Peygamberlerin “Tebliğ sıfatı” ve bu sıfatın arka planını oluşturmada diğer sıfatların rolü (tebliğde “temsil gücü” nün önemi)

Tebliğ faaliyeti, dinlerin var olabilmeleri, varlıklarını canlı bir şekilde sürdürebilmeleri ve yayılabilmeleri için olmazsa olmaz çok önemli bir aktivitedir. Bu yüzden Kur’ân âyetlerinde ve Hz. Peygamberin hadislerinde bu konunun önemine özellikle vurgu yapıldığını görmekteyiz. “Tebliğ sıfatı”, bütün peygamberlerin çok önemli bir ortak özelliğidir. Bununla beraber onların sıdk/doğruluk, emanet/güvenilir olmak, fetânet/akıllı ve zeki olmak, ismet/günah işlememek vb. gibi başka ortak sıfatları da vardır. Bu vasıflar tebliğ sıfatının “arka planını” oluşturmakta, yani peygamberlerin “temsil gücünü” ortaya koymaktadır. Bilgisi, görgüsü ve eğitim düzeyi ne olursa olsun her müslümanın, peygamberlerin söz konusu vasıflarını kendilerine örnek almaları gerekir. Özellikle mübelliğ/din tebliğcisi konumunda olan kimselerin bu hususta daha dikkatli ve duyarlı olmaları son derece önemlidir. Çünkü bu vasıflara sahip olmak onların temsil gücünü oluşturacaktır. Temsil gücü olmayan kimseler etkili bir tebliğ yapamazlar. Özellikle günümüz dünyasında temsil gücü kuvvetli olan mübelliğlere çok ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle müslümanların bu manada mübelliğler yetiştirmeleri elzemdir.

Prophets’ “Tabligh attribute” and the role of other attributes to establish the background of this attribute (the importance of “representative power ” in tabligh)

Tabligh (the manifestation the divine messages) activity is prerequisite activity for religions in order to endure, to keep alive their existence and to expand. Thus, this subject is especially emphasized in the verses of Koran and Prophet Muhammad’s sayings/hadiths. “Tabligh attribute” is a very important and common feature of all prophets. Moreover, there are other common features of prophets which are “sidk”/being upright and truthful, “amana”/being reliable and trustworthy, “fatana”/being smart, intelligent and alert, “isma”/being protected from sin etc. These features establish the back stage of the “tabligh attribute”. In other words, they put forth their represent power. Every muslim educated, literate or not educated, which does not matter, should take prophets’ point at issues as a model. Especially “muballigh (the person notified of Allah’s religion)”, making edicts of religion should be more careful and sensitive about that subject because having these features establish their represent power. People not having acting force cannot make impressive edicts. Persons who can make very good manifesto about religion are needed in today’s world. Hence, it is indispensable to bring up this kind of persons.

___

  • Abduh, Muhammed, (1989). Risâletü’t-Tevhîd, Nşr. Muhammed Ammara, Baskı yeri yok.
  • Ahmed Cevdet, Seyyid Halil, Seyyid Ahmed Hulusi ve Diğerleri, (1990). Açıklamalı Mecelle (Mecellei
  • Ahkâm-ı Adliyye), Metni ve açıklamaları kontrol eden Ali Himmet Berki, Hikmet Yayınları, İstanbul.
  • Ahmed b. Hanbel, (1992). Müsnedü Ahmed b. Hanbel, Mevsuatü’s-Sünneti’l-Kütübi’s-Sitteti ve Şürûhiha’nın içinde, İstanbul: Çağrı Yayınları.
  • Aliyyü’l-Karî, (1955). Şerhü Fıkhı’l-Ekber, İstanbul.
  • Aubyn, Lorna St. (1998). New Age/Yeni Çağ Akımı, trc. Ercan Arısoy- Nuray Mines, Ege Meta Yayınları, İstanbul.
  • Aydemir, Abdullah, (1996). İslamî Kaynaklara Göre Peygamberler, Türkiye Diyânet Vakfı Yayınları, Ankara.
  • Bahçeci, Muhittin, (1977). Âyet ve Hadislerde Peygamberlik ve Peygamberler, İstanbul.
  • el-Beyâdî, Kemaluddin Ahmed, (1949). İşârâtü’l-Merâm Min ‘İbârâti’l-İmam, İstanbul.
  • Biçer, Ramazan, (2010). Küreselleşen Çağda İslam, Gelenek Yayıncılık, İstanbul.
  • Bilmen, Ömer Nasuhi, (t.y). Muvazzah İlm-i Kelâm, Bilmen Yayınevi, İstanbul.
  • Bilmen, Ö. N. (1990). Hukuk-i İslamiye ve Istılahât-ı Fıkhiye Kamusu, Bilmen Yayınevi, İstanbul.
  • Buhârî, Ebu Abdillah Muhammed b. İsmail, (1990). Sahîhu’l-Buhârî, Beyrut.
  • Buyrukçu, Ramazan, (1995). Din Görevlisinin Mesleğini Temsil Gücü, Türkiye Diyânet Vakfı Yayınları, Ankara.
  • Canan, İbrahim, (2009). İslam’da Zaman Tanzimi- Vakti En İyi Değerlendirme Esasları, Cihan Yayınları, İstanbul.
  • Cevdet Paşa, Ahmed, (1972). Kısas-ı Enbiya ve Tevârîhü Hulefâ, Bedir Yayınevi, İstanbul.
  • Cilacı, Osman, (1982). Hıristiyanlık Propagandası ve Misyoner Faaliyetleri, Diyânet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara.
  • Cilacı, O. (1983). “Çağımızın İslam Dâvetçisine Mesaj”, Diyânet Dergisi (İlmî), Ankara, cilt: XIX, sayı: 3.
  • Cürcânî, Seyyid Şerif Ali b. Muhammed, (1907). Şerhu’l-Mevâkıf, İran.
  • Cüveynî, İmamü’l-Harameyn, (1985). Kitabü’l-İrşâd İlâ Kavâtıi‘l-Edilleti fî Usûli’l-İ‘tikâd, Beyrut.
  • Çakan, İsmail L.-Solmaz, N. Mehmed, (2006). Kur’ân-ı Kerim’e Göre Peygamberler ve Tevhid Mücadelesi, Ensar Neşriyat, İstanbul.
  • Çelebi, İlyas, (2002). İslam İnanç Sisteminde Akılcılık ve Kadı Abdulcebbar, Rağbet Yayınları, İstanbul.
  • Devellioğlu, Ferit, (1993). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Ankara.
  • Ebulbekâ, Eyyûb b. Musa el-Huseynî el-Kefevî, (1993). el-Külliyât Mu’cemü fî Müstalahâti ve’l Furûki’l-Luğaviyyeti, Beyrut.
  • Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş‘as es-Sicistânî, (t.y). Sünen-ü Ebî Dâvûd, (Ofset), İstanbul.
  • Erbaş, Ali, (2006). “İslam’ın Temsil ve Takdiminde Doğru Tutumların Belirlenmesi”, Diyânet İlmî Dergi, Ankara, cilt: 42, sayı: 4.
  • Ersöz, İsmet, (1992). İslam’da Dâvet Metodu, Diyânet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara.
  • Fığlalı, Ethem Ruhi, (1984). İmamiye Şiası, Selçuk Yayınları, İstanbul.
  • Gazâlî, Ebu Hamid, (1975). İhyâu Ulûmiddin, trc: Ahmet Serdaroğlu, Bedir Yayınevi, İstanbul.
  • Gazâlî, E. H. (1981). Ârifler Yolu, trc, Yaman Arıkan, Elifbe Yayınları, İstanbul.
  • Gölcük, Şerafeddin-Toprak, Süleyman, (1988). Kelâm, Konya.
  • Hamidullah, Muhammed, (1980). İslam Peygamberi, trc. Salih Tuğ, İrfan Yayınevi, İstanbul.
  • Hans Wehr, (1980). A Dictionary of Modern Written Arabic, Beyrut.
  • İbn Hazm, Ebu Muhammed Ali, (1317 h). Kitabü’l-Fasli fi’l-Mileli ve’l-Ehvâi ve’n-Nahl, Beyrut.
  • İbnü’l-Hümâm, Kemalüddin Muhammed b. Abdilvahid b. Abdilhamid, (1979). Kitabü’l-Müsâyere, Kemâl b. Ebî Şerif’in şerhiyle, Çağrı Yayınları, İstanbul.
  • İbn Mâce, Ebu Abdillah Muhammed b. Yezid el-Kazvinî, (t.y). Sünenü İbn-i Mace, Baskı yeri yok.
  • İbn Manzûr, Ebu’l-Fadl Cemâluddin Muhammed b. Mükerrem, (t.y). Lisânu’l-Arab, Beyrut.
  • el-Îcî, Adududdin Abdurrahman b. Ahmed, (t.y). el-Mevâkıf fî ‘İlmi’l-Kelâm, Beyrut.
  • İlhan, Avni, (1986), “el-Emru bi’l-Ma’rûf ve’n-Nehyü ani’l-Münker”, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları İlahiyat Fakültesi Dergisi, c: III, İzmir.
  • Kâdı Abdülcebbâr, (1988). Şerhü’l-Usûli’l-Hamse, Kahire.
  • Karahisarî, Ahterî Mustafa b. Şemsüddin, (t.y). Ahterî Kebîr Arapça-Türkçe Büyük Lügat, (Yayına Hazırlayanlar: İ. İlhami Ulaş- Abdulkadir Dedeoğlu), Meral Yayınevi, İstanbul.
  • Karaman, Fikret, (1995). “Ma‘rûfu Emretme ve Münkeri Nehyetme Görevi Hakkında bir Değerlendirme”, Diyânet İlmî Dergi, cilt: 31, sayı: 2, Ankara.
  • Kasapoğlu, Abdurrahman, (2006). “Kur’ân’da “Üsve-i Hasene” Kavramı –Model Alma Yolu İle Öğrenme”, Diyânet İlmî Dergi, cilt: 42, sayı: 3, Ankara.
  • Köksal, Mustafa Asım, (2005). Peygamberler Tarihi, Türkiye D. Vakfı Yayınları, Ankara.
  • Köksal, M. A. (1981). İslam Tarihi, Şamil Yayınevi, İstanbul.
  • Kurtubî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed, (1993). el-Câmi‘u li Ahkâmi’l- Kur’ân, Beyrut.
  • Kuzgun, Şaban, (1983). “Misyonerlik ve Hıristiyan Misyonerliğinin Doğuşu”, Erciyes Üniversitesi, İ.F.Dergisi, Sayı: I, Kayseri.
  • Küçüker, Ali, (1994). İslam’da Tebliğ ve İrşâd Metodları, Ankara.
  • Lakkânî, İbrâhîm b. Abdusselâm, (1955). Şerhu Cevhereti’t-Tevhîd, Mısır.
  • Mevdudî, Ebu’l-Âlâ, (1986). Jihad in Islam, Islamic Pablications LTD, Lahore.
  • Müslim, Ebu’l-Huseyin Müslim b. el-Haccâc, (t.y). Sahîhü Müslim, İstanbul, (Ofset).
  • Nesâî, Ebu Abdirrahman Ahmed b. Şuayb, (t.y). Sünenü’n-Nesâî, Beyrut.
  • Önkal, Ahmet, (1995). Rasûlullah’ın İslâm’a Dâvet Metodu, Esra Yayınları, Konya.
  • Özbek, Abdullah, (1988). Bir Eğitimci Olarak Hz. Muhammed, Selâm Yayınevi, Konya.
  • Özel, Ahmet, (1993). “Cihad”, DİA, VII, İstanbul.
  • Özel, A. (1982). İslam Hukukunda Milletler Arası Münasebetler ve Ülke Kavramı, Marifet Yayınları, İstanbul.
  • Rağıb el-Isfhânî, Ebu’l-Kâsım el-Huseyn b. Muhammed, (t.y). el-Müfredât fî Ğarîbi’l-Kur’ân, Beyrut.
  • Râzî, Muhammed b. Ömer Fahreddin, (t.y). Tefsîru’l-Kebîr, Tahran.
  • Râzî, M. B. Ö. F. (1986). ‘İsmetü’l-Enbiyâ, Kahire.
  • Saka, Şevki, (1991). Kur’ân-ı Kerim’in Dâvet Metodu, Seha Neşriyat, İstanbul.
  • Şengül, İdris, (1994). Kur’ân Kıssaları üzerine, Işık Yayınları, İzmir.
  • Taftazânî, Sa‘duddîn Mesud b. Ömer, (1989). Şerhu’l-Makâsıd, Beyrut.
  • Taftazânî, S. M. Ö. (1973). Şerhu’l-Akaid-(Kesteli haşiyesi ile birlikte), Bahar matbaası, İstanbul.
  • Tirmizî, Ebu İsa Muhammed b. İsa b. Sevra, (t.y). Sünenü’t-Tirmizî, İstanbul, (Ofset).
  • Topaloğlu, Bekir, (1981). Kelâm İlmi- Giriş, Damla Yayınevi, İstanbul.
  • Uludağ, Süleyman, (2001). İslam’da İrşâd, Marifet Yayınları, İstanbul.
  • Yavuz, Salih Sabri, (t.y). İslam Düşüncesinde Nübüvvet, İnsan Yayınları, İstanbul.
  • Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, (1979). Hak Dini Kur’ân Dili, Eser Neşriyat, İstanbul.
  • Yıldırım, Suat, (1979). “Kur’ân-ı Kerim’de Kıssalar”, Atatürk Üniversitesi İslamî İlimler F. Dergisi, sayı: 3, Ankara.
  • Zebidî, Zeynüddin Ahmed b. Ahmed, (1981). Sahih-i Buhârî Muhtasarı ve Tecrid-i Sarih Tercemesi, trc: Kâmil Miras, Diyânet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara.
  • Zemahşerî, Ebu’l-Kasım Carullah Muhammed b. Ömer, (1977). el-Keşşâf an Hakâiki’t-Tenzîl ve Uyûni’l-Ekâvîl fî Vücûhi’t-Te’vîl, Baskı yeri yok.