BİR PROPAGANDA KURULUŞU OLARAK OWI’NİN HOLLYWOOD ENDÜSTRİSİNE ETKİLERİNİN İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI FİLMLERİ ÜZERİNDEN İNCELENMESİ

Bu çalışmada, İkinci Dünya Savaşı sırasında Amerika’da dönemin iktidarı tarafından kurulan bir propaganda kurumu olan OWI’nin (Office of War Information/Savaş Bilgi Ofisi) Hollywood filmleri üzerindeki etkileri ve İkinci Dünya Savaşı yıllarında Amerika’da popüler sinemanın bir propaganda aracı olarak kullanımı savaş filmleri üzerinden ideolojik eleştiri yöntemi ile incelenmiştir. Dönemin ve savaşın tarihsel, politik ve kültürel bağlamını daha iyi anlayabilmek için, OWI’nin işlerlikte olduğu 1942 ve 1945 yılları arasında, Hollywood’un beş majör stüdyosu olan MGM, Paramount, RKO, Twentieth Century Fox ve Warner Bros tarafından üretilen 50 savaş filmi örneklem olarak ele alınmıştır. Savaşın başlarında Hollywood endüstrisi gişe gelirlerine zarar verdiği için propaganda nitelikli filmlerin üretimine soğuk bakarken, stüdyolar ve iktidar arasında yapılacak olan ortak çıkarlara dayalı bir anlaşmanın kârlı olacağının anlaşılması üzerine propaganda nitelikli film üretimi yoğunlaşmıştır. Savaş döneminde iktidarların ihtiyaç duyduğu mesajların filmlerde yer almasını isteyen OWI’nin bu amaç doğrultusunda stüdyolara gönderdiği kılavuzda yer alan; savaşın amacı, düşmanlar, müttefikler, savaş dönemi üretim/çalışma ilişkileri, sivil cephe ve savaşan kuvvetler olmak üzere altı başlık altında sunulan önerilerin incelenen tüm savaş filmlerinde yer aldığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

OWI, Propaganda filmleri, Savaş filmleri, İkinci Dünya Savaşı

EXAMINING THE IMPACT OF THE PROPAGANDA ORGANIZATION CALLED OWI ON HOLLYWOOD INDUSTRY THROUGH WORLD WAR 2 WAR MOVIES

This study examines the effects of the propaganda organization called OWI on Hollywood movies and the use of popular cinema as a propaganda tool in America during World War 2. To better understand the historical, political and cultural context of the era and the war, 50 war movies produced between the operational years of OWI (1942-1945) by the five major Hollywood studios, MGM, Paramount, RKO, Twentieth Century Fox and Warner Bros were taken as sample and examined using ideological criticism. It is seen that, at he beginning of the war the Hollywood studios were unwilling to produce propaganda movies because they damaged box office revenues, but when it was understood that an agreement based on common interest between the studios and the government would be profitable, the production of propaganda movies intensifed. The government’s needs during the war was reflected in six topics in the guide book that was sent to the studios. These topics are aim and reason of the war, the enemy, the allies, production/work relations during the war, the home front and the fighting forces. This study shows that all the war movies that were examined here included these topics and suggestions.

Keywords:

OWI, Propaganda movies, War movies, Second World War,

PDF

___

Abisel, N. (t.y.). Popüler sinema ve türler. Alan Yayıncılık.
Altman, R. (2000). Film/genre. BFI Publishing.
Basinger, J. (2016). The wartime American women on film: home-front soldier. İçinde D. A. Cunningham, & J. C. Nelson (Eds.), A companion to the war film (s. 89-105). Wiley Blackwell.
Bennett, M. T. (2012). One world, big screen : Hollywood, the allies, and world war II. The University of North Carolina Press.
Berry, C. (2004). Postsocialist cinema in post-Mao China: the cultural revolution after the cultural revolution. Routledge.
Boggs, C., & Pollard, T. (2016). The Hollywood war machine: U.S. militarism and popular culture. Routledge.
Bordwell, D., & Thompson, K. (2012). Film sanatı. (Çev. E. Yılmaz ve E.S. Onat). De Ki Basım Yayım.
Brigham, G. (1954). Public opinion on the eve of world war. Today's Speech, 2(4), s. 22-25.
Bronfen, E. (2012). Specters of war: Hollywood's engagement with military conflict. Rutgers University Press.
Buchanan, A. N. (2019). World war II in global perspective, 1931-1953. Wiley Blackwell.
Buscombe, E. (2012). The idea of genre in the American cinema. İçinde B. K. Grant (Ed.), Film genre reader IV (s. 12-26). University of Texas Press.
Crang, M. (1999). Cultural geography. Routlege.
Cunningham, D. A., & Nelson, J. C. (2016). A companion to the war film. Wiley Blackwell.
Çakı, C. (2018). İkinci Dünya Savaşı'ndaki propaganda savaşlarında çizgi filmin rolü: Nazi Almanyası ve Amerika Birleşik Devletleri üzerine inceleme. Halkla İlişkiler ve Reklam Çalışmaları E-Dergisi 1(2), s. 51-63.
Çakı, C. (2020). Nazi Almanyası'nda "Lord Haw-Haw" radyo propagandasına karşı İngiltere'nin "Nasti News" kısa film propagandası üzerine inceleme. TRT Akademi, 5(9), s. 334-355.
Çakı, C., Gazi, M. A., Çakı, G., & Almaz, F. (2019). Goebbels liderliğinde Nazi Almanyası'nda propaganda sineması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(4), s. 149-164.
Çalışkan, S. (2020). İkinci Dünya Savaşı'nda Japon propagandasına yönelik ABD karşı propagandası: "Tokyo Woes" çizgi filmi üzerine inceleme. TRT Akademi, 5(9), s. 182-203.
Desser, D. (1995). From the opium war to the pacific war: Japanese propaganda films of world war II. Film History, 7(1), s. 32-48.
Eberwein, R. (2010). The hollywood war film. Wiley-Blackwell.
Fox, J. (2007). Film propagada in Britain and Nazi Germany. Berg.
Gazi, M. A., Çakı, C. (2019). II. Dünya Savaşı'nda çizgi filmlerin Mihver Devletleri tarafından karşı propaganda amaçlı kullanımı. SineFilozofi Dergisi, 4(8), s. 249-265.
Grant, B. K. (2007). Film genre: from iconography to ideology. Wallflower Press.
Gürkan, İ. (2018). Sinemada geçmişin anlatısı: İkinci Dünya Savaşı filmlerinde çocuk karakterlerin tanık olma deneyimleri (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Hall, S. (1996). Introduction. İçinde S. Hall, & P. du Gay (Eds), Questions of cultural identity (s. 1-17). Sage Publications.
Hall, S. (2005). Encoding/decoding. İçinde S. Hall, D. Hobson, A. Lowe, & P. Willis (Eds), Culture, media, language: working papers in cultural studies, 1972-79 (s. 117-127). Routledge.
Higson, A. (1995). Waving the flag: constructing a national cinema in Britain. Clarendon Press.
Jensen, S. Q. (2011). Othering, identity formation and agency. Qualitative Studies, 2(2), s. 63-78.
Kane, K. (1988). The world war II combat film. İçinde W. D. Gehring (Ed.), Handbook of American film genres (s. 85-102). Greenwood Press.
Kellner, D. (1995). Media culture: cultural studies, identity and politics between the modern and the postmodern. Routledge.
Kırel, S. (2010). Popüler sinema ve propaganda ilişkisi: uygarlaştırma mitinin meşrulaştırıcısı olarak Hollywood westernlerinin etkisi. İçinde E. İnan (Ed.), Seçenlere ve seçilenlere politik dünya (s. 161-183). Referans.
Kırel, S. (2011). Sinemada tür kavramı ve popüler türleri anlamak üzere bir yol haritası. İçinde M. İri (Ed), Sinema araştırmaları: kuramlar, kavramlar, yaklaşımlar (s. 243-286). Derin Yayınları.
Kidd, J. (2016). Representation. Routledge.
Koppes, C. R., & Black, G. D. (1977). What to show the world: the office of war information and Hollywood, 1942- 1945. The Journal of American History, 64(1), s. 87-105.
Koppes, C. R., & Black, G. D. (1999). Blacks, loyalty, and motion picture propaganda in world war II. İçinde M. Bernstein (Ed.), Contolling Hollywood: censorship and regulation in the studio era (s. 130-156). Rutgers University Press.
Langford, B. (2005). Film genre: Hollywood and beyond. Edinburgh University Press.
Lasswell, H. (1995). Propaganda. İçinde R. Jackall (Ed.), Propaganda (s. 13-25). New York University Press.
Lev, P. (2003). The fifties: transforming the screen 1950-1959. Charles Scribner's Sons.
McLaughlin, R. L., & Parry, S. E. (2006). We'll always have movies: American cinema during world war II. The University of Kentucky Press.
Milberg, D. (2010). World war II on the big screen. McFarland & Company.
MPA. (2021). Theme report. [url: https://www.motionpictures.org/wp-content/uploads/2022/03/MPA-2021- THEME-Report-FINAL]
Office of War Information. (1942 a). Government information manual for the motion picture industry, title page & introduction. Indiana University Library. [url: http://bl-libg-doghill.ads.iu.edu/gpd- web/historical/gimmpi/gimmpiintro.pdf]
Office of War Information. (1942 b). Government information manual for the motion picture industry, section I. the issues: why we fight. Indiana University Library. [url: http://bl-libg-doghill.ads.iu.edu/gpd- web/historical/gimmpi/gimmpii.pdf]
Office of War Information. (1942 c). Government information manual for the motion picture industry section II. the enemy: whom we fight. Indiana University Library. [url: http://bl-libg-doghill.ads.iu.edu/gpd- web/historical/gimmpi/gimmpiii.pdf]
Office of War Information. (1942 d). Government information manual for the motion picture industry section III. the united nations and peoples: with whom we are allied in fighting. Indiana University Library. [url: http://bl- libg-doghill.ads.iu.edu/gpd-web/historical/gimmpi/gimmpiiii.pdf]
Office of War Information. (1942 e). Government information manual for the motion picture industry section IV. work and production: the war at home. Indiana University Library. [url: http://bl-libg-doghill.ads.iu.edu/gpd- web/historical/gimmpi/gimmpiiv.pdf]
Office of War Information. (1942 f). Government information manual for the motion picture industry section V. the home front: what we must do. Indiana University Library. [url: http://bl-libg-doghill.ads.iu.edu/gpd- web/historical/gimmpi/gimmpiv.pdf]
Office of War Information. (1942 g). Government information manual for the motion picture industry section VI. the fighting forces: the job of the fighting man at the front. Indiana University Library. [url: http://bl-libg- doghill.ads.iu.edu/gpd-web/historical/gimmpi/gimmpivi.pdf]
Pratkanis, A., & Aronson, E. (2008). Propaganda çağı: iknann gündelik kullanımı ve suistimali. (Çev. N. Haliloğlu). Paradigma Yayıncılık.
Roosevelt, F. D. (1939 a, 09 21). Message to congress at extraordinary session to amend neutrality. FDR Library. [url: http://www.fdrlibrary.marist.edu/_resources/images/msf/msf01282]
Roosevelt, F. D. (1939 b, 10 26). Radio address to the herald tribune forum. FDR Library. [url: http://www.fdrlibrary.marist.edu/_resources/images/msf/msf01289]
Roosevelt, F. D. (1939 c, 12 01). Press release re Soviet aggression in Finland. FDR Library. [url: http://www.fdrlibrary.marist.edu/_resources/images/msf/msf01296]
Roosevelt, F. D. (1940, 01 03). Message to congress - state of the union address. FDR Library. [url: http://www.fdrlibrary.marist.edu/_resources/images/msf/msf01301]
Roosevelt, F. D. (1941, 10 27). Navy day address. FDR Library. [url: http://www.fdrlibrary.marist.edu/_resources/images/msf/msf01453]
Ryan, M., & Kellner, D. (2010). Politik kamera: çağdaş Hollywood sinemasının ideolojisi ve politikası. (Çev. E. Özsayar). Ayrıntı Yayınları.
Said, E. W. (2013). Şarkiyatçılık: batı'nın şark anlayışları. (Çev. B. Ülner). Metis Yayınları.
Sarıtaş, İ. (2018). Nazi döneminde sinemanın propaganda aracı olarak işlevi. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 2022(47), s. 329-350.
Schatz, T. (1981). Hollywood genres: formulas, filmmaking, and the studio system. Random House.
Schatz, T. (1997). Boom and bust: the American cinema in the 1940's. Charles Scribner's Sons.
Sennett, A. (2014). Triumph of the will as a case study. Framework: The Journal of Cinema and Media, 55(1), s. 45-65.
Shain, R. E. (1973). An analysis of motion pictures about war released by the American film industry, 1930-1970. Arno Press.
Smith, C. (1972). Lend-lease to Great Britain 1941-1945. Southern Quarterly, 10(2), s. 195-208.
Stoler, M. A. (2010). Selling different kinds of war: Franklin D. Roosevelt and American public opinion during world war II. İçinde K. Osgood, & A. Frank (Eds.), Selling war in a media age: the presidency and public opinion in the American century (s. 67-92). University Press of Florida.
Şahin, I. (2015). İkinci Dünya Savaşı'nın sinemadaki temsilinin gerçeklikle olan ilişkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Şen, F.E., Kaygısız, Ü. (2022). İkinci Dünya Savaşı'nda ideolojik propaganda bağlamında çizgi filmler üzerine göstergebilimsel bir inceleme. Erciyes İletişim Dergisi, 9(2), s. 783-801.
Teksoy, R. (2009). Rekin Teksoy'un sinema tarihi cilt 1. Oğlak Yayıncılık.
Triandafyllidou, A. (1998). National identity and the 'other'. Ethnic and Racial Studies, 21(4), s. 593- 612.
Yılmaz, E. (1997). Amerikan sinemasında savaş ve Vietnam filmleri. Leya Yayıncılık.