doctoral dissertation), The Florida State University.
- Johnson, J. L. ve O'leary Kelly, A. M. (2003). The effects of psychological contract
breach and organizational cynicism: not all social exchange violations are
created equal. Journal of Organizational Behavior, 24 (5), 627-647.
- Kabataş, A. (2010). Örgütsel sinizm ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki
ilişkilerin incelenmesi ve bir araştırma, (Yayımlanmamış yüksek lisans
tezi), Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kalağan, G. ve Güzeller, C. O. (2010). Öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeylerinin
incelenmesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2010, 27,
83-97.
- Karadağ, E. ve Mutafçılar, I. (2009). Prososyal davranış ekseninde özgecilik
üzerine teorik bir çözümleme, Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 41-70.
- Kasalak, G. ve Aksu, M. B. (2014). Araştırma görevlilerinin algıladıkları örgütsel
desteğin örgütsel sinizm ile ilişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim
Bilimleri, 14 (1), 115-133.
- Kesen, M. ve Akyüz, B. (2015). Akademik özyeterlik algısı, örgütsel güven ve
örgütsel sinizm ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi, Atatürk
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (3), 47-68.
- Kılıç, R. (2015). İşgörenlerin duygusal zekâları ile örgütsel sinizm algıları
arasındaki ilişkiye yönelik bir araştırma, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları
Dergisi, 13 (2), 59-73.
- Konovsky, M. A. ve Organ D. W. (1996). Dispositional and contextual
determinants of organizational citizenship behavior, Journal of
Organizational Behavior, 17, 253-266.
- Kutanis, R. Ö. ve Çetinel, E. (2010). Adaletsizlik algısı sinizmi tetikler mi? bir
örnek olay. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 186-195.
- Mete, Y. A. ve Serin, H. (2015). Okul yöneticilerinin babacan liderlik davranışı ile
öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık ve örgütsel sinizm davranışları
arasındaki ilişki, Hasan Âli Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi 12 (2), 147-159.
- Organ, D. W. (1988a). Organizational citizenship behavior: the good soldier
syndrome, Lexington: Lexington Books.
- Organ, D. W. (1988b). A restatement of the satisfaction-performance hypothesis,
Journal of Management, 14(4), 547-557.
- Özdevecioğlu, M. (2003). Örgütsel vatandaşlık davranışı ile üniversite
öğrencilerinin bazı demografik özellikleri ve akademik başarıları arasındaki
ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma, Erciyes Üniversitesi İktisadi
ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20, 117-135.
- Özgener, Ş., Öğüt, A. ve Kaplan, M. (2008). İşgören-işveren ilişkilerinde yeni bir
paradigma: örgütsel sinizm, İçinde: M. Özdevecioğlu, H. Karadal (ed.)
Örgütsel Davranışta Seçme Konular Organizasyonların Karanlık Yönleri
ve Verimlilik Azaltıcı Davranışlar, Ankara, İlke Yayınevi.
- Özler, D. E. (2010). Örgütsel davranışta güncel konular, Bursa: Ekin Yayınevi.
- Özler, D. E. ve Atalay, C. G. (2011). A research to determine the relationship
between organizational cynicism and burnout levels of employees in health
sector, Business and Management Review, 1 (4), 26-38.
- Podsakoff, P. M. ve Mackenzie, S. B. (1989). A second generation measure of
organizational citizenship behavior, (Unpublished Manuscript),
Bloomington: Indiana University.
- Podsakoff, P. M. ve Mackenzie, S. B. (1994). Organizational citizenship behaviors
and sales unit effectiveness, Journal of Marketing Research, 31(3), 351-
363.
- Podsakoff, P. M. ve Mackenzie, S. B., Paine, J. B. ve Bachrach, D. G. (2000).
Organizational citizenship behaviors: a critical review of the theoretical and
empirical literature and suggestions for future research. Journal of
Management, 26 (3), 513-563.
- Polat, S, (2009). Organizational citizenship behavior (ocb) display levels of the
teachers at secondary schools according to the perceptions of the school
administrators, Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 1591–1596
- Qian, Y. ve Daniels, T. D. (2008). A communication model of employee cynicism
toward organizational change, Corporate Communications: An
International Journal, 13 (3), 319-332.
- Sezgin, F. (2005). Örgütsel vatandaşlık davranışları: kavramsal bir çözümleme ve
okul açısından bazı çıkarımlar, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (1), 317-339.
- Simha, A., Elloy, D. F. ve Huang, H. C. (2014). The moderated relationship
between job burnout and organizational cynicism, Management Decision,
52(3), 482-504.
- Sökmen, A., Bitmiş, M. G. ve Turgut, H. (2014). Örgütsel vatandaşlık davranışı
ölçeği: geçerlilik ve güvenilirliğinin yeniden değerlendirilmesi, Gazi
Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(2), 1-14.
- Sudak, M. K. (2011). Kişilik tipleri, duygusal zekâ, iş tatmini ve örgütsel
vatandaşlık davranışı ilişkisi üzerine bir araştırma, (Yayımlanmamış
doktora tezi), Gebze Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Tazegül Aydın, Y. (2017). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin örgütsel sinizm ile
örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisi: Ankara Altındağ ilçesi örneği,
(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler
Enstitüsü.
- Williams, L. J. ve Anderson, S. F. (1991). Job satisfaction and organizational
commitment as predictors of organizational citizenship and in-role
behaviors. Journal of Management, 17 (3), 601-617.
- Yetim, S. A. ve Ceylan, Ö. Ö. (2011). Örgütsel sinizm ve örgütsel vatandaşlık
davranışları arasındaki ilişkiyi belirlemeye ilişkin bir araştırma, E-Journal
of New World Sciences Academy 6 (1), 682-695.