AVRUPA BİRLİĞİ'NE UYUM SÜRECİNDE TÜRK İMALAT SANAYİNİN GÖRECELİ İNOVASYON PERFORMANSI: ÇOK DEĞİŞKENLİ İSTATİSTİKSEL BİR ANALİZ

İnovasyon, ülkelerin küresel rekabet avantajı kazanabilmelerini sağlayan temel unsurlar arasında yer almaktadır. Türkiye'nin de Avrupa Birliği'ne adaylık sürecinde bu avantaja ne kadar sahip olduğu önem taşımaktadır. Bu doğrultuda, Türkiye'nin seçilmiş AB ülkeleri ve aday ülkeler karşısındaki göreceli inovasyon performansının belirlenmesi bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Çalışmada, Topluluk İnovasyon Anketi'nde (Community Innovation Survey-2012) yer alan 53 inovasyon göstergesi seçilmiştir. Avrupa Birliği'ne dahil olan son 11 ülke ile aday ülke konumundaki Sırbistan ve Türkiye'nin 2010-2012 yıllarına ait ilgili verileri kullanılmıştır. Söz konusu veriler öncelikle faktör analizine tabi tutulmuş, ardından elde edilen sonuçlar doğrultusunda kümeleme analizi gerçekleştirilmiştir. Kümeleme analizi için hiyerarşik kümeleme analizlerinden Ward yöntemi tercih edilmiştir. Analizden elde edilen bulgulara göre, ülkeler inovasyon performansı açısından beş küme halinde gruplanmıştır. Türkiye, Sırbistan ve Malta ile aynı kümede yer almıştır

RELATIVE INNOVATION PERFORMANCE OF TURKISH MANUFACTURING INDUSTRY IN EUROPEAN UNION HARMONIZATION PROCESS: A MULTIVARIATE STATISTICAL ANALYSIS

Innovation is one of the fundamental factors which enables countries to gain global competitive advantage. For Turkey, it is highly important to know how much of this advantage it possesses during EU harmonization process. For this reason, this study aims to determine Turkey's innovation performance against selected EU countries and candidate countries. In this study, 53 innovation indicators from Community Innovation Survey-2012 were chosen. The related data from 2010 to 2012 was used including the last 11 countries participated in EU, Serbia, which is a candidate country, and Turkey. After factor analysis was carried out, cluster analysis was done according to the findings. For cluster analysis, one of the hierarchical cluster analysis methods, Ward method, was preferred. Findings revealed that countries were grouped as five clusters regarding their innovation performance. Turkey was ranked in the same cluster with Serbia and Malta

___

  • AKIN, H. Besim ve Özge EREN; (2012), "OECD Ülkelerinin Eğitim Gösterge- lerinin Kümeleme Analizi ve Çok Boyutlu Ölçekleme Analizi İle Karşı- laştırmalı Analizi", Öneri Dergisi, 10 (37), ss. 175-181.
  • ALBENİ, Mesut ve Murat KARAÖZ; (2003), "Bölgesel Kalkınmada Öğrenme, Bilgi Birikimi ve Yenilik: Türkiye İçin Bir Perspektif", Süleyman De- mirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8 (2), ss.157-170.
  • ANTONELLI, Cristiano; (2009), "The Economics of Innovation: from the Clas- sical Legacies to the Economics of Complexity", Economics of Inno- vation and New Technology, 18 (7), pp. 611-646.
  • BENAVENTE, Jose Miguel; (2002), "The Role of and Innovation in Promoting Productivity in Chile", Internet Address: http://eml.berkeley.edu/ ~bhhall/EINT/Benavente.pdf, Date of Access: 15.08.2015
  • BURMAOĞLU; Serhat ve Harun ŞEŞEN; (2011), "Türk Firmalarının Organi- zasyonel İnovasyon Yeteneğini Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Araş- tırma", Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66 (4), ss. 1-20.
  • CAINELLI, Giulio; Rinaldo EVANGELISTA and Maria SAVONA; (2006), "Innovation and Economic Performance in Services A Firm-Level Analysis", Cambridge Journal of Economics, 30, pp. 435-458.
  • DEMİR, Evren ve Levent GELİBOLU; (2014), "Kars İli İmalat Sanayinin Yeni- likçilik ve Markalaşma Kapasitesi: Bir Durum Analizi", Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23 (1), ss. 300-319.
  • DOĞAN, Buhari ve Mesut ALBENİ; (2015), "Türk İmalat Sanayisinde Firma Düzeyinde Yeniliğin Belirleyicileri Üzerine Bir Araştırma", Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20 (2), ss. 287-298.
  • DRUCKER, Peter F.; (1993), Innovation and Entrepreneurship, New York: Harper Collins Publisher.
  • ELÇİ, Şirin; (2006), İnovasyon Kalkınmanın ve Rekabetin Anahtarı, Beşinci Baskı, Ankara: Nova Yayıncılık.
  • ERKEKOĞLU, Hatice ve H. Kıvanç ARIÇ; (2013), "APEC Ülkeleri ve Türki- ye'nin Bilgi Toplumu Kriterleri Açısından İstatistiksel Analizi ve Bazı Tespitler", Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, ss.8 (1), 103-114.
  • Eurostat; (2015), "Community Innovation Survey Statistics", Internet Address: http://ec.europa.eu/eurostat/web/science-technology-innovation/data/ database, Date of Access: 13.02.2015.
  • Eurostat; (2015), "European Innovation Scoreboard", Internet Address: http://ec.europa.eu/growth/industry/innovation/factsfigures/scoreboards/ index_en.htm, Date of Access: 13.02.2015.
  • FISCHER, Manfred M.; (2001), "Innovation, Knowledege Creation and Systems of Innovation", The Annals of Regional Science, 35, pp. 199-216.
  • FREEMAN, Christopher and Luc SOETE; (2003), Yenilik İktisadı, Dördüncü Baskı, Ankara: TÜBİTAK Yayınları.
  • GÜLER, Ebru Özgür ve Seda KANBER; (2011), "İnovasyon Aktivitelerinin İnovasyon Performansı Üzerine Etkileri: İmalat Sanayi Uygulaması", Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), ss. 61-76.
  • HALL, Andy; Lynn MYTELKA and Banji OYEYINKA; (2005), "Innovation Systems: Implications for Agricultural Policy and Practice", Institutio- nal Learning & Change (ILAC) Brief, No: 2, pp. 1-4.
  • JUSTMAN, Moshe and Morris TEUBAL; (1991), "A Structuralist Perspecti- veon the Role of Technology in Economic Growth and Development", World Development, 19 (9), pp. 1167-1183.
  • KALAYCI, Şeref; (2014), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Tek- nikleri, Altıncı Baskı, Ankara: Asil Yayınları.
  • KAZGAN, Gülten; (2012), İktisadi Düşünce veya Politik İktisadın Evrimi, Onsekizinci Baskı, İstanbul: Remzi Kitabevi
  • KEIZER, Jimme A.; Lieuwe DIJKSTRA and Johannes I.M. HALMAN; (2002), "Explaining Innovative Efforts of SMEs: An Exploratory Survey among SMEs in the Mechanical and Electrical Engineering Sector in The Net- herlands", Technovation, 22, pp. 1-13.
  • KILIÇ, Recep ve Belma KEKLİK; (2012), "KOBİ'lerde Genel Firma Özellikle- rinin İnovasyon Uygulamalarına Etkisi: Balıkesir İlinde Bir Araştırma", Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 39, ss. 93-118.
  • KİBRİTÇİOĞLU, Aykut; (1998), "İktisadi Büyümenin Belirleyicileri ve Yeni Büyüme Modellerinde Beşeri Sermayenin Yeri, A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 53 (1-4), ss.207-230.
  • MAHMUD, Mahreen and Hamna AHMED; (2011), "What Determines Innova- tion in the Manufacturing Sector? Evidence From Pakistan", The Pa- kistan Development Review, 50 (4), pp. 365-376.
  • MYTELKA, Lynn K. and Keith SMITH; (2001), "Innovation Theory and Inno- vation http://www.druid.dk/conferences/nw/paper1/mytelka_smith.pdf, Date of Access: 14.08.2015. Bridging the Gap", Internet Address:
  • NAKİP, Mahir; (2006), Pazarlama Araştırmaları Teknikler ve (SPSS Des- tekli) Uygulamalar. Genişletilmiş İkinci Baskı, Ankara: Seçkin Yayın- cılık.
  • NELSON, Richard R.; (1981), "Research on Productivity Growth and Producti- vity Differences: Dead Ends and New Departures", Journal of Eco- nomic Literature, XIX, pp.1029-1064.
  • OĞUZTÜRK, Bekir Sami; (2006), "Yenilikte Sistem Yaklaşımı ve Temel Di- namikleri: Ekonomik Değişim ve Büyüme Temelli Bir Bakış", Süley- man Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergi- si, 11 (1), ss.121-139.
  • Oslo Kılavuzu; (2005),Yenilik Verilerinin Toplanması ve Yorumlanması İçin İlkeler, Üçüncü Baskı, Ankara: TÜBİTAK Yayınları.
  • ÖZBEK, Haydar ve Hayriye ATİK; (2013), "İnovasyon Göstergeleri Bakımın- dan Türkiye'nin Avrupa Birliği Ülkeleri Arasındaki Yeri: İstatistiksel Bir Analiz", Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 42, ss.193-210.
  • ÖZÇELİK, Emre and Erol TAYMAZ; (2004), "Does Innovativeness Matter for International Competitiveness in Developing Countries? The Case of Turkish Manufacturing Industries", Research Policy, 33, pp. 409-424.
  • ÖZDAMARLAR, Kazım; (1999), Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi-2 (Çok Değişkenli Analiz) SPSS-Minitab, İkinci Baskı, Eski- şehir: Kaan Kitabevi.
  • PETERS, Carine and Bruno van Pottelsberghe de la PATTERIE; (2003), "Mea- suring Innovation Competencies and Performances: A Survey of Large Firms in Belgium", Internet Address: http://hdl.handle.net/10086/15978, Date of Access: 14.08.2015.
  • PORTER, Michael E.; (1991), The Competitive Advantage of Nations, New York: MacMillan Press.
  • PYKA, Andreas; (2002), "Innovation Networks in Economics: from the Incenti- ve-based to the Knowledge-based Approaches", European Journal of Innovation Management, 5 (3), pp.152-163.
  • SAVAŞ, Vural; (2007), İktisadın Tarihi, Beşinci Baskı, Ankara: Siyasal Kita- bevi.
  • SCHUMPETER, Joseph A.; (1934), The Theory of Economic Development, New Jersey: Transaction Publishers.
  • SMITH, Adam; (2009), Milletlerin Zenginliği, Çev.: Haldun DERİN, Üçüncü Baskı, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • SOYAK, Alkan; (2011) , Teknoekonomi, Genişletilmiş ve Gözden Geçirilmiş İkinci Baskı, İstanbul: Der Yayınları.
  • TABAN, Sami; (2010), İçsel Büyüme Modelleri ve Türkiye, Bursa: Ekin Kita- bevi.
  • TAYMAZ, Erol; (2001), Ulusal Yenilik Sistemi: Türkiye İmalat Sanayiinde Teknolojik TUBITAK/TTGV/SIS. ve Yenilik Süreçleri, Ankara:
  • TURANLI, Rona ve Ercan SARIDOĞAN; (2010), Bilim-Teknoloji-İnovasyon Temelli Ekonomi ve Toplum, İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayın- ları.
  • TUTAR, Filiz; Meral KOCABAY ve Halil Kıvanç ARIÇ; (2007), "Firmaların Yenilik (İnovasyon) Yaratma Sürecinde Serbest Bölgelerin Rolü: Kay- seri Serbest Bölgesi Örneği", Selçuk Üniversitesi Karaman İİBF Dergisi, Özel Sayı, ss.195-203.
  • TÜSİAD; (2003), Ulusal İnovasyon Sistemi: Kavramsal Çerçeve, Türkiye İncelemesi ve Ülke Örnekleri, Yayın No: TÜSİAD-T/2003/10/362, İs- tanbul.
  • TÜSİAD; (2008), Bölgesel İnovasyon Merkezleri: Türkiye İçin Bir Model Önerisi, Yayın No: TÜSİAD-T/ 2008-12/477, İstanbul.